به گزارش خبرنگار اقتصادی فارس،حذف ناگهانی نام شرکت صدرا از بورس و انتقال این شرکت 150 میلیارد تومانی به فرابورس آخرین و مهمترین اتفاقی بود که بعد از 11 سال حضور این شرکت در بورس رخ داد تا بعد از آن این شرکت به همراه بیش از 27 هزار سهامدار شاهد رویددادهای پیش بینی شده و نشده دیگری باشند.
این رویداد بعد از حذف نام و انتقال حدود 21 شرکت در سال جاری به فرابورس، هشداری بزرگ به سایر شرکت های مشابه تلقی می شود.چرا که در طول فعالیت بورس طی سال های بعد از انقلاب که بیش از 125 شرکت بورسی اخراج شده اند شرکتی درحد و قواره و مشهوریت صدرا چنین کارت قرمز و حکم اخراجی را نگرفته بود و صدرا اولین شرکتی است که با ان پشتوانه و جایگاه در صنعت نفت و گاز کشور از ویترین اقتصادی کشور حذف و به بازاری دور منتقل شده است.
حذف نام صدرا از بورس و انتقال آن به بازار پایه فرابورس بعد از برگزاری مجمع فوق العاده 8 آبان و مشمول شدن آن به ماده 141 قانون تجارت رخ داده اما فعالان و کارشناسان قدیمی تر بازار سرمایه به خوبی می دانند این رویداد ریشه در گذشته و چند عامل داشت که در نهایت با به گل نشستن کشتی این شرکت مهم در دریای بورس همراه شد.
*جوجه اردکی که سهم اول بورس شد
براساس این گزارش ،شرکت صنعتی دریایی ایران (صدرا) از زیر مجموعه‌های سازمان گسترش و نوسازی بود که ازآغاز دهه 80 به یکی از معروف ترین سهام تبدیل و از آن به جوجه اردک زشت بازار تعبیر شد.چرا که هرچند ظاهر این شرکت نشان نمی داد اما بعد از رشد قیمت سهام از 271 تومان در آذر 80 به بیش از 1400 تومان در سال 81 و سپس حدود 4550 تومان در سال 82 مورد توجه ویژه سرمایه گذاران قرار گرفت و برای مدت ها سهم اول بورس شد.حتی هنگام بازدید یکی از مقامات ارشد از تالار بورس و هنگامی که سهامداران به شوخی از وی پرسیدند سهام کدام شرکت را بخرند وی با اینکه هیچ شناختی از بورس و شرکت ها نداشت نام صدرا را به زبان آورد.
*صدرا بزرگترین خصوصی سازی در سال 82 شد اما ...
وضعیت این شرکت به همراه انتظار تداوم سودآوری صدرا باعث شد بسیاری از سهامداران در آن دوران اقدام به خرید سهام این شرکت کنند. از طرفی دیگر شرایط گذشته و افق‌های اینده این شرکت منجر شد مجموعه بانک ملی در بهمن 82 با عرضه بلوک 35 درصدی سهام صدرا توسط سازمان گسترش اقدام به خرید این بلوک به ارزش بیش از 407 میلیارد تومان کند.این معامله در آن زمان به عنوان بزرگترین واگذاری و خصوصی‌سازی تاریخ بورس معرفی و طی آن سازمان گسترش از این شرکت خارج شد.
با خرید مدیریتی سهام صدرا توسط بانک ملی اکثر سهامداران انتظار داشتند بار دیگر روند صعودی سهام صدرا از قیمت های 2400 تومانی هر سهم به بالا تکرار شود اما نه تنها چنین انتظاری برآورده نشد بلکه با سیر نزولی سهام صدرا بسیاری از سهامداران شیپور عقب‌نشینی از این شرکت را نواختند.
*قیمت 100 تومانی هر سهم و وادع بغض آلود مدیری که بعد از 25 سال رفت
در ادامه این وضعیت و در پی عدم دریافت پروژه‌های جدید از سوی دولت، حضور دیگر رقبا ،تنش های موجود بین این شرکت و کارفرمایان و مسائل پیدا و پنهان عدیده و شرایط بغرنج سهام آن موجب شد قیمت هر سهم صدرا به حدود 100 تومان برسد و جلیل خبره مدیر عامل صدرا بعد از حدود 25 سال از شرکت خداحافظی کند تا ضربه دیگری به این شرکت وارد شود و عامل دیگری در بدتر شدن شرایط رقم خورد.
