مسعودرضا طاهری: افت بیش از 11 درصدینرخ دلار بازار آزاد از پایان سال 91 تا کنون هرچند منجر به جذب سرمايه‌هاي جديد به بازار سرمايه شد، اما برخي صنايع و شركت‌هاي بورسي را با تعديل و در برخي مواقع، كاهش نرخ مواجه كرد.
در این روزها با گذشت حدود 8 ماه از سال و تغییر و تحولات سیاسی، خوش‌بینی‌ها نسبت به حل برخی چالش‌های باقی مانده از سال‌های دولت نهم و دهم در عرصه دیپلماسی و در عین حال افت تقاضای تجاری برای ارز در یک سو و افزایش توجه‌ها به بازار سهام با سوددهی تقریبا 100 درصدی، بهای دلار را تا مرز 3000تومان کاهش داده است.
اين در حالي است كه بازار ارز آزاد در روزهای پایانی اسفند ماهسال 91 با نرخ دلار 3400 تومانی به کار خود پایان داد. از مهرماه سال 89 که بازارهاي موازي از جمله دلار و سایر ارزها و همچنین سکه و طلا سیر شتابان و لجام‌گسیخته قیمتی را آغاز کردند تا میانه سال 91 تقریبا روزهای پر‌التهابی برای شرکت‌های تولیدی رقم خورد. این اتفاق به ویژه برای برخی که نیازمند تامین مواداولیه از خارج بودند نیز با تبعات به مراتب بیشتری نیز همراه بود؛ نبود امکان نقل و انتقال ارزان ارز با بسته شدن سوئیفت روی بانک‌ها و در عین حال فشارهای تحریمی برای خرید مواد اولیه در کنار تورم انتظاری، تولیدات داخلی را با تورم انباشته همراه کرد. در اين ميان نرخ میانگین سالانه تورم به سرعت همراه با شرایط موجود به‌علاوه اجرای آنچه که به هدفمندی یارانه‌ها معروف شد، رو به افزایش نهاد تا جایی که در این روزها همچنان بازار و صنعت و همچنین مردم با تورم بالای 40 درصدی دست و پنجه نرم می‌کنند.
در اين راستا شرکت‌های بورسی به سرعت برای برآمدن از پس شرایط موجود از دولت، مجوز افزایش قیمت تولیدات را اخذ کردند كه افزایش قیمت‌ها به افزایش سودآوری شرکت‌ها و در نهایت به افزایش سودآوری بازار سرمایه منجر شد و برخی خوش‌بینی‌ها نیز دراین بازار به کمک آمد تا شاخص کل با بازگشت از محدوده 77 هزار واحد، در این روزها همچنان منتظر خبرهای بهتر از ژنو و البته بالاتر رفتن از نردبان شرايط سياسي باشد. بر اين اساس در سال گذشته برخی صنایع تا 3 بار مجوز افزایش قیمت از سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف‌کننده دریافت کردند كه به اين ترتيب با افزایش قیمت در این صنایع، سودآوری برخی به سطوح بی‌سابقه‌ای رسیده است كه اين مساله در بهای سهام آنها نيز نمود يافت؛ اگرچه در اين ميان تولیدات برخي شركت‌ها حتی با واردات از طريق دلار بازار آزاد نيز مقرون به صرفه است. با اين حال آنچه اكنون بر فضای کاری سایه نگرانی انداخته رقابت‌های فشرده برای ارزان فروشی است؛ اتفاقی که البته از منظر برخی زنگ خطری برای تداوم کار و فعالیت این صنایع به شمار می‌رود.
در این میان صنعت شوینده، بهداشتی و آرایشی با وجود سودهای کلان در دوره 9 ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، درگیر رقابت‌هایی شده که از منظر مدیران و کارشناسان به دغدغه این روزها تبدیل شده است؛ رقابتی از جنس کاهش حاشیه سود برای فروش‌های حداقلی، که البته از منظر برخی جای نگرانی ندارد. تعدیل قیمت‌های عرضه شده به مغازه‌داران توسط سیستم توزیع در حالی مورد توجه سازمان حمایت قرار گرفته که انتظار می‌رود تخفیفات ارائه شده به درج قیمت‌های کاهش یافته منتج شود. در اين ميان انجمن صنايع شوينده و بهداشتي در اين كه در هفته‌هاي پیش رو قیمت پايه پودر با کاهش همراه بشود،ترديدهايي را مطرح كرده است.
