اعلام آخرين مختصات معاملات آتي زعفران در بورس‌كالا

علیرضا ناصرپور، معاونت توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالاي ايران در گفت‌وگو با بورس‌نیوز در خصوص برخی انتقادات فعالان بازار آتی زعفران به وجه تضمین و مدت زمان سررسید قراردادها بیان کرد: سررسید قراردادهای آتی زعفران در سال گذشته، حداکثر ۴۵ روزه بود؛ ولی در حال حاضر سررسیدقراردادها به ۳ ماه رسیده و از ابتدای سال آینده، سررسیدهای بلندمدت تری هم راه اندازی خواهد شد. با توجه به افزایش ریسک معاملات درشرایط نوسانی بازار، سررسیدهای کوتاه مدت تعریف شده؛ ولی با افزایش ثبات بازار، افزایش مدت زمان سررسید قراردادهای آتی زعفران هم امکانپذیر است و مشکلی از این بابت وجود ندارد.

وی افزود: در راستای مدیریت ریسک بازار و مدیریت ریسک کارگزاری ها،مبلغ وجه تضمین با توجه به تجربه نوسانات قبلی قراردادها تعیین می شود و در واقع وجه تضمین، در نوسان های شدید بازار، ریسک قراردادها را پوشش خواهد داد. 

معاون توسعه بازار بورس کالا ادامه داد: اگر چه افزایش مبلغ وجه تضمین، نقدشوندگی بازار را تحت تاثیر قرار خواهد داد و حجم معاملات را کاهش می دهد؛ ولی باید ریسک معاملات را هم در نظر داشت. این قضیه نوعی trade_off محسوب می شود و باید تعادلی بین ریسک بازار و وجه تضمین برقرار باشد. اگر در آینده بازار آتی زعفران به ثبات برسد، می توان در مورد کاهش وجه تضمین قراردادها نیز تصمیم جدیدی اتخاذ کرد. کما اینکه وجه تضمین قراردادهای آتی پوشال تا حدودی کاهش یافته است.

 مدیر توسعه بازار مشتقه بورس کالاي ايران در رابطه با ابهاماتی که برخی صادرکنندگان در مورد کیفیت زعفران گواهی شده دارند، اظهار داشت: در معاملات سنتی و عرفی، ممکن است هر فرد، تعریف خاصی از یک نام داشته باشد و این تعریف نمی تواند مبنای پذیرش زعفران در بورس باشد. 

وی افزود: اگر قرار است کالایی در بورس معامله شود، باید مشخصات کالا براساس اعداد و ارقام ارائه شود. جهت پذیرش زعفران در انبارهای بورس کالا، استاندارد خاصی تعریف شده که مطابق با استاندارد ملی کشور است و مشخصات زعفران گواهی شده، در قراردادها افشا می شود. زعفران طبق همین استاندارد به خریدار تحویل خواهد شد و اتفاقا این استانداردها هم توسط صادرکنندگان بزرگ و هم مشتریان صادراتی قابل پذیرش است و انتظار می رود به تدریج این استانداردها جایگزین مشخصات عرفی در معاملات شود.

ناصرپور تصریح کرد: در بررسی معاملات زعفران در نظر داشته باشید که این محصول، کالایی با مشخصات خاص خود بوده و فعالان این بازار هم، گروهی خاص هستند. نمی توان این بازار را به بازار ارز یا طلا گره زد. البته که نوسانات نرخ ارز هم به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت زعفران مطرح است؛ ولی قیمت زعفران به عوامل دیگری هم از جمله چرخه های تولید، فصل برداشت، روند صادرات و بازارهای هدف و... بستگی دارد. لذا بازیگران بازار زعفران نباید این محصول را با کالایی دیگر قیاس کنند و انتظارات غیرمنطقی داشته باشند.

این مقام مسوول در رابطه با راهکارهای رونق بخشیدن به معاملات زعفران در بورس کالا عنوان کرد: در سال جاری، حجم تولید و برداشت زعفران درکشور حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ تن بوده است. حجم زعفران معامله شده در بازار نقدی زعفران بورس کالا در سال جاری، حدود ۱۰۰ تن بوده که اتفاق بسیار خوشایندی است. حجم معاملات آتی زعفران نیز فراتر از حجم تولید زعفران بوده است. علاوه بر این برنامه هایی برای توسعه سیستم های انباری جدید با ظرفیت بیشتر در استان خراسان داریم. قبلا یک انبار جهت پذیرش زعفران در اختیار داشتیم که خوشبختانه در حال حاضر تعداد انبارها، به ۲ انبار رسیده و پیش بینی می شود اوایل سال ۹۸ تعداد انبارهای زعفران بورس کالا حداقل به ۴ انبار برسد. توسعه سیستم های انباری هم به تامین منافع کشاورزان و هم رونق معاملات این بازار کمک خواهد کرد. همچنین راه اندازی آپشن های معاملاتی جدید و تنوع ابزارها در بازار زعفران، سرمایه گذاران با درجه ریسک پذیری مختلف را جذب این بازار خواهد کرد.

 ناصرپور در خاتمه در پاسخ به این سوال که «آیا برنامه ای برای عرضه کالای دیگری که برای نوسان گیران و سفته بازان جذاب باشد، در دست است؟» گفت: برنامه هایی در مورد قراردادهای آتی صندوق های کالایی با محوریت زعفران در دست بررسی است و امیدواریم سال آینده با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار، این مورد عملیاتی گردد. راه اندازی مجدد معاملات آتی سکه در گرو فراهم شدن شرایط خاصی است و فعلا برنامه ای برای راه اندازی مجدد معاملات آتی سکه نداریم.