عصر ايران/ يکي از بارزترين نشانه هاي زوال عقل کاهش توانايي در انجام و تکميل وظايف روزمره است. ممکن است فرد مبتلا به زوال عقل قادر به يافتن مسير هميشگي خود نباشد و يا چگونگي انجام بازي مورد علاقه خود را فراموش کند.
همانند بيشتر بيماري هايي که به شدت عملکرد شناختي را تحت تاثير قرار مي دهند، زوال عقل نيز يک وضعيت غم انگيز محسوب مي شود.
به گزارش"پاور آو پازيتيوتي"، زوال عقل يک اصطلاح کلي براي افت توانايي ذهني به ميزاني است که در زندگي روزانه فرد تداخل ايجاد مي کند. از دست دادن حافظه و بيماري آلزايمر - رايج‌ترين نوع زوال عقل - دو نمونه از اين دست هستند. زوال عقل به طور کلي شامل کاهش تدريجي مهارت هاي حافظه، تفکر و استدلال مي شوند.
زوال عقل به خودي خود يک بيماري خاص نيست. در عوض، اين اصطلاح براي نشانه هاي گسترده اي مد نظر قرار مي گيرد که ممکن است به يک اختلال شناختي شديد اشاره داشته باشند. به واسطه ماهيت پيچيده اين اختلال، زوال عقل مي تواند تنها توسط يک پزشک متخصص، به طور معمول متخصص مغز و اعصاب، تشخيص داده شود.
انواع زوال عقل:
همان گونه که اشاره شد، بيماري آلزايمر شايع‌ترين نوع زوال عقل است و 60 تا 80 درصد تمامي موارد را شامل مي شود. بيماري آلزايمر يک اختلال مرگبار است که سلول هاي مغز و قابليت شناختي را خنثي مي سازد.
دومين دليل شايع زوال عقل به نام زوال عقل عروقي شناخته مي شود و نوعي از زوال عقل است که در نتيجه سکته مغزي شکل مي گيرد. سکته مغزي زماني رخ مي دهد که جريان خون به سمت مغز قطع شده يا کاهش مي يابد. عدم ارسال اکسيژن و مواد مغذي کافي به مغز موجب مرگ سلول هاي مغز مي شود. سکته مغزي مي تواند در نتيجه يک شريان مسدود شده (سکته مغزي ايسکميک) يا به واسطه نشت يا ترکيدن يک رگ خوني (سکته مغزي هموراژيک) رخ دهد.
نشانه هاي بالقوه زوال عقل:
دشواري در برنامه ريزي يا حل مشکلات:
برخي افراد مبتلا به زوال عقل تغييرات ناگهاني در توانايي خود براي توسعه و دنبال کردن يک برنامه را تجربه مي کنند. به عنوان مثال، انجام برخي وظايف ساده مانند پيگيري وضعيت حساب بانکي يا پيروي از يک دستورالعمل براي آنها به فعاليتي بسيار پيچيده تبديل مي شود. همچنين، در طول آغاز زوال عقل افزايش مشکلات در حفظ تمرکز شايع هستند.
دشواري در انجام وظايفي آشنا :
يکي از بارزترين نشانه هاي زوال عقل کاهش توانايي در انجام و تکميل وظايف روزمره است. ممکن است فرد مبتلا به زوال عقل قادر به يافتن مسير هميشگي خود نباشد و يا چگونگي انجام بازي مورد علاقه خود را فراموش کند. به طور معمول، اجراي کاري هميشگي عميقا در فعاليت نوروني ريشه دارد و يک نفر مي تواند بدون فکر کردن کاري را انجام دهد. هر گونه تغيير قابل مشاهده در توانايي فرد براي انجام وظايف روزمره بايد به دقت بررسي شود.
مشکلات جديد هنگام برقراري ارتباط:
افراد مبتلا به زوال عقل اغلب در دنبال کردن يک گفتگو دچار مشکل مي شوند. آنها ممکن است به تعامل خاتمه دهند، اين که درباره چه چيزي صحبت کرده اند را فراموش کنند و حرف هاي پيشين خود را تکرار کنند، يا هيچ ايده اي براي ادامه گفتگو نداشته باشند. چالش هاي واژگاني از جمله ناتواني در يافتن واژه درست نيز شايع هستند.
کناره گيري از فعاليت هاي اجتماعي يا کاري:
هنگامي که يک نفر چالش هاي شناختي که به واسطه زوال عقل شکل مي گيرند را تجربه مي کند، ممکن است به تدريج خود را از فعاليت هاي کاري يا اجتماعي کنار بکشد. بخشي از اين کناره گيري و انزوا ممکن است با تغييرات شخصيتي، ترس، يا عدم پذيرش مرتبط باشد.
از دست دادن حافظه مخل زندگي روزمره:
بار ديگر عامل کليدي «مخل زندگي روزمره» است. فراموشي براي همه ما رخ مي دهد، اما به ندرت اين فراموشي ها به طور قابل توجهي زندگي روزانه را فلج مي کنند. طي مراحل اوليه زوال عقل، فراموش کردن اطلاعاتي که به تازگي ياد گرفته شده اند، يکي از شايع‌ترين نشانه هاي وجود مشکلي زمينه اي است. از ديگر نشانه هاي قابل توجه مشکلات حافظه شديد مي توان به موارد زير اشاره کرد:
- فراموش کردن تاريخ ها يا رويدادهاي مهم
- پرسش مکرر درباره اطلاعاتي که به تازگي دريافت شده اند
- افزايش وابستگي به وسايل کمکي حافظه
- افزايش وابستگي به ديگران براي به ياد آوردن چيزهاي مختلف
نتيجه گيري:
در حال حاضر، درمان مشخصي براي بيماري آلزايمر يا هر گونه زوال عقل پيشرونده وجود ندارد. دارو درماني گزينه اي در دسترس است که امکان تسکين برخي نشانه ها را فراهم مي کند.
سازمان آلزايمر آمريکا شش توصيه کليدي براي پيشگيري از زوال عقل ارائه کرده است که شامل موارد زير مي شوند:
- سيگار نکشيدن
- حفظ فشار خون، کلسترول، و قند خون در سطوح مناسب
- دنبال کردن يک رژيم غذايي سالم و متعادل
- انجام ورزش
- حفظ وزن مناسب
- عدم مصرف نوشيدني هاي الکلي