كاهش حاشيه سود در نتيجه کاهش قیمت‌ها
در این راستا رییس انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی افزایش بیش از حد رقابت در کاهش قیمت را در این صنعت خطری مهم براي تولید‌کننده‌های داخلی می‌داند. به گفته وی؛ رقابت شرکت‌ها با یکدیگر بر سر تخفیف‌هایی که عمدتا به صورت اصلاح قیمت‌ها صورت نگرفته، باعث کاهش حاشیه سود آنها شده و از این رو چشم انداز تداوم سوددهی در این صنعت را با ابهام مواجه می‌کند.
رضا صحرايي مشکلات موجود بر سر تولیدکنندگان داخلی را از جمله مشکلاتی می‌داند که تقریبا همه صنایع با آن دست و پنجه نرم می‌کنند؛ مشكلاتي همچون فشارهای بین‌المللی بر اقتصاد و جابه‌جا‌یی ارز، تورم داخلی، نرخ مواد اولیه، هزینه‌های داخلی و نرخ تمام شده منابع مالی در این صنعت. به گفته وی؛ اگرچه قیمت ارز از سال گذشته تا‌کنون تقریبا با افت مواجه شده، اما از آنجا که واردات مواد اولیه در این صنعت در قالب اولویت‌های وارداتی با نرخ دلار مبادله‌ای وارد شده می‌توان گفت که نرخ ارز برای این صنعت کاهش نیافته است. به گفته وی مبانی عام برای واردات مواد اوليه اين صنعت، نرخ مبادله‌ای بوده است، اما اینکه شرایط استفاده از ارز چگونه باشد، خود عاملی تعیین‌کننده است. صحرايي معتقد است: تولیدکننده‌هایی که با ارز آزاد اقدام به واردات کرده‌اند البته زیان دیده‌اند.
او ضمن اشاره به وجود تذکراتی برای واقعی‌تر کردن نرخ‌ها از سوی سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف‌کننده و در واکنش به خبر ارسال نامه‌ای به تولیدکنندهها برای كاهش قیمت، گفت: ظاهرا اين سازمان اعتقاد دارد که نرخ‌ها تعدیل شده و تولیدکنندهها نیز باید قیمت‌ها را کاهش دهند. براساس هماهنگی‌های موجود قرار است شرکت‌ها به صورت داوطلبانه قیمت‌های خود را كاهش دهند. وي تصريح كرد كه شركت‌هاي توليدكننده براي كاهش هماهنگ و يكسان قيمت‌هاي پايه در جلسات خود به نتيجه‌اي نرسيده‌اند و لذا شرايط قبلي همچنان حكمفرما است و در عين حال تلاش توليدكننده بر ارتقاي كيفيت متمركز خواهد شد. به گفته صحرایی استدلال این است که در جایی که شرکت‌ها برای رقابت قیمت‌های خود را به مغازه داران با تخفیف‌های زیادی ارائه می‌دهند، این کاهش قیمت‌ها باید به صورت واقعی بر کالاهای تولیدی اعمال شود. ازاین رو قرار بر اين بوده كه به صورت داوطلبانه شرکت‌ها تا 10 درصد از قیمت پایه پودر را کاهش دهند. او با بیان اینکه هزینه‌های داخلی شرکت‌ها کاهش نیافته، رویه فعلی در این زمينه را برای آینده شرکت‌ها سودمند ندانست. رییس انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرايشي در ادامه تاکید کرد: افزایش سودآوری اگر در نتیجه مدیریت و تکنولوژی مدرن و به روز و مواردی ازاین دست باشد، امری مثبت است، اما چنانچه این شرایط محدود به دوره‌ای خاص با شرایط هیجانی باشد، افزایش بیشتر رقابت می‌تواند با شرایط فعلی برای این صنعت موجب کاهش حاشیه سود شده و با افزایش شدید‌تر عرضه کالا رقابت‌ها نیز افزایش بیشتری يابد. وی ورود رقبای خارجی را نیز در این راستا موجب تشدید نگرانی‌ها دانست.
او پیشتر نیز افزایش عرضه را در بازار دلیل این کاهش قیمت‌ها عنوان کرده بود تا جایی که فروش این محصولات را با سختی همراه کرده است. صحرایی اعلام كرد در حال حاضر شرکت‌های تولیدی مشکلی از بابت تامین مواد اولیه ندارند و این مساله سبب شده تا تولیدات آنها افزایش داشته باشد. او همچنین در گفت‌وگو‌یی از پر بودن انبار شرکت‌های تولیدی داخلی از مواد اولیه هم خبر داد.
