فشار تحریم‌ها بر دیگ مذاب فولادی‌ها / خودتحریمی به نام نرخ تسعیر ارز/ صادرات، نقطه قوت فولادسازان

به گزارش بورس نیوز طبق آمارها ارزش صادرات محصولات فولادی در ۶ ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۲۳ درصدی داشته است. ولی با توجه به تحریم ها و کاهش نرخ ارز، دغدغه هایی بابت کاهش درآمد صادراتی فولادی ها در نیمه دوم سال و عدم امکان تکرار روند مطلوب نیمه نخست سال وجود دارد. در خصوص وضعیت صادرات و موانع موجود بر سر راه صادرات محصولات فولادی، خبرنگار بورس‌نیوز گفت‌وگویی با عزیز قنواتی مدیرعامل شرکت فولاد امیرکبیر کاشان، سید بهادر احرامیان نایب رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد و مدیرعامل شرکت فولاد یزد و همچنین محمدصادق چیت ساز عضو هیئت مدیره اتحادیه صنف فروشندگان آهن و فولاد و فلزات تهران انجام داده و آنچه می خوانید چکیده ای از این گفتگو است.

احرامیان: در نیمه نخست امسال ارزش ارزی صادرات محصولات فولادی نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته و علت این افزایش، عمدتا افزایش قیمت های جهانی بوده است.

چیت ساز: صادرات محصولات فولادی در ۶ ماهه نخست امسال هم به لحاظ حجمی و هم ارزش دلاری، نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است. در ۶ ماهه نخست سال جاری ۴.۵ میلیون تن محصولات فولادی از کشور صادر شده است، ولی با توجه به تشدید تحریم ها حجم صادرات در نیمه دوم سال کاهش یافته و به نظر می رسد تا پایان سال بتوان حداکثر ۷ میلیون تن محصول فولادی صادر کرد؛ در حالی که اگر تحریم ها نبود شاید امکان صادرات تا ۱۲ میلیون تن وجود داشت. سال گذشته، تقریبا ۲۳ میلیون تن محصولات فولادی در کشور تولید شده که ۱۳.۵ میلیون تن از آن در بازار داخل عرضه شده و حجم کل صادرات هم حدود ۹.۵ میلیون تن بوده است.

احرامیان: مهمترین مشکل بر سر راه صادرات محصولات فولادی، فشارهای داخلی و خودتحریمی است. بحث بازگرداندن ارز و نرخ تسعیر ارز مانع اصلی صادرات است. در نظر داشته باشید که حاشیه سود صنعت فولاد معمولا تک رقمی است و در شرایطی قرار داریم که به دلیل وجود نرخ های متعدد در بازار ارز، اینکه درآمدهای صادراتی فولادسازان با کدام نرخ تسعیر شود، تاثیر چشمگیری بر سودآوری شرکت ها داشته و می توان گفت نرخ تسعیر ارز، بر توجیه پذیری یا عدم توجیه پذیری صادرات تاثیر به سزایی دارد. 

الزام صادرکنندگان به عرضه ارز در سامانه نیما، به علت اختلاف قیمت نرخ نیمایی با نرخ بازار آزاد برای بسیاری از تولیدکنندگان جذاب نیست.

چیت ساز: مهمترین چالش صادرکنندگان فولاد، تحریم ها است. ضمن اینکه عراق از جمله بازارهای صادراتی فولادسازان بوده و در حال حاضر بخشی از بازار صادراتی عراق را ترکیه قبضه کرده است.

قنواتی: با توجه به سیاست های داخلی و تحریم های امریکا علیه ایران، به تداوم روند مثبت صادرات محصولات فولادی در نیمه دوم سال چندان خوشبین نیستم؛ مگر آنکه قوانینی وضع شود که صادرات را تسهیل کند.

احرامیان: در ۶ ماهه نخست امسال هنوز تحریم آنچنانی علیه اقتصاد کشور اعمال نشده بود و آنچه مانع از رشد حجم صادرات شد، سیاست های محدودکننده داخلی بوده است. به هر حال تحریم های جدیدی اعمال شده که محدودیت ها را تشدید خواهد کرد؛ ولی به نظر می رسد تاثیر تحریم ها در مرحله نخست بر قیمت محصولات صادراتی باشد. مشتریان صادراتی با علم بر شرایط صادرکنندگان و تحریم های ایران، خواستار تخفیف بیشتری خواهند شد و فعلا حجم صادرات کاهش نخواهد داشت؛ اما در صورت تداوم فشارهای تحریم، حجم صادرات محصولات فولادی هم در ماه های آینده کاهش خواهد داشت.

احرامیان: کاهش مشکلات صادرات مشروط به تسهیل شرایط انتقال ارز به کشور و تغییر نرخ تسعیر خواهد بود.

