مشکلات مالی گریبانگیر صنعت بیمه کشور

در این جلسه کارشناسانی چون اعضای انجمن حرفه‌ای صنعت بیمه، مدیر بیمه‌ای امور حوادث شرکت بیمه رازی و یکی از مدیران شرکت بیمه ایران حضور داشتند و توضیحاتی در رابطه با وضعیت بیمه در کشور ارائه دادند. پیش از آنکه اعضای کمیسیون و مدعوین این نشست وارد دستور جلسه شوند، علی سنگینیان رییس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران با اشاره به طرح تحول نظام بانکی که از سوی رییس‌جمهور مورد اشاره قرار گرفت، گفت: در قالب این طرح، ساماندهی بدهی دولت از طریق انتشار اوراق بدهی در دستورکار قرار گرفته است و با توجه به اینکه این موضوع یکی از دغدغه‌های بخش‌خصوصی بود، شاهد همراهی دولت برای رفع این مشکل هستیم.

علی سنگینیان همچنین خاطرنشان کرد که یکی از مشکلات عمده واحدهای تولیدی و صنعتی، میزان حق بیمه‌ای است که سازمان تامین اجتماعی بر آن اصرار دارد. او در ادامه تصریح کرد در حالی کل سود شرکت‌های بورسی صنعت بیمه در حدود 100 میلیارد تومان است که به تازگی و به دنبال آتش‌سوزی بخشی از مجتمع پتروشیمی بوعلی سینا، پرداخت خسارت 60 میلیون یورویی از سوی یکی از شرکت‌های بیمه برای این واحد تولیدی اعلام شده که به نظر می‌رسد رقمی سنگین برای بیمه‌هاست.

دخالت دولت در قیمت‌گذاری نرخ بیمه
در ادامه این نشست، عضو انجمن حرفه‌ای صنعت بیمه با بیان اینکه در حال حاضر 28 شرکت بیمه فعال در کشور وجود دارد، گفت: اگرچه افزایش شرکت‌های بیمه در کشور به نفع این صنعت است اما بحث نظارت بر این شرکت‌ها نیز جدی‌تر می‌شود در حالی که در کشور، نهاد ناظر بر بیمه‌ها به نوعی شریک این صنعت محسوب می‌شود که چندان نتوانسته قوی عمل کند. علی صلاحی‌نژاد افزود: برخی از آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های صنعت بیمه متعلق به دست‌کم چهار دهه گذشته است و نیاز به بازبینی دارد. وی با اشاره به اینکه 50 تا 60 درصد بیمه‌های صادر شده در ایران، مربوط به بیمه خودرو است، افزود: نرخ حق بیمه را دولت تعیین می‌کند در حالی که شرکت‌های بیمه هیچ نقشی در آن ندارند. 
او گفت: از سال 88 که تعهدات فوت ثالث بیمه‌ها حدود 27 میلیون تومان بود تاکنون این رقم 10 برابر افزایش یافته است اما حق بیمه حداقل 3 برابر افزایش داشته است.

صلاحی‌نژاد در ادامه افزود: با روند کنونی و تداوم مشکلات، پیش‌بینی می‌شود که طی 5 سال آینده چندین شرکت بیمه‌ای دیگر در کشور به سرنوشت شرکت بیمه توسعه دچار شوند. عضو انجمن حرفه‌ای صنعت بیمه، یکی دیگر از مشکلات این بخش را دریافت مالیات عنوان کرد و گفت: بارها از سوی دولت وعده حذف مالیات از حق بیمه‌ها داده شده اما تاکنون به این وعده توجهی نشده است. صلاحی‌نژاد با بیان اینکه بنگاه‌داری بانک‌ها در صنعت بیمه تداوم دارد، افزود: بسیاری از شرکت‌های بیمه به برخی بانک‌ها وابسته هستند که این خود خطر بزرگی برای بیمه‌هاست چرا که در صورت هرگونه چالش برای بانک‌ها، بیمه‌ها نیز دچار مشکل می‌شوند.

این فعال حوزه صنعت بیمه در ادامه به ورشکستگی بیمه توسعه اشاره کرد و گفت: بیمه توسعه در یک سال، 800 میلیارد تومان فقط بیمه خودرو صادر کرد در حالی که میزان تعهداتی که متوجه این شرکت شد رقم بسیار بالایی بود. او افزود: آمار نشان می‌دهد که در سال 1390، نزدیک به 32 هزار فوتی ناشی از تصادفات اتفاق افتاد که رقمی معادل 4500 میلیارد تومان تعهدات آن بود که بیمه‌ها باید پرداخت می‌کردند. صلاحی‌نژاد با بیان اینکه در این سال، شرکت‌های بیمه رقمی معادل 13 هزار و 500 میلیارد تومان تعهدات ناشی از جرح در تصادفات پرداخت کردند، گفت: در مجموع در این سال رقمی معادل 18هزار میلیارد تومان تعهدات شرکت‌های بیمه بود در حالی که کل پرتفوی صنعت بیمه در این سال 12 هزار میلیارد تومان بود.

