ساختار اداری و اقتصادی، دوعامل بروز فساد

به گزارش بورس نیوز، حسن عابدی جعفری درباره مبارزه با فساد اظهارکرد: فساد از عدم تعادل دو عامل نشات می‌گیرد. عامل اول، انسانی و عامل دوم ساختاری است که از اولی تحت عنوان عامل کارگزار یاد می‌کنیم. هر دو یعنی انسان و ساختار در بروز فساد مؤثرند.

وی افزود: گاه افراد تحت تأثیر ساختار اقتصاد قرار می‌گیرند و فساد رخ می‌دهد. در این شرایط سؤال اما این است که این ساختار را چه کسی ایجاد کرده و پاسخ به انسان و عامل انسانی بازمی‌گردد. درواقع تعامل بین انسان و ساختار دلیل عمده بروز فساد است.

عضو هیات نمایندگان اتاق تهران درباره ساختار اداری در کشور بیان کرد: در ایران ساختار اداری این ظرفیت را دارد که زمینه بروز فساد را فراهم کند. ساختار اقتصادی کشور هم مستعد بروز فساد است و انسان‌ها هم به‌نوبه خود در کنار این ساختارها اثرگذارند. پیام این شرایط برای ما این است که تک عاملی دیدن فساد کمکی به حل مسئله نمی‌کند و برای مبارزه با فساد با یک معادله چند مجهولی روبه‌رو هستیم. در این شرایط اگر ساختار را اصلاح کنیم، باید با عوامل انسانی چه کرد؟ ساختار و عوامل انسانی باید به‌موازات هم اصلاح شود.

وی ادامه داد: در کشور ما ساختار اداری به دلیل حاکمیت بوروکراسی قوی به‌طور حتم به بروز فساد دامن می‌زند. از سوی دیگر ساختار اقتصادی به دلیل عدم امنیتی که در آن برای افراد سرمایه‌گذار و درستکار وجود دارد، عرصه جولان فساد می‌شود. قانون‌گذاری هم محل بروز فساد است و ریل‌هایی که برای اداره اقتصاد و جامعه و سیاست گذاشته می‌شود، به دلیل جانمایی اشتباه قطار را به‌جای دیگری هدایت کرده و به فساد دامن می‌زند. از سوی دیگر آدم‌ها همین ساختارها و قوانین را به‌راحتی دور می‌زنند. تضعیف روحیه گرایش به اجرای قانون در افراد در جامعه باعث می‌شود قوانین به‌درستی اجرا نشود.

عابدی جعفری در پایان گفت: در شرایط کنونی یکی از گرفتاری‌های جدی ما شکافی است که بین ساختارها و رویه‌های قانونی و اجرای آن وجود دارد. عامل عمده بروز این شکاف بسیار عمیق انسان‌ها هستند و از سوی دیگر ساختارها انسان‌ها را به این سمت‌وسو هدایت می‌کنند. با توجه به شرایط کنونی کشور و زمینه‌ها و عوامل بروز فساد، هر طرحی برای مبارزه با فساد باید با در نظر گرفتن مجموع عوامل یعنی هم کارگزار و هم ساختار به معنی قوانین و مقررات، رویه‌ها و تشکیلات تدوین و اجرا شود. در غیراینصورت معادله فساد هرگز حل نمی‌شود.