شرق: با افزایش قیمت ارز در روزهای اخیر، طهماسب مظاهری، رییس کل اسبق بانک‌مرکزی، علت گرانی دلار را توقف عرضه ارز پتروشیمی‌ها و عدم ورود آنها به بازار دانسته است. مدیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی وعده نزولی‌شدن قیمت ارز با عرضه ارز پتروشیمی‌ها به بازار را داده اما حمید حسینی، می‌گوید ارز صادراتی پتروشیمی‌ها به حدی نیست که عدم عرضه آن بازار ارز را تحت تاثیر قرار دهد و مشکل را باید در جای دیگری جست‌وجو کرد. از آغاز سال جدید و به‌خصوص در روزهای اخیر، قیمت ارز نوساناتی را داشت و در برخی موارد قیمت دلار، یک روزه تا صدتومان هم افزایش می‌یافت. اگرچه کارشناسان اقتصادی دلایل بسیاری را بر نوسانات افزایشی قیمت موثر می‌دانستند اما تابناک در گزارشی به نقل از رییس کل اسبق بانک‌مرکزی نوشته است: در طول روزهای گذشته عرضه ارز از طریق شرکت‌های پتروشیمی محدود شده و این مساله باعث بالا‌رفتن قیمت ارز در بازار شده است. طهماسب مظاهری در حالی توپ افزایش قیمت ارز را در زمین شرکت‌های پتروشیمی انداخته است که کارشناسان اقتصادی دلایل متعددی را برای افزایش قیمت ارز عنوان کرده‌اند. از آن جمله یکی از مواردی که عنوان می‌شود دستکاری نرخ ارز توسط دولت برای جبران کسری بودجه است که طهماسب مظاهری در برنامه پایش در پاسخ به این موضوع گفت: این مساله قانونی نیست و دولت نیز قطعا به دنبال چنین هدفی نخواهد رفت، زیرا این مساله حتی اگر در کوتاه‌مدت نیز جوابگو باشد، در بلند‌مدت به ضرر کشور تمام خواهد شد.
پتروشیمی‌ها عامل گرانی ارز؟
مدیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی به تسنیم گفته عرضه ماهانه 2/1میلیارددلار ارز پتروشیمی‌ها به بازار، قیمت ارز را کاهش خواهد داد. حمید حسینی، عضو اتاق ایران در گفت‌وگو با «شرق» تاکید کرد: سال گذشته ارز صادراتی پتروشیمی‌ها حدود 10میلیارددلار بوده است. عرضه یا عدم عرضه این میزان ارز هم نمی‌تواند به تنهایی موجب نوسانات قیمتی در بازار باشد و بازار را به هم بریزد. به گفته وی موارد دیگری مانند افزایش تقاضا از سوی خودروسازان، آزادسازی واردات کالاهای گروه 10 و انجام معاملات آن از طریق ارز آزاد از جمله دلایل افزایش قیمت ارز است. چون این موارد سبب شده که تقاضا برای ارز افزایش یابد و به دلیل کمبود عرضه، قیمت‌ها بالا رود. از طرفی مدام برخی از افراد اعلام می‌کنند که دلارهای بلوکه‌شده به حساب دولت واریز نشده و این موارد از نظر روانی هم بازار را دچار هیجان می‌کند. پس نمی‌توان گفت که قیمت ارز به دلیل توقف ارز پتروشیمی افزایش یافته است. حسینی در ادامه افزود: ممکن است برخی از پتروشیمی‌ها مانند شرکت بازرگانی و هلدینگ خلیج‌فارس به دلیل برخی از مشکلات ارز خود را به بازار عرضه نکرده باشند اما پتروشیمی‌های دیگر مانند پتروشیمی خارک و اراک ارز خود را وارد بازار کرده‌اند. به گفته وی تاخیراتی در وصول ارز حاصل از صادرات برخی از این پتروشیمی‌ها مانند پتروشیمی بازرگانی پیش آمده است که سبب شده بود نتوانند ارز خود را وارد کنند و این مشکلات در حال حل‌شدن است. از طرف دیگر هلدینگ خلیج‌فارس هم بخشی از ارز صادراتی خود را برای پروژه‌های فاینانس هزینه کرده‌اند و بخشی را برای خرید تجهیزات صرف کرده‌اند. پس عدم عرضه آنها هم تعمدی نبوده است. عادل نژادسلیم، مدیرعامل هلدینگ پتروشیمی خلیج‌فارس، در روزهای اخیر در مورد دستور دولت مبنی بر ورود ارز صادراتی‌شان به بازار ارز گفته است: بنا بر تعهداتمان از محل ارز صادراتی اقساط فاینانس‌های قبلی و تجهیزات مورد نیاز شرکت‌های پتروشیمی خریداری و ما‌بقی ارز نیز به بهای پول خوراک به وزارت نفت داده می‌شود. به این جهت هیچ ارز مازادی نداریم که بخواهیم در بازار آزاد بفروشیم، گو اینکه مشکلی برای فروش نداریم. این در حالی است که در روزهای اخیر، اخبار تاییدنشده حاکی از آن است که خرید و فروش ارز ناشی از فروش محصولات شرکت‌های پتروشیمی در بازار دوبی در دامن‌زدن به التهابات ارزی در ایران موثر و عامل اصلی افزایش نرخ ارز در ایران این مساله بوده است. با افزایش نوسانات ارزی در سال 91، عرضه ارز حاصل از صادرات همواره محل اختلاف دولت و صادرکنندگان بود. ممنوعیت صادرات کالاهای پتروشیمیایی و پس از آن الزام صادرکنندگان به ارایه ارزشان در اتاق مبادله ارزی مشکلاتی را برای پتروشیمی‌ها به همراه آورده بود. از یک سو دولت این بخش را ملزم به عرضه ارز در اتاق مبادله ارزی می‌کرد و از سوی دیگر صادرکنندگان از این امر ممانعت می‌کردند. چون استدلال این بخش آن بود که نمی‌توانند ارز خود را به قیمت مبادله‌ای در اختیاراتاق مبادله قرار دهند و پس از آن با ارز آزاد کالاها و مواد اولیه را وارد کنند. اما اکنون آنطور که حمید حسینی می‌گوید دولت از سیاست الزام شرکت‌های صادراتی برای عرضه ارز در اتاق مبادلات ارزی برگشته است. احمد مهدوی، مدیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی هم گفته قرار است عرضه ارز پتروشیمی‌ها به‌صورت مزایده‌ای توسط صرافی‌های مجاز و مشخص‌شده توسط بانک‌مرکزی صورت بگیرد.
