آیا علامت "سگ بسکرویلز" در بازار هویدا شده است؟

در بازار نیز این علامت، زمانی صادر می شود که اتفاقی که انتظار آن را نداریم، به وقوع می پیوندد. به عبارت دیگر عمل نکردن قیمت در جهت انتظار سبب صدور این علامت شده و نشان دهنده آن است که در پشت پرده آن سهم، یا بازار از لحاظ بنیادی اتفاقاتی در شرف وقوع است که هنوز علنی نشده و بازار از آن خبر ندارد. در این شرایط بایستی الگو را کنار گذاشته و با روند قدرتمند جار ی همراه شد.

حال وضعیت تکنیکی بازار سرمایه در شرایطی قرار دارد که تمامی شاخص ها همچون RSI ، استوکاستیک و ... در کف حداقلی خود قرار دارند (پیوست 1) و نشان دهنده اوج هیجان فروش در بازار سهام است و انتظار داریم که به مرور قیمت ها بر گردد ولی این اتفاق نمی افتد، چرا آیا اتفاقی در پشت پرده سیاست و اقتصاد در حال وقوع است که از آن بی خبریم؟ بررسی همه جانبه شرایط نشان می دهد که سه اتفاق زیر در طی چند ماه اخیر بازار را متأثر ساخته است:

اگر چه بازار سرمایه منتظر حصول توافق در مذاکرات هسته ای با گروه 1+5 بوده است و این اتفاق در مرحله قبل نیافتاده است، اما این اتفاق عجیب نیست و کشور حدود 11 سال است که در حال مذاکرات هسته ای است، ضمن آنکه مذاکرات در جریان است و مهلت جدیدی برای آن تعیین شده است.

لذا تاثیرات آنرا بایستی محدود و موقت باشد. تأثیرات ناشی از عامل دوم یعنی سقوط قیمت نفت به صورت کاهش 30 تا 50 درصدی قیمت سهام هویدا شده است و اگرچه بازگشایی پالایشگاهها می تواند شاخص را تا سطوح 61 هزار واحد نیز به پایین بکشد اما کاهش در سایر سهام بورسی اتفاق افتاده است و نباید جای نگرانی بیشتر وجود داشته باشد. تأثیر ناشی از ریسک جدید سیستماتیک نیز علی رغم آنکه تأثیر کوتاه مدت خود را بر بازار بر جای می گذارد لیکن به نظر می رسد که در سایه مدیریت عالمانه مسئولان عالی نظام مخصوصاً مقام معظم رهبری تحت کنترل باشد و نمونه آن را در جلسه علنی هفته گذشته مجلس مشاهده کردیم و مجلس از توضیحات آقای ظریف قانع شد.

در یک جمع بندی باید گفت که آسیب شناسی رفتار فعالان بازار در شرایط جاری نشان می دهد که جو فروش موجود صرفاً ناشی از یک هیجان فروش مفرط است و باید توجه داشت که در شرایطی که قیمت از حدود 30 الی 50 درصد نسبت به قبل کاهش یافته اند و شاخص RSI درمحدوده کمتر از 17 واحد قرار دارد. فروش سهام در چنین شرایطی به هیچ وجه منطقی نیست و فعالان بازار بایستی توجه داشته باشند که پشت اوراق سهام موجود، دارایی وجود دارد و صرفا یک کاغذ نیست. چگونه است که در فرآیند کاهش قیمت املاک، ملک خود را به هر قیمتی نمی فروشیم ومنتظر فرصت مناسب تر می مانیم، اما در سرمایه گذاری سهام چنین رفتاری منطقی ای را از خود بروز نمی دهیم. به هر صورت بررسی شرایط تکنیکی بازار حکایت از تثبیت بازار در بهمن ماه و رشد مجدد سهام در بهار 94 دارد، لذا بهتر است برای فروش سهام خود منتظر فرصت های بهتر بمانید.

در پایان خاطر نشان می سازد که با توجه به افزایش نرخ ارز و شتاب تورم موجود، در آینده نزدیک شاهد پدیده "Penny Shan" یا "سهام ارزان" خواهیم شد و آن وقت فرصت برای خرید مخصوصاً برای خریداران حقوقی دیر خواهد بود.توجه داشته باشیم که در اقتصاد ایران همه چیز متأثر از دلار است تا حدی که از پدیده ای موسوم به دلاریزه بودن اقتصاد ایران سخن رانده می شود. کمی به پیرامون خود نظر بیاندارید، قیمت همه چیز در مقایسه با ابتدای دوره ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد، از مایحتاج عادی روزانه تا کالای سرمایه ای حداقل 3 برابر شده است و دلار نیز در این فاصله سه برابر شده است، حتی قیمت کالایی مثل خودروهای بی کیفیت داخلی که در مقاطعی با مازاد تولید مواجه بود و فشارهای زیادی برای ثابت نگه داشتن آن صورت گرفت ولی نهایتاً نتیجه ای جز سه برابر شدن در بر نداشت. بر این اساس کف شاخص در اوج دوران فشار خارجی بر دولت احمدی نژاد در محدوده تقریبی 23 هزار واحد قرار داشته است، با فرض آنکه ضریب حداقل سه برابری را در شاخص اعمال کنیم، به عدد 69 هزار واحد می رسیم.

بنابراین اگر چه کاهش بیشتر قیمت سهام محتمل است ولی به خاطر داشته باشیم که این امر منجر به بروز پدیده سهام ارزان و قرار گرفتن سهام در محدوده زیر ارزش ذاتی خواهد شد و حرف آخر اینکه مواظب باشیم که سهام خود را به هر قیمتی به حراج نگذاریم زیرا پشت برگه های سهام دارایی نهفته است و صرفاً کاغذ نیست.

نمودار شاخص کل در مقیاس هفتگی

نمودار شاخص کل در مقیاس ماهانه

کارشناس ارشد بازار سرمایه- رمضان سلیمانی