صحرایی همچنین درخصوص قیمت تمام شده پول در این صنعت اظهار كرد: واقعیت این است که قیمت خرید پول در داخل کشور نسبت به تورم ارزان است، این اتفاق میزان تقاضا از بانک‌ها را بیشتر کرده و نتیجه این کار طولانی‌تر شدن صف وام است.
وي ادامه داد: از سویی بنگاه‌ها به پول دسترسی ندارند؛ لذا نرخ بهره پول باید در سطحی قرار بگیرد که ضمن از بین رفتن تقاضای مازاد برای وام ارزان و اشتیاق به رانت‌جویی، نرخ بالاتری برای بهره پول در نظر گرفته شود تا نسبت بهتری با تورم پیدا کند.اما همین افزایش نرخ بهره نیز بر هزینه‌های تامین مالی بنگاه‌ها اثر منفی دارد و هزینه‌ها را بالاتر می‌برد.
صحرايي تصريح كرد: از این رو به نظر می‌رسد این شرایط فضای مساعدی را برای بالابردن نرخ سود بانکی در شرایط فعلی فراهم نکند.
تعیین تکلیف قیمت شوینده‌ها شايد وقتي ديگر!
علم بیگی دبیر این انجمن نیز گفت: شرکت‌های تولیدی تمایلی به بالابردن قیمت شوینده‌ها ندارند. دبیر انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی با اشاره به برگزاري نشست‌هاي صورت‌گرفته با شرکت‌های تولیدی، برای تعیین تکلیف قیمت‌های پایه در این صنعت، اعلام کرد: در این نشست‌ها از همکاران خواسته شد تا نسبت به اعلام قیمت پایه رقابتی برای پودر پایه اقدام کنند. به گزارش روزنامه
دنياي اقتصاد سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف‌کننده طی نامه‌ای از شرکت‌های تولیدکننده محصولات شوینده و بهداشتی خواسته است تا تعدیل بیشتری در قیمت‌های خود اعمال کنند. افت قیمت دلار در بازار داخلی دلیلی برای ایجاد این انتظار بوده است. دبیر انجمن صنایع شوینده،بهداشتی و آرایشی با اعلام اینکه درمذاکرات انجام شده با سازمان حمایت تلاش داریم که افزایش قیمتی برای شوینده‌ها در سال جاری نداشته باشیم، گفت: در تلاشيم تا با اعلام قیمت رقابتی برای پودر پایه در بازار توسط شرکت‌های تولیدکننده داخلی، ضمن افزایش عرضه در بازار، بتوانیم کیفیت محصولات را بالاتر ببریم. در واقع افزایش کیفیت بیشتر از تلاش برای افت قیمت مورد نظر قرار گرفته است. وی در ادامه گفت: البته کسی از ما نخواسته که قیمت‌ها را کاهش بدهیم بلکه بالابردن کیفیت نیز مورد تاکید قرار گرفته است. او در این میان به تنوع قیمت پودرهای آنزیم دار نیز اشاره کرد و تاکید کرد که پودرهای آنزیم دار را نمی توان در شمول قیمت‌گذاری پودر پایه ارزیابی کرد، چراکه با افزودن آنزیم به آن، ضمن کاهش تقاضا هزینه تولید نیز بالاتر می‌رود. ازاین رو ملاک اين سازمان تقویت کیفیت پودر پایه است. وی همچنین افزود: البته کاهش قیمت دلار به محدوده 3000 تومان نقش چندانی در تعدیل قیمت تمام شده شركت‌هاي توليدي نداشته است و برای واردات برخی مواد اولیه نرخ حواله دلار با کارمزدهای مربوطه تا 3100 تومان هم بالا می‌رود.
علم‌بيگي ادامه داد: در عین حال با توجه به اینکه واردات کالاهایی که از کشورهایی مانند ترکیه، مالزی، هند و مانند اینها مورد تقاضا قرار می‌گیرد، بعضا در خود این کشورها تولید نمی شود و در این راستا کارمزد حواله‌های ارزی و قیمت مواد نیز افزایش بیشتری به خود می‌بیند. در عین حال قیمت مواد اولیه برای تولید مایع ظرفشویی و پودرها تا 250 تومان در هر کیلو افزایش داشته که نمی‌توان گفت افت قیمت ارز چندان در قیمت تمام شده تولید موثر واقع شده است. او گفت: افت کارمزدها در این مسیر قطعا به کاهش بیشتر قیمت تمام شده کمک خواهد کرد.