وی که تا قبل از آن صدرا را بزرگترین و مهمترین شرکت حاضر در صنعت دریایی می دانست که هیچ رقیبی قادر به مقابله با آن نیست ،در مجمع سالانه 4 تیر 86 شرکت صدرا رسما" اعلام کرد از مدیریت این شرکت کنار کشیده و حاضر نیست در این سمت و یا هر سمت دیگری در صدرا فعالیت کند. وی علت خداحافظی اش را عدم همکاری دولت و دولت‌های قبلی با این شرکت اعلام کرد.
خبره در حالی که صدرا را بزرگتر از فرزند ارشدش معرفی و با حالتی بغض آلود از این شرکت وداع کرد که برخی صاحب نظران معتقد بودند با توجه به حضور اقوام نزدیک وی در سمت های مدیریتی شرکت و وضعیت نابسامان این شرکت در عرصه های تولید و بازار سهام وی باید زودتر از صدرا می رفت.اما این اقدام و حتی استعفای مهرزاد مدیرعامل وقت سرمایه‌گذاری بانک ملی ایران (گروه توسعه ملی کنونی) که متولی اصلی این شرکت بود نیز نتوانست شرایط این شرکت و سهم را بهبود ببخشد.
*خروج بانک ملی و زنده شدن امیدها به بهبود صدرا
شرایط بد و بدتر صدرا در حالی با کاهش قیمت هرسهم به 50 و سپس 34 تومان طی سال های بعد ادامه یافت که اوایل سال 88 اعلام شد سرمایه گذاری بانک ملی ایران فروشنده بیش از 67 درصد سهام است. با این اعلام ابتدا بیش از 51 درصد و سپس دو بلوک 6.5 و 5 درصدی از سوی این شرکت عرضه شد که بلوک 51 درصدی صدرا به قیمت هر سهم 100 تومان و به ارزش پایه 76 میلیارد تومان توسط قرارگاه خاتم خریداری شد. معامله ایی که سرمایه گذاری بانک ملی ایران در برابر خرید 34 درصد سهام به قیمت 407 میلیارد تومان با زیان قابل توجهی همراه شد. در ادامه هم بلوک 6.8 و 5 درصدی سهام صدرا توسط سرمایه گذاری مهر اقتصاد ایرانیان و قرارگاه خریداری شد.
این تغییر اساسی در ترکیب سهامداری و هیئت مدیره و خروج بانک ملی و ورود قرارگاه خاتم منجر شد به دلیل ترسیم افق روشن و در برابر اعلام زیان 125 ریالی برای هرسهم، قیمت سهام صدرا در کمال تعجب ابتدا با رشد 100 درصدی و سپس با 67 درصدی قیمت به 112 تومان رسید. در ادامه هم بهای هر سهم صدرا ابتدا به بیش از 250 و سپس 42 تومان رسید. چرا که اعلام شده بود زیان این شرکت حذف و صدرا به سودآوری 16 ریالی هر سهم و حتی 5 و 20 تومانی رسیده است.
*مصوبه ایی که قرار بود صدرا را نجات دهد
اردیبهشت 89 مصوبه ایی مهم توسط نمایندگان ویژه رییس جمهور در کارگروه حمایت از تولید صادر شد تا شاید زمینه های اصلی بهبود آن مهیا شود. طبق این مصوبه که مربوط به اسفند 88 بود اما چندماه اعلان عمومی شد 5 تصمیم مهم برای این شرکت اتخاذ شد.
