NAVمطابق تعریف عبارت است از خالص ارزش داراییهای یک شرکت و به عبارت دیگر ارزش کل دارایی های شرکت پس از کسر بدهی ها می باشد، از نظر حسابداری، کشف NAV هر سهم عبارت است از دارایی های شرکت منهای بدهی های آن یعنی همان حقوق صاحبان شرکت.
اما در برآوردهای مالی این رقم نمیتواند انعکاس دقیقی از خالص ارزش دارایی های شرکت ارائه دهد که علت آن نیز برخی از محدودیت های ترازنامه بازمیگردد. در ترازنامه ارزش بسیاری از دارایی ها به بهای تمام شده تاریخی گزارش می شوند، که در برخی سرفصل ها نظیر سرمایه گذاری ها و دارایی های ثابت بین ارزش روز آنها و مبلغ دفتری تفاوت وجود دارد.
فلذا برای رفع این مشکل بایستی ابتدا سرمایه گذاریهای شرکت را ارزش گذاری کنیم، پس از این رقم را با بهای تمام شده درج شده درصورتهای مالی شرکت مقایسه کنیم. درصورتی که ارزش بازار بیشتر از بهای تمام شده باشد این مازاد ارزش نسبت به بهای تمام شده باید در محاسبه خالص ارزش دارایی ها در نظر گرفته شود زیرا در حقیقت این مازاد ارزش به هنگام ارائه اطلاعات در بخش دارایی ها در ترازنامه پنهان مانده است.
بنابراين فرمول محاسبه خالص ارزش داراييهاي يك شركت به صورت زير به دست ميآيد.
حقوق صاحبان سهام + مازاد ارزش سرمايهگذاريها نسبت به بهاي تمام شده = خالص ارزش داراييها
بديهي است انجام محاسبه فوق در زماني كه كليه سرمايهگذاريها در سهام بورسي صورت گرفته باشد آسان است، اما زماني كه شركت سرمايهگذاري فعاليتهايي خارج از بورس داشته باشد در اين حالت معمولا مشکلات بیشتری در خصوص محاسبه NAV بروز ميكند كه علت آن نيز به فقدان بازار منصفانه براي ارزشگذاري سرمايهگذاريها باز ميگردد. که به منظور رفع این مشکل میتوان ارزش روز پرتفوی خارج از بورس را معادل بهای تمام شده آنها منظور نمود.
دربرآوردNAV حاضر، ریز سرمایه گذاری های بورسی و خارج از بورس شرکتهای سرمایه گذاری از آخرین صورت وضعیت پرتفوی منتشره شده شرکتها در سامانه ناشران بورسی استخراج گردیده است، همچنین برای استخراج حقوق صاحبان سهام از آخرین صورتهای مالی میاندوره ای منتشر شدهی شرکتها استفاده میشود. گاهی ممکن است تاریخ آخرین ترازنامه منتشر شده با آخرین صورت وضعیت پرتفوی یکسان نباشد، دراین حالت سودهای تقسیم شده ما بین این دو تاریخ از سوی شرکتها باعث کاسته شدن قیمت سهامشان گردیده است درحالیکه به سرفصل سود انباشته در ترازنامه اضافه نگردیده است، لذا درمحاسبات ذیل سود های تقسیمی محقق شده نیز به محاسبات اضافه گردیده است.
نکته قابل توجه سرفصل ذخایر کاهش ارزش سرمایه گذاریهاست، با توجه به اینکه این ذخیره در ترازنامه کاهنده ی داراییهاست ، لذا در محاسبات مربوط به NAV به محاسبات افزوده میگردد.
و آخرین نکته قابل ذکر اینکه پس از محاسبه خالص ارزش دارایی های تعدیل شده (با منظور نمودن سود نقدی و ذخایر کاهش ارزش)، بایستی رقم فوق تقسیم بر تعداد سهام شرکت گردد تا NAV هر سهم محاسبه گردد، درخصوص شرکتهایی که درحال انجام افزایش سرمایه میباشند بایستی به این نکته توجه نمود که تعداد سهام آخرین سرمایه ثبت شده بعلاوه تعداد سهامی که در حال انتشار می باشد بایستی ملاک تعداد سهام قرار گیرد.
با توجه به مطالب فوق الذکر خلاصه مفروضات مبنای محاسبهNAVبه صورت ذیل می باشد:
دارایی و بدهیهای منظور شده در محاسبه NAV مربوط به آخرین ترازنامه منتشره از سوی شرکت ها میباشد.