وي تصريح كرد: در شرایط فعلی که بازگشایی اعتبارات اسنادی (ال‌سی) امکان‌پذیر نیست، امید است در صورت عملی شدن دستورات دولت برای بازگشایی ال‌سی با نرخ 30 درصدی بتوان بخش مهمی از کاهش هزینه‌های تولید را در این صنعت پیگیری کرد.
او البته نگرانی‌های دیگری را نیز درخصوص هزینه‌های مترتب بر قیمت تمام‌شده تولید مواد شوینده و بهداشتی بر‌شمرد که هزینه‌های حمل‌و‌نقل نیز یکی از آنها بود. علم‌بیگی افزود: در صورت افزایش مجدد قیمت حامل‌های انرژی باید منتظر بالاتر رفتن هزینه در این بخش هم باشیم. او در عین حال با توجه به تجربیات وزیر صنعت و معدن در خصوص نیازمندی‌های بخش صنعت اظهار امیدواری کرد که تامین مواداولیه مورد نیاز این صنعت منجر به کاهش مشکلات در تامین مواد اولیه آنها خواهد شد. او همچنین درخصوص تاثیر‌گذاری نرخ تمام شده پول در صنعت شوینده بهداشتی نیز گفت: صنعت ما همیشه درخصوص تامین نقدینگی و سرمایه در گردش مشکل داشته است. او يادآور شد: در دنیا حداکثر نرخ سود برای بخش تولید، 10 تا 15 درصد است و اين در حالي است كه در صنعت ما این نرخ تا 30 درصد توسط بانک‌ها اعمال می‌شود. وي با اشاره به فشار بر بانک‌ها در دولت قبلی برای رساندن نرخ سود بانکی تک رقمی و افزایش مجدد آن به سطوح بسیار بالاتر گفت: تاثیر نرخ سود بانکی بر قیمت تمام شده محصولات، نرخ سود را به مراتب به بيش از 10 تا 15 درصد افزايش داده است. اوالبته در پایان بازهم نسبت به کمک‌های وزیر صنعت برای حل مشکلات موجود اظهار خوش‌بینی کرد. علم‌بيگي معتقد است که با توجه به نقدی بودن تمامی هزینه‌ها در این صنعت از جمله تامین ماشین آلات، مواد اولیه، حقوق و دستمزد و سایر هزینه‌ها همچنان به تامین مالی در این صنعت به چشم یک مشکل اساسی نگریسته می‌شود.
تهدیدهای آتی شوینده بهداشتی‌ها در بلند مدت
در این راستا علیرضا کدیور، کارشناس بازار سرمایه نیز معتقد است: افزایش نرخ ارز در سال‌های 91 و 92، افزایش هزینه‌های بسته‌بندی، هزینه تامین مواد اولیه، افزایش هزینه‌های تامین مالی و نقدینگی درگردش و همچنین افزایش هزینه‌های حمل‌و‌نقل در حالی به عنوان هزینه‌های سر بار وعوامل تهدید شرکت‌های تولیدکننده شوینده و بهداشتی مطرح بوده‌اند که مجوز افزایش قیمت تمام شده تولید توسط سازمان حمایت ودولت وهمچنین تبدیل فرآیند نسیه فروشی به نقد فروشی موجب شده تا سودآوری شرکت‌های شوینده بهداشتی افزایش و جهش زیادی را تجربه كند.
به گفته وی؛ در عین حال افزایش قیمت‌های فروش برای محصولات این شرکت‌ها به مراتب بیشتر از بهای تمام شده تولید بوده است. اتفاقی که افتاده این است که سودآوری در این شرکت‌ها بیشتر شده و در عین حال بهای سهام نیز در این شرکت‌ها بالاتر رفته است؛ در برخی شرکت‌ها میزان سودآوری در این شرکت‌ها تا 3 برابر افزایش یافته است.
کدیور در ادامه به بررسي آسیب‌شناسی و تهديدهاي آتي این صنعت پرداخت و از افزايش نرخ سود بانكي به عنوان تهدیدی برای سودآوری این صنعت ياد كرد.