براساس این مصوبات مقرر شده بود بدهی‌های شرکت صدرا به سازمان های دولتی و بانک‌ها از قبیل بیمه، مالیات، گمرک و تسهیلات بانکی با رعایت مقررات مربوط به مدت یک سال استمهال شود. از سوی دیگر وزارت صنایع و معادن موظف شد پیگیری‌های لازم را برای اختصاص تا مبلغ پانصد میلیون دلار ( معادل 500 میلیارد تومان ) از محل 5 میلیارد دلار تسهیلات حساب ذخیره ارزی به شرکت صدرا انجام دهد. همچنین مرکز امور مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی باید افزایش محدوده منطقه ویژه اقتصادی بوشهر به بعد از جزیره صدرا را بررسی و وزارت مسکن نیز نسبت به تعیین تکلیف و رفع مشکلات اراضی منطقه مذکور اقدام می کرد.
معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور در شرایطی باید طبق چهارمین مصوبه در مورد رتبه‌بندی شرکت صدرا همکاری لازم را بعمل می آورد که دستگاه های اجرایی نیز باید نسبت به پرداخت مطالبات قانونی شرکت صدرا اقدام کرده و دبیرخانه کارگروه تولید موظف بود نسبت به پیگیری اجرای این مصوبه و ارائه گزارش به صورت ماهانه به کارگروه اقدام کند.
*نامه سهامداران به رئیس جمهور هم کارساز نشد
اما این وضعیت ادامه نیافت و بعد از تغییر مدیرعامل و بروز تناقض هایی در سود و زیان صدرا و درپی افت50 درصدی قیمت هر سهم صدرا سهامداران حقیقی آن دست به دامن رئیس جمهور شدند. به این ترتیب آبان 89 گروهی از سهامداران صدرا با ارسال نامه سرگشاده ایی به رئیس جمهور مسائل و مشکلات موجود را مطرح و خواهان رسیدگی شدند اما این اقدام هم کار ساز نشد و سیر نزولی قیمت هر سهم صدرا و افزایش مشکلات آن ادامه یافت.
*زیان 142 تومان هر سهم صدرا برای سال مالی90
با انتشار گزارش هیئت مدیره صدرا برای سال مالی 90 شایعات پیشین مبنی بر وضعیت نامناسب سود و زیان این شرکت 150 میلیارد تومانی تبدیل به واقعیت و مشخص شد هر سهم این شرکت بیش از 142 تومان زیان دارد. در حالی که این شرکت برای سال مالی 89 قادر به تحقق سود 16 ریالی هر سهم شده بود، به دلایلی چون حضور در فازهای 13 ، 17 و 18 و بخش آف‌شور فازهای 22 تا 24 پارس جنوبی ، ساخت کشتی های آفراماکس و جک‌آپ دکل‌های حفاری ، پیش بینی سود هر سهم سال مالی گذشته را حدود 5 تومان اعلام کرده بود اما برخی از مشکلات و موانع پیش رو همچنان باقی مانده بود.
با این رویداد جو روانی سهام این شرکت منفی تر از گذشته شده و سهامداران آن شاهد تداوم کاهش شدید قیمت هر سهم به حدود 150 تومان در اسفند گذشته شدند.
*آخرین بادی که صدرا را به گل نشاند
با این مسائل و عوامل پیدا و گاه پنهان بود که مجمع فوق العاده 8 آبان صدرا رای به مشمول شدن آن به ماده 141 قانون تجارت داد تا آخرین باد برای گل نشستن کشتی صدرا در بورس هم بوزد و طی آن هئیت پذیرش اوراق بهادار رای به حذف نام صدرا از بورس و انتقال به بازار پایه فرابورس دهد. بازاری که اغلب شرکت های مشکل دار و زیان ده در آن حضور دارند.
با این همه پرونده این شرکت که مشکلات متعددی با کارفرمایان، بانک ها، سازمان بورس ، سازمان خصوصی سازی( با توجه به اقدام این سازمان برای فروش سهام آذرآب آن هم با حکم دادگاه دارد)، سهامداران و غیره دارد ، بسته شد تا این شرکت از این پس دوره سخت دیگری را شروع کند. دوره ایی که با توجه به وضعیت موجود به نظر می رسد کوتاه نباشد.
گزارش از علی رضایی زاده
ارسال نظر
اخبار روز
خبرنامه
نظرسنجی
نظر شما درباره نحوه واگذاری سهام دو تیم استقلال و پرسپولیس چیست؟