باید سیاست مدیریت شده داشته باشیم
به گزارش بورس نیوز، در شرایطی که کارشناسان برای قیمت بنزین و روش توزیع آن در سال آینده دو سناریوی افزایش قیمت بنزین و یا بازگشت کارت سوخت ( با افزایش یا بدون افزایش) را روی میز می‌دیدند؛ روز گذشته اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور گزینه جدیدی را مطرح کرد که به اعتقاد متخصصان غیرکارشناسی است. جهانگیری گفت که «افزایش نرخ بنزین در شرایط فعلی شدنی نیست» و عملا با این جمله آب پاکی را روی دست همه افرادی ریخت که در روزهای گذشته نسبت به قیمت بنزین در سال آینده گمانه زنی می‌کردند. جهانگیری با اشاره به نگاه منتقدان به افزایش قیمت بنزین در ایران گفت: «درست است که قیمت بنزین در افغانستان 70 سنت است اما آیا تعیین این قیمت برای بنزین در ایران شدنی است؟ سیاست‌های ما باید گام به گام باشد و نمیتوان یک باره اقتصادی را که دولتی بوده به سمت اقتصاد آزاد ببریم. باید سیاست مدیریت شده داشته باشیم تا بتوانیم متناسب با شرایط جامعه اقتصاد کشور را به سمت اقتصاد آزاد سوق دهیم».
این صحبت‌های معاون اول رئیس‌جمهور در حالی مطرح می‌شود که فصل بودجه‌نویسی در دولت برای سال آینده شروع شده است و یکی از کلیدی‌ترین نکات اقتصادی در بودجه هر سال تصمیم‌گیری برای قیمت حامل‌های انرژی و به خصوص بنزین است. صحبت معاون اول رئیس‌جمهور در شرایطی مطرح می‌شود که کارشناسان از افزایش قاچاق سوخت از کشور به کشورهای همسایه به دلیل ارزان بودن قیمت سوخت در ایران و جهش قیمت ارز خبر می‌دهند. البته برای تعیین سناریوهای قطعی برای قیمت بنزین در سال آینده باید چند ماه منتظر بود و دید که در نهایت برآیند نظرات در دولت و پس از آن مجلس به چه نقطه‌ای خواهد رسید. اما در این بین بسیاری از کارشناسان انرژی و اقتصادی معتقدند که یارانه ای که هم‌اکنون برای مصرف بنزین و سوخت از سوی دولت اختصاص پیدا کرده و باعث شده قیمت بنزین روی عدد هزار تومان ثابت بماند به قاچاق و آسیب‌های اقتصادی و منابع کشور منجر شده و باید دولت و مجلس در آن تجدیدنظر کنند.
هفته گذشته مسعود خوانساری رئیس اتاق تهران در نشست اعضا هیات نمایندگان اتاق تهران با اعلام اینکه دولت باید هرچه زودتر در این زمینه تصمیم‌گیری کند، به تحقیقی که از سوی اتاق تهران درباره یارانه سوخت و بنزین صورت گرفته است اشاره کرد و گفت:«در حال حاضر حدود 90 میلیون لیتر سوخت بنزین هزار تومانی در کشور مصرف می‌کنیم که اگر قیمت آن را با دلار 12 هزار تومانی در نظر بگیریم می‌شود 7 سنت در صورت که در نزدیک ترین کشورهای اطراف ما یعنی عراق و افغانستان به ترتیب بنزین با 63 سنت و 73 سنت عرضه می‌شود و تنها کشوری که با قیمت پایین تر از ما در جهان بنزین عرضه می‌کند؛ ونزوئلا هست که قیمت بنزین در آن حدود 2 سنت است».
او در ادامه گفت:« ما باید تصمیم‌گیری درباره بنزین را هر چه زودتر انجام دهیم و به نتیجه‌های بسیار خوبی خواهیم رسید. قبلا سهمیه بنزین را براساس ماشین می‌دادیم ولی پیشنهاد ما این است که بنزین را حتما به فرد بدهیم؛ آمارهایی که ما استخراج کرده‌ایم نشان می‌دهد بین دهک‌های یک تا 10، دهک اولی بیش از 25 برابر دهک آخری از یارانه بنزین استفاده می‌کند، دهک اول 1.1 استفاده می‌کند از یارانه بنزین و دهک 10، 25.6؛ که این اصلا عادلانه نیست و باتوجه به همین بهتر است به جای اینکه بنزین را به وسایل نقلیه بدهیم به سرانه مردم بدهیم. باید بنزین را آزاد کنیم و از این راه می‌توانیم 4 میلیارد دلار یعنی حدود 20 میلیون لیتر صادرات بنزین به کشورهای همسایه با قیمت 50 سنت در روز داشدته باشیم. این طرح می‌تواند درآمد ریالی به همراه داشته باشد و خیلی از بدهی‌های دولت به پیمانکاران، بانک‌ها و... پرداخت شود. نکته مهم این است که هرچه زودتر تصمیم‌گیری شود، قطعا به نفع اقتصاد خواهد بود و جلوی قاچاق گرفته می‌شود».
درماه‌های گذشته که قیمت دلار و ارزهای دیگر در کشور جهشی ناگهانی داشته است، قاچاق سوخت از مرزهای کشور به صورت گسترده‌ای افزایش یافته و افراد (سازمان‌دهی شده و غیر سازمان‌دهی شده) از طریق مرزها گازوئیل و بنزین را به کشورهای همسایه برده و چندین برابر به فروش می‌رسانند. در این بین کارشناسان می‌گویند افزایش قیمت بنزین و گازوئیل که قیمت آن در کشورهای همسایه چندین برابر ایران است و همچنین افزایش نظارت‌ها می‌تواند علاوه بر اینکه قاچاق را کاهش دهد و مصرف بنزین و گازوئیل را پایین بیاورد و به فرصتی برای صادرات رسمی سوخت از سوی دولت و کسب درآمدهای بالای ارزی منجر شود. اما در این بین بخشی از دولت مردان و بخشی از نمایندگان مجلس نگران اثرات اجتماعی و اقتصادی و اعتراضات مردمی در این زمینه هستند. اتفاقی که سال گذشته هم رخ داد و در نهایت باعث شد که دولت و مجلس از تصمیمشان در ارتباط با افزایش قیمت بنزین منصرف شوند. آزادسازی قیمت بنزین در ایران و یا افزایش قیمت آن متناسب با برخی از کشورهای سال‌هاست که به جراحی سختی در اقتصاد کشورمان بدل شده است که دولت‌ها از ترس خونریزی‌های شدید، حاضر به پرداخت هزینه‌های آن نیستند.