كديور يكي ديگر از مسائل اين صنعت را هزينه‌هاي بسته‌بندي عنوان كرد و گفت: افزایش هزینه‌های بسته‌بندی یا تامین مواد اولیه توسط شرکت‌های تامین‌کننده این خدمات با توجه به تداوم تحریم‌های موجود یا تهدیدات جدیداز هر نوع، می‌تواند تهدیدی برای این صنعت به حساب آید.
وي ادامه داد: رقبای جدید به ویژه رقبای خارجی نیز می‌توانند بازاراین صنعت را تهدید کنند، البته به‌رغم تنوع محصولات تولید داخل این عامل می‌تواند تهدیدی جدی تلقی شود.
كديور ادامه داد: افت بیشتر و البته ثبات قیمت ارز در سطوح فعلی و البته افت قیمت اسمی آن نیز می‌تواند با توجه به تورم 40 درصدی منجر به افت قیمت واقعی آن بشود که سودآوری شرکت‌های این صنعت را در بخش‌های صادراتی با مشکل مواجه می‌کند.
به گفته كديور، افزایش قیمت حامل‌های انرژی و فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها نیز می‌تواند به افزایش هزینه‌هادر این صنعت منجر شود.
بنابراين در مجموع می‌توان گفت در شرایط فعلی در کوتاه‌مدت خطري سودآوری این صنعت را تهدید نمی‌کند، اما در بلندمدت موارد مورد اشاره می‌تواند سودآوری شرکت‌های این صنعت را تهدید کند.
کاهش قیمت تاثیری ندارد
در اين ميان مدیر عامل شرکت پاکسان نیز به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تولیدی در این صنعت در گفت‌وگويي اظهار كرد: نگرانی از بابت افت نرخ پایه برای شرکت‌های تولیدی وجود ندارد. به گفته هوشنگ بالازاده نیری کاهش قیمت‌های پایه توسط تولیدکنندهها تاثیر زیادی در سودآوری این شرکت‌ها نخواهد داشت؛ چراکه شرکت‌های تولیدی محصولات خود را با تخفیف می‌فروشند. او معتقد است که شرکت‌های تولیدی نه به منظور تعدیل و کاهش قیمت بلکه به منظور تنظیم و ساماندهی بازار اقدام به کاهش قیمت پودر پایه خواهد کرد تا در این راستااز رقابت ناسالم جلوگیری شود.
او معتقد است که تخفیفات ارائه شده در محصولات با کیفیت ممکن است تا 30 درصد هم ارائه شود.او البته این تخفیفات را بنا به میزان حجم و کیفیت در برخی محصولات 10 تا 15 درصد ارزیابی می‌کند.
او در عین حال معتقد است که از جایگاه یک تولیدکننده نمی‌توان به کاهش قیمت فکر کرد.
بالازاده نيري می‌گوید که شرکت پاکسان به طور مستقیم کالاهای خود را درشبکه‌های مویرگی به فروش می‌رساند که البته باید در این مسیر به شرایط فصلی و بازار هم توجه داشت.
او درخصوص موجودی‌هاي انبار در این شرکت نيز گفت: در شرکتی مانند پاکسان که تنوع 300 نوع حجم و برند وجود دارد، میزان موجود ی انبار رقم قابل توجهی خواهد بود که البته نگران‌کننده نیست.
صنعت شوینده، بهداشتی و لوازم آرایشی در بازار سهام کشور با وجود سود‌آوری‌های دوره مالی قبل به طور مشخص سهم اندکی را به خود اختصاص داده است. این صنعت که در زیرمجموعه گروه پتروشیمی‌ها و شیمیایی‌ها جای گرفته است، تقریبا 2/0 درصد از کل ارزش بازار سهام و 88/0 درصد از گروه مذکور را به خود اختصاص داده است؛ ارزش بازار این مجموعه در بازار سهام 763 میلیارد تومان برآورد شده است.
نماد شركت تولي‌پرس «شتولي»، شركت گلتاش «شگل» و شركت هنكل پاكوش «شوش» در دوره مالي سال جاري متوقف بوده‌اند. در عين حال از ابتداي امسال سهام شركت پاكسان «شپاكسا» 593 درصد، سهام شركت بين‌المللي پارس «شپارس»383 درصد و سهام شركت گلتاش «شگل» 212 درصد بازدهي داشته‌اند.
ارسال نظر
اخبار روز
خبرنامه