اطلاعات مربوط به پرتفوی شرکت بر اساس آخرین صورت وضعیت پرتفوی ارائه شده در سایت codal.ir میباشد.
در محاسبه ارزش روز پرتفوی بورسی، قیمت پایانی روزانه اعمال میگردد.
ارزش بازار پرتفوی غیر بورسی، معادل بهای تمام شده، منظور میگردد.
سودنقدی حاصل از سرمایه گذاری در شرکت های زیر مجموعه که مجمع عمومی عادی آنها مابین فاصله میان تاریخ ترازنامه و تاریخ صورت وضعیت پرتفوی برگزار شده باشد به عنوان سود نقدی محقق شده در محاسبات منظور میگردد.
ذخیره کاهش ارزش سرمایه گذاری های به محاسبات اضافه میشود .
سود حاصل از فروش سرمایه گذاریها که مابین تاریخ ترازنامه و تاریخ صورت وضعیت پرتفوی اتفاق افتاده باشد در محابات منظور میگردد.
جدول صفحه بعد نمایه ای از NAV شرکت های سرمایه گذاری و هلدینگ های بورس تهران همراه با قیمت روز و نسبت قیمت به NAV نمایش میدهد.
نماد | نام شرکت | نسبت سرمایه گذاری بورسی از کل سرمایه گذاری ها | قیمت بازار | خالص ارزش دارایی هر سهم | نسبت قیمت به ارزش خالص دارایی هر سهم |
وسپه | سرمایه گذاری سپه | 97% | 2,569 | 3,042 | 84% |
ونیکی | سرمایه گذاری ملی ایران | 96% | 2,263 | 3,507 | 65% |
پردیس | سرمایه گذاری پردیس | 90% | 1,199 | 1,400 | 86% |
اعتلا | سرمایه گذاری اعتلا البرز | 89% | 2,269 | 2,040 | 111% |
وپخش | هلدینگ داروپخش | 89% | 16,209 | 17,135 | 95% |
والبر | سرمایه گذاری البرز | 85% | 4,485 | 5,929 | 76% |
وتوسم | سرمایه گذاری توسعه ملی | 84% | 3,532 | 4,008 | 88% |
وصنعت | سرمایه گذاری صنعت و معدن | 83% | 2,665 | 4,112 | 65% |
وصنا | گروه صنایع بهشهر ایران | 82% | 2,473 | 3,409 | 73% |
ورنا | سرمایه گذاری رنا | 80% | 1,329 | 1,337 | 99% |
ومعادن | توسعه معادن و فلزات | 78% | 2,909 | 4,293 | 68% |
وبهمن | سرمایه گذاری بهمن | 78% | 1,636 | 1,681 | 97% |
کروی | توسعه معادن روی ایران | 73% | 2,333 | 2,811 | 83% |
خگستر | گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو | 72% | 4,434 | 5,722 | 77% |
وامید | مدیریت سرمایه گذاری امید | 68% | 2,735 | 3,441 | 79% |
وخارزم | سرمایه گذاری خوارزمی | 67% | 1,632 | 2,122 | 77% |
وتوصا | سرمایه گذاری توسعه صنعتی ایران | 65% | 2,099 | 1,831 | 115% |
واتی | سرمایه گذاری آتیه دماوند | 63% | 4,997 | 9,525 | 52% |
وبانک | سرمایه گذاری گروه توسعه ملی | 61% | 5,346 | 7,109 | 75% |
وتوکا | سرمایه گذاری توکا فولاد | 60% | 4,793 | 4,704 | 102% |
وصندوق | سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی کشوری | 54% | 3,809 | 5,659 | 67% |
تیپیکو | سرمایه گذاری دارویی تامین | 53% | 5,307 | 6,498 | 82% |
وساپا | سرمایه گذاری سایپا | 51% | 1,254 | 1,873 | 67% |
پارسان | گسترش نفت و گاز پارسیان | 49% | 7,423 | 7,401 | 100% |
وتوشه | سرمایه گذاری پارس توشه | 43% | 4,064 | 6,024 | 67% |
وپترو | سرمایه گذاری صنایع پتروشیمی | 36% | 2,398 | 2,411 | 99% |
وغدیر | سرمایه گذاری غدیر | 32% | 3,464 | 4,098 | 85% |
میانگین نسبت قیمت به NAV شرکت های سرمایه گذاری در حدود 70 تا 80 درصد می باشد اما چنانچه ملاحظه میگردد P/NAV برخی از شرکتها در این محدوده نمی باشد، که این امر می تواند به دلایل مختلفی رخ داده باشد، یکی از این دلایل میتواند درصد بالای پرتفوی غیر بورسی در پرتفوی شرکت باشد. از آنجا که در تحلیل حاضر، ارزش روز پرتفوی غیر بورسی، معادل بهای تمام شده آن منظور گردیده است ممکن است اضافه یا کاهش ارزش این سرمایه گذاری ها به خوبی نمایش داده نشود. دلیل دیگر نیز میتواند مربوط به انتظارات بازار درخصوص افزایش یا کاهش قیمت و تعدیل NAV و یا حتی قیمتگذاری اشتباه بازار باشد. در این خصوص دسته بندی زیر بیشتر می تواند کمک کننده باشد.
