واگذاری از جیب اکثریت به نفع اقلیت! / تضییع حقوق سهامداران «وانصار» به بهانه ادغام
به گزارش واحد سنجش و راه حل‌های رفتاری در بازار (آبسیم) بورس نیوز، با قطعیت یافتن ادغام 5 بانک نظامیدر بانک سپه، نحوه واگذاری و خرید سهام از سهامداران حقیقی و حقوقی به محل مناقشه تبدیل شد.
تمام سهامداران حقیقی و حقوقی بانک «انصار» از 18 فروردین ماه میتوانند سهام خود را به قیمت 2086 ريال به شرکت «ایرانیان اطلس» به فروش برسانند.
حال سوال این است که آیا قیمت 2086 ريال ارزش واقعی هر سهم «وانصار» است؟!
نکته جالب توجه این است که در حالی که بسیاری از بانک‌ها در شرایط نامطلوبی به سر میبرند و درگیر با زیان انباشته هستند، بانک «انصار» کوتاه نیامده و به روند سودسازی خود ادامه می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد تا سال 93 روند سودآوری صعودی بود اما با تشدید مشکلات و رکود اقتصادی، اندکی موضع نزولی به خود گرفت.
تراز درآمدی مثبت برای برخی بانک‌ها به آرزو تبدیل شده، اما بانک «انصار» تا سال گذشته از این نگاه، سیراب بود و سود تسهیلات اعطایی بیش از سود پرداختی سپرده‌ها بود. البته عملکرد سال 97 کمیعقب نشینی نشان می‌دهد و سود سپرده‌ها از سود تسهیلات فراتر رفت؛ هر چند که سود سرمایه گذاری‌ها به کمک خواهد آمد و سهم بانک از درآمدهای مشاع مثبت خواهد شد.
اما شاید نکته ای که از آن غفلت شده این است که آیا اساسا دولت حق واگذاری سهام بانک «انصار» و ادغام در بانک سپه را دارد؟! چرا که نهادهای نظامی تنها حدود 30 درصد از سهام این بانک را در اختیار دارند و در واقع نباید به عنوان یک بانک نظامی تلقی گردد.
ذکر چند نکته خالی از لطف نیست؛ نکاتی که شاید از نگاه مسئولان جا افتاده باشد:
1. گویا در مجمع سال 96 اعلام شد هر تصمیم در خصوص ادغام باید در مجمع فوقالعاده به شور گذاشته شود. اما این اتفاق رخ نداده و هیات مدیره بدون آنکه نظر سهامداران را جویا شود، در مورد واگذاری سهم تصمیم گرفته است.
حال سوال مهم این است که چطور ممکن است یک اقلیت 30 درصدی، مبنای چنین تصمیم مهمیباشد، بدون آنکه نظر سایر سهامداران در خصوص ادغام و از آن مهم تر، واگذاری سهم با قیمت 2086 ریال مد نظر قرار گرفته باشد؟!
طبق بررسی‌های بورس نیوز، برخی سهامداران عمده ازاین موضوع گله مند هستند و درخواست جلوگیری از تضییع حقوق سهامداران را مطرح کرده اند و حتی برخی نیز از هیات مدیره بانک شکایت کرده و قصد فروش سهام خود با این قیمت را ندارند.
2. قیمت گذاری هر سهم 2086 ریال به هیچ عنوان عادلانه و منطقی به نظر نمیرسد. در نظر داشته باشید که نماد «وانصار» از ابتدای مرداد ماه متوقف شده و در حقیقت از روزهای اوج بازار هیچ بهرهای نبرده؛ در حالی که سایر بانک‌ها در چند مقطع زمانی رشد قیمتی بسیار مطلوبی داشته اند.
۳. اگر هدف از ادغام ساماندهی به بانک‌های مشکل دار و زیانده بوده، همانطور که پیش‌تر عنوان شد، بانک «انصار» زیان ده نیست و صورت‌های مالی، گویای عملکرد مثبت و قابل قبول است. حتی اگر هدف از ادغام، خروج نظامیان از عرصه بانکداری بوده، نیازی به این روش ادغام نبوده و میتوان به جای چوب حراج زدن به سرمایه اکثریت 70 درصدی، فقط سهم ارگان‌های نظامی را به بخش خصوصی واگذار کرد.
4. خریدار سهم، شرکت ایرانیان اطلس خواهد بود. چه شخص یا نهادی اختیار خرید سهم را به ایرانیان اطلس داده است؟ منابع مالی جهت خرید این حجم سهام، از کجا تامین خواهد شد؟ چرا بانک سپه مستقیما وارد گود نشده؟ چرا قیمت خرید، قیمت 8 ماه قبل نماد تعیین شده؟ مگر نه آنکه در این مدت سهم بانک‌های مشکلدار هم رشد زیادی داشته؟ مگر نه آنکه در یک سال اخیر ارزش دارایی‌های بانک‌ها به سبب افزایش نرخ املاک و سایر سرمایهگذاریها، رشد چشمگیری داشته؟ پس چرا قبل از خرید یا بهتر است بگوییم مفتخری سهام بانک «انصار» از سهامداران، اقدام به ارزش گذاری دارایی‌های این بانک به صورت رسمینشد و نتیجه این ارزش گذاری بطور شفاف، اعلام نشد؟
5. از همه این موارد مهم تر، نقش سازمان بورس در حمایت و حراست از حقوق سهامداران است که در جریان ادغام بانک‌های نظامی، عمدا یا سهوا، این وظیفه نادیده انگاشته شده است. بازار سرمایه، در همه جای دنیا بازاری شفاف برای جذب سرمایه‌های خرد بوده و هست. اما با این اتفاقات دیگر نمیتوان انتظار اعتماد به این بازار را داشت. چطور نهادهای دولتی و نظامی برای بانکی خصوصی تصمیم گیری می‌کنند، بدون آنکه حق و حقوق سهامداران این بانک، در نظر گرفته شود؟
اگر شخصی اقدام به سرمایه‌گذاری در سهمی کرده، چه یک سهم خریده باشد و چه سهامدار عمده مجموعه باشد، در درجه اول بر اساس اعتماد به این بازار و تکیه بر نظارت مدیران سازمان بورس وارد این بازار شده است. قطعا سکوت و بی توجهی مسوولان سازمان بورس به این مهم و چشمپوشی از حقوق سهامداران، لکه ننگی خواهد بود که تا همیشه بر پیشانی این بازار، باقی خواهد ماند. امیدواریم قبل از آنکه سرمایه سهامداران بانک انصار هم مانند معدود تجربه‌های مشابه، به تاراج رود، مسوولان سازمان بورس گامی در راستای حمایت از حقوق سهامداران بردارند.
شکی نیست که توقف طولانی مدت یک نماد و پس از آن هم الزام به واگذاری سهم با قیمت پایین و غیرواقعی، حمایت از سهامداران نبوده و حداقل کار ممکن، ارزشگذاری رسمی دارایی‌های این بانک و سایر بانک‌های مشمول فرآیند ادغام و خرید سهم با قیمت منصفانه خواهد بود.