قنواتی: بهترین اقدام جهت حمایت از صادرات محصولات فولادی، تسهیل مقررات مربوط به پیمان سپاری ارزی و نیز مقررات گمرکی است.

قنواتی: تحریم های کشتیرانی، هزینه های صادرات را افزایش می دهد، ولی سبب توقف صادرات نخواهد شد.

قنواتی: تقاضای داخلی تغییر محسوسی نداشته و در صورتی می توان به رونق تقاضای داخلی امیدوار بود که بودجه عمرانی دولت افزایش یابد که تا این لحظه چنین اتفاقی رخ نداده است.

احرامیان: به رونق فروش داخلی محصولات فولادی اصلا خوشبین نیستم. شاهرگ حیاتی صنعت فولاد، صادرات است و باید نیمی از تولیدات فولاد کشور روانه بازارهای صادراتی شود تا تعادل عرضه و تقاضا حفظ شود. امیدی به افزایش تقاضای فولاد در بازار داخل نیست و رشد صنعت فولاد در گرو توسعه صادرات خواهد بود. هر گونه وقفه در صادرات صنعت فولاد، صنعت فولاد کشور را دچار مشکل جدی خواهد کرد.

چیت ساز: در صورت افت حجم صادرات، با مازاد عرضه در بازار داخل مواجه خواهیم شد. مازاد عرضه در بازار داخل به کاهش قیمت های داخلی منجر خواهد شد.

قنواتی: اجرای طرح های توسعه و افزایش ظرفیت کمی و کیفی در مورد برخی انواع محصولات از جمله ورق های فولادی و محصولات با ارزش افزوده بالاتر توجیه پذیر است.

احرامیان: اجرای طرح های توسعه در صنعت فولاد باید با دقت بسیار و بررسی کارشناسی صورت گیرد. به دلیل محدودیت ها در مراودات تجاری بین المللی، فولاد ایران ارزان ترین فولاد دنیا محسوب می گردد. اگر چه قیمت پایین فولاد ایران، در بازارهای صادراتی مزیت رقابتی ایجاد کرده؛ اما در چنین شرایطی سرمایه گذاری در صنعت فولاد و اجرای طرح های توسعه ای نیازمند دقت بیشتری است.

چیت ساز: حدود ۴ سال است که علاوه بر آنکه در تامین نیاز بازار داخل به محصولات فولادی به خودکفایی رسیده ایم، صادرات هم انجام می شود. تنها در تامین چند نوع محصول فولادی خاص به واردات وابسته ایم. مهمترین نقاط قوت صنعت فولاد، برخورداری صنعت فولاد از تکنولوژی پیشرفته، در اختیار داشتن منابع و ذخایر غنی در داخل کشور و همچنین ارتقا رتبه صنعت فولاد ایران در جهان است. ضمن اینکه رونق ساخت و ساز در کشور، تقاضای داخلی محصولات فولادی را افزایش خواهد داد و به بهبود وضعیت ساخت و ساز از بهمن ماه امسال خوشبین هستیم.

قنواتی: مهمترین نقطه قوت صنعت فولاد صادرات این صنعت است که می تواند ارزآوری ایجاد کند. صنعت فولاد کشور بازارهای صادراتی در اختیار دارد و اگر شرایط صادرات تسهیل شود درآمدهای ارزی کشور افزایش خواهد یافت.

احرامیان: نقطه قوت صنعت فولاد افزایش حجم تولید فولاد در کشور است. از حدود ۳ ماه قبل، صنعت فولاد ایران از ایتالیا پیشی گرفته و می توان گفت صنعت فولاد ایران به بلوغ رسیده و جایگاه مناسبی در بین تولیدکنندگان فولاد دنیا دارد. این در حالی است که در آستانه تحریم های قبلی برای تامین نیاز کشور به محصولات فولادی، به واردات وابسته بودیم و سالانه حدود ۱۱ میلیون تن فولاد وارد می شد و تامین این نیاز در دوران تحریم یکی از چالش های کشور بود، در حالی که اینک صنعت فولاد ایران به نقطه ای رسیده که علاوه بر تامین نیاز داخل حجم قابل توجهی هم صادرات انجام می شود و اشتغال زاییده و ارزآوری دارد.

قنواتی: شرکت های فولادی امسال سود به مراتب بالاتری نسبت به سال قبل محقق خواهند ساخت. تثبیت نرخ ارز در محدوده نرخ های فعلی اتفاق خوشایندی برای صنعت فولاد خواهد شد. تحریم ها مشکل جدی برای تولیدکنندگان بزرگ فولادی ایجاد نکرده و جای نگرانی خاصی بابت افت سودآوری شرکت ها نخواهد بود. سهامداران نباید تحت تاثیر جو هیجانی بازار اقدام به فروش سهم کنند و به نظر می رسد روند سودآوری شرکت های فولادی در بلندمدت، افزایشی خواهد بود.