جدول زیر شرکتهای سرمایه گذاری را که دارای نسبت قیمت به خالص ارزش دارایی های بین 100 تا 70 درصد هستند، را نشان میدهد:
نماد | نام شرکت | نسبت سرمایه گذاری بورسی از کل سرمایه گذاری ها | قیمت بازار | خالص ارزش دارایی هر سهم | نسبت قیمت به ارزش خالص دارایی هر سهم |
وپترو | سرمایه گذاری صنایع پتروشیمی | 36% | 2,398 | 2,411 | 99% |
ورنا | سرمایه گذاری رنا | 80% | 1,329 | 1,337 | 99% |
وبهمن | سرمایه گذاری بهمن | 78% | 1,636 | 1,681 | 97% |
وپخش | هلدینگ داروپخش | 89% | 16,209 | 17,135 | 95% |
وتوسم | سرمایه گذاری توسعه ملی | 84% | 3,532 | 4,008 | 88% |
پردیس | سرمایه گذاری پردیس | 90% | 1,199 | 1,400 | 86% |
وغدیر | سرمایه گذاری غدیر | 32% | 3,464 | 4,098 | 85% |
وسپه | سرمایه گذاری سپه | 97% | 2,569 | 3,042 | 84% |
کروی | توسعه معادن روی ایران | 73% | 2,333 | 2,811 | 83% |
تیپیکو | سرمایه گذاری دارویی تامین | 53% | 5,307 | 6,498 | 82% |
وامید | مدیریت سرمایه گذاری امید | 68% | 2,735 | 3,441 | 79% |
خگستر | گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو | 72% | 4,434 | 5,722 | 77% |
وخارزم | سرمایه گذاری خوارزمی | 67% | 1,632 | 2,122 | 77% |
والبر | سرمایه گذاری البرز | 85% | 4,485 | 5,929 | 76% |
وبانک | سرمایه گذاری گروه توسعه ملی | 61% | 5,346 | 7,109 | 75% |
وصنا | گروه صنایع بهشهر ایران | 82% | 2,473 | 3,409 | 73% |
طبق این جدول، وپترو، ورنا، وبهمن، وپخش، وتوسم، پردیس، وغدیر، وسپه، کروی، تیپیکو، وامید، خگستر، وخارزم، والبر، وبانک و وصنا از نسبت قیمت به خالص ارزش دارایی های تقریباً متعادلی برخوردار می باشند.
شرکتهای سرمایه گذاری که دارای نسبت قیمت به خالص ارزش دارایی کمتر از میانگین بازار می باشند به شرح جدول زیر هستند:
نماد | نام شرکت | نسبت سرمایه گذاری بورسی از کل سرمایه گذاری ها | قیمت بازار | خالص ارزش دارایی هر سهم | نسبت قیمت به ارزش خالص دارایی هر سهم |
واتی | سرمایه گذاری آتیه دماوند | 63% | 4،997 | 9،525 | 52% |
بنابراین با توجه به جدول، نسبت قیمت به ارزش خالص دارایی هر سهم شرکت واتی، زیر 50% میباشد.
میشه دوستان لطف کنند روش محاسبه پرتفوی غیر بورسی هم توضیح بدهید چطور میشه لحاظ نمودمثلا سرمایه گذاری توسعه ملی (وتوسم)شفا دارو دارد. شفا دارو 60 درصد داروسازی جابر را تصاحب کرده و با رشد داروسازی جابر به طبع شفادارو هم رشد کرده منتها شفادارو جز سهام غیر بورسی وتوسم است یا نماد ها سرمایه گذاری دیگر هم همینطور
مرسی