وزنه سنگین هزینهها بر گردن این بانک / فرصتسوزی «وپست» در عرصهای بیرقیب
به گزارش واحد سنجش و راه حلهای رفتاری در بازار (آبسیم) بورس نیوز، شرکت «پست بانک ایران» با نسبت بدهی یک، در مرز خطر قرار داد و به عبارت بهتر، به میزان داراییها، بدهی دارد که این موضوع ریسک عدم ایفای تعهدات را از سوی این بانک بالا میبرد.
این سهم در سال 97 حدود 12.5 درصد بازدهی به همراه داشت و در چند روز کاری گذشته از سال 98 نزدیک به 13 درصد بوده است.
بررسی ساختار بدهی این بانک حاکی از وزن سنگین سپردههای سرمایه‌گذاری مدتدار است. البته به صورت میانگین، این سرفصل 61 درصد از کل بدهیهای سایر بانک‌ها را تشکیل میدهد ولی در «پست بانک» سهم 34 درصدی دارد.
این بانک بالغ بر 81120 میلیارد ريال سپردههای اشخاص را در حسابهای خود نشانده که از این میزان 36 درصد مربوط به قرضالحسنه جاری است. در بخش سپردههای مدتدار، کوتاهمدت 28 درصد و بلندمدت 23 درصد سهم دارند. در سال 97 نسبت به سال قبل از آن، تغییرات جزئی در ساختار سپردهها مشاهده میشود و اندکی حجم سپردههای کوتاهمدت بیش از سایرین رشد داشته است.
این ساختار سپردهها موجب شده تا تراز درآمدی، بر خلاف بسیاری از بانک‌ها، مثبت باشد؛ هر چند که در سال 96 کم آورد و با کمک سود سرمایهگذاریها، سهم بانک از درآمدهای مشاع مثبت شد. اما عملکرد 12 ماهه سال 97 بسیار مطلوب بود و سود تسهیلات از سود سپردهها فاصله زیادی گرفت که طی آن، حدود 8525 میلیارد ريال از تسهیلات اعطایی درآمد کسب شد و در مقابل، 6274 میلیارد ريال سود سپرده پرداخت گردید. این در شرایطی است که مانده سپردهها در سال 97 نسبت به سال 96 افزایش یافت؛ به عبارتی، ضمن جذب سپرده، تراز درآمدی خود را حفظ کرد.
بنابراین «وپست» در درآمدزایی نسبتا موفق عمل می‌کند اما به دلیل هزینههای سرسامآور نمیتواند خود را به سوددهی برساند. هزینه کارکنان به تنهایی بخش بسیار زیادی از درآمدها را در خود غرق می‌کند و هزینههای مالی نیز کار را یکسره می‌کنند. نتیجه آن، زیان انباشته 3377 میلیارد ريالی است.
در همین خصوص، سید بهاءالدین حسینی هاشمی کارشناس پولی و بانکی، در گفتگو با بورس نیوز اظهار داشت:
«پست بانک ایران» یک بانک دولتی است و به سود رسیدن آن، منوط به این مساله است که ابتدا از هزینهها و زیانسازی جلوگیری شود و سپس مدیریت صحیح دارایی و بدهیها و همچنین استفاده از مزیتهای رقابتی در دستور کار قرار گیرد. در خصوص مزیت رقابتی «پست بانک» میتوان به مشتریان خاص آن و دسترسی و ارتباط مناسب با روستاها اشاره کرد. همچنین واحدهای کوچک با موقعیت مناسب را در اختیار دارد و در صورتی که با مدیریت صحیح و حساب شده رفتار کند، میتواند طی مدت کوتاهی به سوددهی مورد نظر دست یابد.
وی افزود: در تمام کشورها پست بانک‌ها، بانکهای موفقی هستند؛ به عنوان نمونه در ژاپن یا آلمان از جمله موفقترین بانک‌ها، پست بانک است و صندوق پسانداز در این کشورها دارای بیشترین منابع بوده که در اختیار بسیاری از موسسات قرار میگیرند. مزیت مهمیکه پست بانک‌ها دارند این است که واحدهای کوچکی حتی به‌صورت تک نفره دارند و دسترسی به جمعیت روستایی نیز امکان پذیر است و با بانکداری و پسانداز خرد سروکار داشته و در نتیجه ریسک پایینی دارند و از جنبه رقابتی نیز بهره برده و رقیبی ندارند. بنابراین، عدم موفقیت پست بانک‌ها تنها در صورت عدم مدیریت صحیح رخ میدهد.
حسینیهاشمی در ادامه تصریح کرد: در کشور به دلیل مدیریت نامناسب، دخالت دولت و وزارت پست و تلگراف و تلفن و یا انتصاب مدیران غیرحرفهای که دارای سابقه پستی بودند تا سوابق بانکی، شرایط به گونه مطلوب رقم نخورده است. در حال حاضر مدیریت این بخش شایستگی لازم را دارد اما بهطور کلی دلیل عدم موفقیت، غیرحرفهای بودن مدیران در اداره این بخش است. برای این که اتفاق مثبتی را در این بخش شاهد باشیم، نیاز به یک مدیریت درست و کارآمد با یک تفکر و ساختار مدیریتی است و بانک باید با ارائه محصولات جدید مطابق با یک فرهنگ و حاکمیت شرکتی و بر مبنای اصول حرفهای اداره شود.