صلاحی‌نژاد یکی دیگر از چالش‌های صنعت بیمه را سهامداری افراد و اشخاص در این صنعت عنوان کرد و گفت: در حال حاضر سهامداران عمده شرکت‌های بیمه افراد و اشخاص هستند و این موضوع خطراتی را به همراه دارد چرا که پول‌های وارد شده به شرکت‌ها به دلیل مدیریت غلط سهامداران، وارد چرخه‌های اقتصادی از جمله ساخت‌و‌ساز می‌شود که بعضاً بازگشت سرمایه‌ها به سختی اتفاق می‌افتد.  عضو انجمن حرفه‌ای صنعت همچنین، وجود رقابت ناسالم را میان شرکت‌های بیمه که به نرخ‌شکنی‌های متعدد انجامیده است، یکی دیگر از مشکلات و چالش‌های این صنعت عنوان کرد. صلاحی‌نژاد بیان اینکه شرکت‌های بیمه در این زمینه بیمه‌های زندگی عملکرد خوبی داشته‌اند، گفت: مدیران دولتی همچنان بیمه را یک نوع هزینه می‌پندارند و اعتقادی چندانی به آن ندارند در حالی که باید این فرهنگ در دولت ایجاد شود که بیمه، هزینه نیست.

این فعال حوزه بیمه در ادامه به موضوع تحریم ها و آثار آن بر این صنعت اشاره کرد و افزود: به دنبال اعمال تحریم‌ها، صندوق ویژه تحریم در داخل کشور ایجاد شد که تمامی ریسک‌ها را در خود جای داد و موفق شد بیمه‌های کشور را پوشش دهد. صلاحی‌نژاد همچنین به آمار دیگری اشاره کرد و افزود: بر اساس آمار پلیس راهنمایی و رانندگی کشور، تعداد خودروهای سواری کشور طی سال گذشته 19 میلیون دستگاه بود که از این میزان، 7 میلیون دستگاه فاقد بیمه بوده است.

نیمی از خودروهای کشور فاقد بیمه است
مدیر بیمه‌ای امور حوادث شرکت بیمه رازی نیز در این جلسه، با اعلام اینکه بخش عمده‌ای از فعالیت‌های اقتصادی فاقد بیمه هستند، گفت: بر اساس آمار پلیس راهنمایی و رانندگی، نیمی از خودروهای شخصی در کشور فاقد بیمه هستند.  عباس رنجبر، برخلاف علی صلاحی‌نژاد از میزان بیمه‌های زندگی در کشور رضایت نداشت و آن را پایین‌تر از عدد اعلام شده از سوی او دانست. وی عدم فرهنگ‌سازی مناسب در جامعه را عامل اصلی بی‌توجهی مردم به موضوع بیمه عنوان کرد.  رنجبر، سهم بیمه درمان را 23 درصد و بیمه خودرو را 38 درصد اعلام کرد و گفت: به رغم مشکلات و اتفاقاتی که طی چند سال در صنعت بیمه رخ داده، استقبال از تاسیس شرکت بیمه در کشور بالا است.

ضعف فرهنگ بیمه در کشور
مدیر شورای بازاریابی و اطلاع‌رسانی شرکت سهامی بیمه ایران نیز در این جلسه، طی سخنانی ابتدا به برخی آمار اشاره کرد و گفت: در سال 94، در مجموع بیش از 22 هزار میلیارد تومان حق بیمه از سوی شرکت‌های بیمه دریافت شد در حالی که در این سال، میزان خسارت پرداخت شده از سوی این شرکت‌ها رقمی معادل 14 هزار میلیارد تومان بود. حمید معینی با بیان اینکه بر اساس آمار بیمه مرکزی ایران، نسبت خسارت در این صنعت 63.8 درصد و نسبت سودآوری حدود 20 درصد است، افزود: در حالی که مدیران دولتی اعتقاد و اهتمامی به بیمه ندارند که این خود یکی از مشکلات جدی این صنعت است، رقابت‌های غیرحرفه‌ای شکل گرفته در میان شرکت‌ها نیز به صعود معضلات دامن زده است. به گفته وی، مدیریت ریسک، نقشی است که از شرکت‌های بیمه انتظار می‌رود اما در ایران این نقش کمرنگ است.

معینی بازنگری و اصلاح قوانین صنعت بیمه را ضروری دانست و گفت: فرهنگ بیمه در کشور و در میان افراد جامعه، رشد نیافته است و برخی آمار نشان می‌دهد که شاخص فرهنگ بیمه در ایران 1.9 درصد و در جهان 8 درصد است.
او افزود: در بخش بیمه ثالث، در حال حاضر 45 درصد حق بیمه‌هایی که شرکت‌های بیمه صادر می‌کنند، متعلق به بیمه‌ها نیست. معینی، مالیات بر ارزش افزوده را یکی از معضلات جدی شرکت‌های بیمه عنوان کرد. در ادامه این نشست، عباس آرگون عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه، ورود شرکت‌های بیمه خارجی به کشور را برای تقویت بیمه‌های داخلی و استفاده آنها از امکانات و توانمندی روز دنیا مفید دانست.

علی سنگینیان رییس کمیسیون بازار پول و سرمایه نیز، با بیان اینکه توجه و رسیدگی به مشکلات صنعت بیمه، در برنامه کاری این کمیسیون قرار دارد، گفت: طی جلسه آتی کمیسیون، با دعوت از مدیران بیمه مرکزی ایران، مشکلات شرکت‌های بیمه مورد واکاوی و بررسی دقیق‌تر قرار خواهد گرفت و این جلسات تا حصول به یک نتیجه برای ارائه پیشنهادات سازنده از سوی اتاق تهران به دولت ادامه خواهد یافت.