بی توجهی به توسعه بنادر، ریشه مشکلات صنعت حمل و نقل دریایی

به گزارش بورس‌نیوز با وجود دسترسی به دریا در شمال و جنوب کشور، باز هم به دلیل تحریم‌ها، حمل‌و‌نقل کالاها این روزها به چالشی برای صنایع مختلف بدل شده است. 

امید ملک ریيس هيئت مديره انجمن کشتيرانی و خدمات وابسته ايران در گفتگو با بورس نیوز در خصوص میزان استفاده از ظرفیت های دسترسی به دریا در کشور بیان کرد: در قرن های قبل دریا تحت سیطره پیشینیان ما بوده و نام شان در حفر کانال سوئز نقش بسته است؛ اما اینک از دریا منفعت چندانی نصیب اقتصاد ما نمی شود. این مشکل، ناشی از تحریم ها و روابط سیاسی نبوده و ریشه در ده ها سال قبل دارد. متاسفانه در کشور ما تمامی امکانات در پایتخت متمرکز شده و دفتر مرکزی شرکت های وابسته به حوزه حمل و نقل دریایی و حتی سازمان بنادر و دریانوردی و یا شرکتهای کشتی سازی و کشتیرانی در تهران مستقر است و از دریا بسیار دور شده ایم. در همه جای دنیا بنادر، توسعه یافته ترین مناطق هر کشور محسوب می شود؛ در حالی که بنادر کشور جزو مناطق بسیار کم برخوردار است و حتی مدیران مجرب این حوزه تمایلی به سکونت در بنادر و شهرهای ساحلی ندارند.

وی در رابطه با تاثیر تحریم ها گفت: هم حجم فعالیت و هم کرایه کشتی های داخلی این روزها افزایش داشته است. در شرایط فعلی به دلیل تحریم ها، به راحتی کشتی به ایرانی ها فروخته نمی شود. همچنین نقل و انتقال پول امکانپذیر نیست؛ ولی اگر شرکتی منابع ارزی در خارج از کشور داشته باشد می تواند کشتی های دست دوم خریداری کند. البته این اقدام در صورتی موثر است که تدابیری اتخاذ شود که کشتی های خریداری شده در لیست تحریم قرار نگیرند. برای مثال چندی قبل یک شرکت کشتیرانی اقدام به خرید ۴ فروند کشتی کرد که به علت عدم تدبیر کافی، این کشتی ها به لیست تحریم پیوست! کشتی ها نباید هویت ایرانی داشته باشند و یکی از راهکارها برای دور زدن تحریم، ثبت کشتی به نام کشوری دیگر است

ملک در مورد چگونگی تعیین تعرفه های حمل دریایی اظهار داشت: نرخ حمل با کشتی با توجه به مقصد و اهداف شرکت های کشتیرانی و شرایط عرضه و تقاضای بازار حمل و نقل متفاوت است. کرایه حمل به هند و آسیای جنوب شرقی و خاور دور از مردادماه سال گذشته، افزایش شدیدی داشته است. علت افزایش کرایه ها برای حمل به هند و بنادر آسیایی این است که در گذشته حجم کالای وارداتی از این مناطق بسیار بیشتر از حجم صادرات بود و کشتی هایی که محموله وارداتی خود را در بنادر ایران تخلیه می کردند، مشتری چندانی برای مسیر برگشت نداشتند و گاه کرایه حمل هر کانتینر تا برخی بنادر هند و چین فقط یک دلار بود. ولی با تحریم ها ورود کشتی های خارجی به بنادر ایران متوقف شد و از سوی دیگر، به دلیل تحریم ها و سیاست های ارزی دولت و مقررات محدودکننده وزارت صمت، حجم واردات کالا به کشور از مسیر دریا افت چشمگیری داشت. در مقابل افزایش نرخ ارز سبب جذابیت صادرات شد و حجم صادرات افزایش یافت. 

وی افزود: در نظر داشته باشید که نرخ کرایه حمل در حال حاضر منطقی است؛ اما در گذشته به سبب عدم توازن واردات و صادرات، کرایه ها صادراتی بسیار ارزان قیمت بود.

این کارشناس صنعت حمل و نقل دریایی در خاتمه تصریح کرد: چشم انداز آینده حمل و نقل دریایی روشن نیست. تداوم تحریم ها می تواند مشکلات جدی برای صنعت فراهم کند و امیدواریم با بهبود وضعیت، فضای شفاف تری ایجاد شود که هم صنایع وابسته به دریا و هم سایر صنایع بتوانند فعالیت خود را ادامه دهند.