قراردادهای آتی زعفران چیست و چگونه انجام می‌شود؟

به گزارش بورس نیوز، حدود ۹۰ درصد از زعفران جهان در حالی در ایران تولید می‌شود که با توجه به عوامل مختلف از جمله هزینه‌های بالای تولید در کشورهای رقیب مانند اسپانیا، فرصت بی‌نظیری برای تولید این محصول ارزشمند در کشور فراهم است؛ با این حال اما سهم ایران از در بازارهای جهانی زعفران مطابق تولید نیست.

در این میان مشکلاتی نظیر صادرات فله‌ای، نبود نظارت و ایجاد انگیزه در تولید محصول با کیفیت، حضور دلالان و  واسطه‌ها در این بازار، عدم نظارت و مدیریت مناسب، نبود بسته‌بندی مناسب، عدم تعامل با کشورهای مقصد و ...  سبب شده است تا زعفران ایران با نام کشورهایی نظیر اسپانیا و امارات وارد بازارهای جهانی شود و دست اقتصاد و کشاورزان ایرانی از مزایای تولید زعفران در کشور کوتاه باشد.

در این راستا چند وقتی است که بورس کالای ایران به عنوان راهکاری مناسب جهت حل این مشکلات و تجربه شده در دنیا برای عرضه و فروش زعفران، پذیرای این محصول با ارزش و فعالان این بازار است. در این خصوص نیز قراردادهای آتی زعفران به‌عنوان یکی از مهمترین و اثرگذارترین ابزارها در حل مشکلات این صنعت از دوم خرداد امسال راه‌اندازی شده و شروع به فعالیت کرده است که از قضا مورد توجه و استقبال فعالان اقتصادی بویژه زعفران‌کاران قرار گرفته است. بر این اساس در ادامه نگاهی می‌اندازیم به نحوه معاملات زعفران در بورس کالای ایران.

ابزارهای مشتقه(از جمله قراردادهای آتی) ابزاری هستند که قیمت و ارزش آن‌ها از یک نوع دارایی که اصطلاحا به آن "دارایی پایه" می‌گویند، مشتق می‌شود.در قرارداد آتی فروشنده متعهد می‌شود در سررسید مشخص، مقدار معین از کالایی مشخص را به قیمتی که الان تعیین می‌کند، بفروشد و طرف خریدار متعهد به خرید آن کالا می‌شود. ضمن این که قراردادهای آتی باید از مشخصاتی استاندارد پیروی کنند.

در حال حاضر زعفران مورد تائید بورس کالای ایران، زعفران رشته‌ای بریده ممتاز(نگین) و زعفران رشته‌ای درجه یک(پوشال معمولی) تعیین ‌شده که بر اساس استاندارد مشخص‌ شده از سوی بورس کالا است. متقاضیان می‌توانند با مراجعه به سایت بورس کالای ایران ویژگی‌های این نوع محصول را مشاهده کنند. ضمن این که در هر نوبت عرضه تمامی ویژگی‌های موردنظر یک قرارداد آتی در قالب مستندی به نام مشخصات قرارداد آتی توسط بورس کالا به اطلاع عموم می‌رسد.

مراحل انجام معاملات آتی زعفران در بورس کالا به شرح زیر است:

دریافت کدمعاملاتی قراردادهای آتی

واریز وجه تضمین اولیه به حساب عملیاتی(حساب در اختیار)

ارائه سفارش خرید و یا فروش به کارگزار مربوطه و اتخاذ موقعیت تعهدی خرید یا فروش در بازار معاملات آتی

انجام معاملات روزانه بر روی موقعیت‌های معاملاتی اخذ شده.

لازم به ذکر است در پایان هر روز معاملاتی پس از محاسبه قیمت تسویه روزانه، عملیات به‌روزرسانی حساب‌ها انجام می‌شود. بدین معنی که تفاوت قیمت تعهد شده در قرارداد آتی با قیمت تسویه روزانه محاسبه شده و متناسب با اندازه قرارداد، توسط اتاق پایاپای به حساب عملیاتی مشتری در صورت سود، واریز یا در صورت زیان از آن حساب کسر می‌شود.

همچنین شرایط اخذ کد معاملاتی قراردادهای آتی از این قرار است:

مراجعه  به یکی از کارگزاران دارای مجوز معاملاتی قراردادهای آتی در بورس کالا

ارائه مدارک هویتی

شرکت در آزمون احراز صلاحیت متقاضیان دریافت کد معاملاتی قراردادهای آتی و ارائه پرینت نتیجه قبولی در آزمون به کارگزار مربوطه

تکمیل و امضای فرم‌های درخواست کد، اقرارنامه و بیانیه ریسک معاملات قراردادهای آتی و معرفی اطلاعات حسابهای بانکی مشتری به همراه سایر مدارک موردنیاز

تایید مدارک مذکور توسط کارگزار و ارائه آن به بورس کالا

و بررسی مدارک مذکور توسط بورس کالا و صدور کد معاملاتی برای مشتری.