بازار شکر قربانی تصمیمات اشتباه/ تداوم خودکفایی شکر در حاشیه جلوگیری از افزایش قیمت‌ها

به گزارش بورس‌نیوز، ظاهرا در هفته‌های اخیر کشت چغندرقند در کشور جذابیت خود را از دست داده و بسیاری از چغندرکاران به کشت گوجه فرنگی روی آورده اند!

محسن علی حسینی مدیرعامل شرکت قند بیستون در گفت‌وگو با بورس‌نیوز در خصوص وضعیت کشت چغندرقند بیان کرد: در استان کرمانشاه به دلیل برخورداری از شرایط اقلیمی مناسب، کشت چغندرقند با کیفیت مطلوب سابقه چندین ساله دارد. از چند ماه قبل و همزمان با افزایش نرخ ارز، صادرات محصولات کشاورزی و غذایی خصوصا صادرات گوجه‌فرنگی و رب گوجه فرنگی جذاب شد و افزایش قیمت گوجه فرنگی در بازار داخل نیز کلید خورد. 

وی ادامه داد: با وجود ممنوعیت صادرات در مقطعی، در حال حاضر صادرات گوجه فرنگی و رب‌گوجه به صورت رسمی و غیررسمی انجام می‌شود که همین امر موجب شده جذابیت کشت گوجه‌فرنگی برای کشاورزان افزایش یافته و در مقابل رغبت به کشت چغندرقند که قیمت آن امسال تغییر چندانی با سال قبل نداشته، کاهش یافته است. 

این فعال صنعت قند و شکر افزود: اخیرا سرمایه‌گذاران بسیاری جهت اجاره زمین‌های کشاورزی با قیمت بالاتر به منطقه مراجعه کرده‌اند.  

علی حسینی درخصوص این مطلب گفت: جایگزین کردن گوجه‌فرنگی به جای چغندرقند که نتیجه سطحی‌نگری و بی‌توجهی به صنعت تولید شکر صورت گرفته، در سال‌های آینده تبعاتی در پی خواهد داشت.

وی افزود: شکر جزو کالاهای استراتژیک بوده و قیمت شکر و چغندرقند توسط دولت تعیین می‌شود. عدم تمایل به کشت چغندرقند منجر به کاهش عرضه این محصول که ماده اولیه صنعت تولید قند و شکر است خواهد شد. 

علی حسینی تصریح کرد: شکر علاوه بر مصارف خانگی، در صنایع مختلف و متعددی هم کاربرد دارد و علت استراتژیک قلمداد شدن این محصول هم وابستگی صنایع مختلف به شکر است بنابراین با کاهش حجم عرضه چغندرقند، بازار داخل با کمبود شکر مواجه شده و تامین نیاز بازار داخل به شکر در گرو واردات خواهد بود. 

مدیرعامل شرکت قند بیستون تاکید کرد: بدون شک در معادله ارزی صادرات گوجه و رب گوجه فرنگی و واردات شکر، تراز ارزی منفی خواهد بود؛ واردات شکر، هم هزینه سنگینی به دولت تحمیل خواهد کرد و هم تعادل بازار این محصول استراتژیک را به هم خواهد زد. 

این فعال صنعت قند و شکر با گلایه از قیمت گذاری دستوری چغندرقند و شکر اظهار داشت: در شرایطی که هزینه های تولید به شدت افزایش یافته، الزام کشاورزان به فروش چغندرقند با قیمت دستوری که به لحاظ منطق اقتصادی نیز توجیه ندارد، نتیجه ای جز عدم رغبت کشاورزان به کشت چغندرقند نخواهد داشت. 

وی گفت: در حالی که کشور با برنامه‌ریزی و تلاش چند ساله، در سال‌های اخیر به خودکفایی در زمینه تولید شکر رسیده بود این سیاست موجب می شود زحماتی که برای خودکفایی شکر کشیده شده به هدر رود و چنانچه ناچار به واردات شویم نیروی شاغل در این حوزه هم کاهش خواهد یافت. با از سوی دیگر نرخ شکر هم تکلیفی است و با توجه به قیمت ۳ هزار تومانی شکر، خرید چغندرقند با قیمت بالاتر برای شرکت های قندی مقرون به صرفه نیست. ضمن اینکه نرخ تکلیفی و غیر منطقی شکر هم موجب رانت برای دلالان شده و عملا مصرف کنندگان شکر را با قیمت بالاتری خریداری می کنند. 

علی حسینی اضافه کرد: بهتر بود دولت به جای الزام چغندرکاران به فروش محصولات خود با نرخ غیر واقعی و غیر منطقی، با پرداخت یارانه منافع کشاورزان را تضمین می کرد. در شرایط فعلی، منطقی سازی قیمت شکر مانع بسیاری از مشکلات می شد. اگر امسال از افزایش قیمت منطقی شکر و چغندرقند جلوگیری شود، قطعا در سال آینده شاهد افزایش قیمت سنگین تری در بازار شکر خواهیم بود. افزایش قیمت ۳۰ درصدی شکر در این وضعیت، بهتر از واردات شکر در سال آینده و پرداخت قیمت های بالاتر خواهد بود. نتیجه تداوم این وضعیت، شکر حداقل ۷ هزارتومانی در سال آینده خواهد بود. کما اینکه نتیجه قیمت گذاری دستوری را در بازار خودرو و بورس کالا و... مشاهده کردیم.

مدیرعامل «قیستو» در رابطه با پیش بینی وضعیت شرکت های قندی در صورت کاهش عرضه چغندرقند بیان کرد: در صورت تداوم سیاست های نادرست، حجم برداشت چغندرقند کاهش خواهد یافت؛ اما با توجه به اینکه اگر برای تامین نیاز بازار داخل به شکر، نیاز به واردات باشد، مجوز واردات شکر خام فقط به شرکت های تولیدکننده شکر سفید داده می شود، با کاهش حجم چغندرقند، شرکت های گروه قندی از طریق واردات شکر خام و تولید شکر نه تنها سودآوری خود را حفظ خواهند کرد؛ بلکه حتی امکان تحقق سود بالاتر را نیز خواهند داشت. بنابراین نگرانی بابت افت سودآوری قندی‌ها وجود ندارد. علاوه بر این سهم شرکت های قندی به دلیل در اختیار داشتن دارایی های مناسب، ارزنده است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: نکته اینجاست که در صورت تولید شکر از شکر خام به جای چغندرقند، هم اشتغال در شرکت های قندی با تهدید مواجه خواهد شد و هم شاهد افزایش قیمت شکر و به تبع آن افزایش قیمت بسیاری از محصولات غذایی خواهیم بود. امیدواریم قبل از آنکه بازار شکر دچار مشکل حادی شود، تدبیری اندیشیده شود و علاج واقعه قبل از وقوع صورت گیرد.