رتبه‌بندی پیش نیاز بسیاری از تصمیم‌گیری‌های کلان مالی
به گزارش بورس‌نیوز، محمدرضا عربی مزرعه‌شاهی، اظهار کرد: رتبه اعلامی موسسات رتبه‌بندی، قابل استفاده توسط تمام بانک‌ها و تامین‌کنندگان مالی است و عملا استانداردی که بر این موسسات حاکم است امکان تسری آن به حوزه‌های مختلف مالی را به خوبی فراهم می‌کند.
وی با اشاره به تاریخچه طرح موضوع رتبه‌بندی در بازار سرمایه کشور اظهار کرد: بیش از هفت سال است که بحث موسسات رتبه‌بندی در سازمان بورس و اوراق بهادار مورد بررسی قرار دارد و قوانین و مقررات آن تدوین شده است؛ در نهایت هم دستورالعمل نظارت بر موسسات رتبه‌بندی توسط هیات مدیره محترم سازمان بورس و اوراق بهادار مصوب شد.
عربی مزرعه‌شاهی با بیان اینکه همزمان با این فرآیند، مذاکراتی نیز با شرکتهای بین المللی برای تعیین شریک خارجی صورت گرفت، توضیح داد: اولین مذاکرات ما از سه سال گذشته آغاز شد و پس از مشخص شدن شریک خارجی، درخواست تاسیس را به سازمان بورس دادیم. خردادماه 1396 سازمان بورس با تاسیس شرکت رتبه‌بندی موافقت کرد و مجوز تاسیس را دریافت کردیم.
وی افزود: دی ماه سال 96 شرکت تاسیس شد و تاکنون مشغول آماده‌سازی ساختار، نیروی انسانی، متدلوژی و فرایندها بودیم که خوشبختانه موفق شدیم مجوز فعالیت را هم از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت کنیم.
مدیرعامل شرکت رتبه‌بندی اعتباری پارس‌کیان، در خصوص اهمیت شرکتهای رتبه‌بندی در جهان گفت :رتبه‌بندی تاریخچه‌ای 120 ساله در دنیا دارد و عملا پیش نیاز بسیاری از تصمیم‌گیری‌های مالی است. در واقع، موسسات رتبه‌بندی امریکا بعنوان نخستین موسسات رتبه‌بندی در آغاز فعالیت خود توانستند با رتبه‌بندی اوراق قرضه شرکتهای فعال در ساخت راه‌آهن آمریکا کمک کنند.
عربی مزرعه‌شاهی ادامه داد: از آن به بعد، رتبه‌بندی اعتباری به نمادی برای اندازه‌گیری یا نشان دادن میزان اعتبار شرکت‌ها و توانمندی‌های مالی آنها تبدیل شد. و این بخش طی 100 سال گذشته در بسیاری از کشورهایی که اقتصاد توسعه یافته دارند، بسیار گسترش یافته است.
وی خاطرنشان کرد: در کشور ما هم نیاز به وجود موسسات رتبه‌بندی از سال‌ها قبل احساس می‌شد که خوشبختانه این مهم با مصوبه سازمان بورس، پی گرفته شد و آغاز به فعالیت آنها کلید خورد. اصلی ترین وظیفه این موسسات هم رتبه‌بندی اعتباری است.
مدیرعامل شرکت رتبه‌بندی اعتباری پارس‌کیان با بیان اینکه رتبه‌بندی اعتباری سمبل و نشانه ای است که ساختار مالی و توانمندی یک شرکت برای بازپرداخت بدهی‌هایش را مشخص می‌کند، اظهار کرد: بنابراین خدمتی که توسط موسسات رتبه‌بندی انجام می‌شود، یکی از مهم‌ترین معیارها برای تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران است.
عربی مزرعه‌شاهی توضیح داد: در بخش صکوک و اوراق بدهی هم رتبه‌بندی مشخص می‌کند که این اوراق در زمان سررسید یا در هنگام بازپرداخت سودهای دوره‌ای خود چقدر قابلیت اتکا دارند. در مجموع، اصلی‌ترین وظیفه موسسات رتبه‌بندی ارایه نشانه‌هایی است که مشخص می‌کند شرکت‌ها تا چه میزان قابل اتکا و اطمینان هستند.
وی در پاسخ به این سوال که اساسا چه شرکت‌هایی مشمول رتبه‌بندی می‌شوند، گفت: به طور معمول در دنیا، بسیاری از شرکت‌ها چه در بورس پذیرش شده و چه پذیرش نشده باشند، تمایل دارند تا از نظر اعتباری مورد ارزیابی و رتبه‌بندی قرار بگیرند.
عربی مزرعه‌شاهی با بیان اینکه البته گاهی هم شرکت‌ها از طرف مقررات حاکم موظف به رتبه‌بندی هستند، اظهار کرد: برای مثال در حوزه بانکداری، ساختار و نظام مقرراتی به گونه ای است که شرکت‌هایی که رتبه‌بندی شده باشند و رتبه‌های بهتری داشته باشند، نرخ سود و وام‌های پایین‌تری دارند، بنابراین، هزینه کمتری پرداخت می‌کنند.
وی ادامه داد: همچنین در خود بانک‌ها هم بر اساس قوانین بازل 2، شرکت‌هایی که رتبه اعتباری بهتری دارند اگر مشتری بانک‌ها باشند، در بحث کفایت سرمایه شرایط بهتری پیدا می‌کنند و بانک مزبور لازم است سرمایه کمتری نگهداری کنند. بر همین اساس، رتبه‌بندی مختص شرکتهای بورسی نیست، بلکه ابزار و نمادی است که میزان قابلیت اعتماد و اتکای شرکت‌ها را نشان می‌دهد.
عربی مزرعه‌شاهی در بیان تفاوت رتبه‌بندی نوین با شکل قدیمی آن که در برخی بانک‌ها و موسسات مالی انجام می‌شود گفت: بانک‌ها برای اعطای اعتبار و تسهیلات، عملا باید ساختاری مخصوص به خود را تعریف می‌کردند. اما آنچه موسسات رتبه‌بندی انجام می‌دهند، متدلوژی و قوانین کاملا مشخص و شفافی دارد و بر اساس روش و مسیری کاملا استاندارد انجام می‌شود.
وی توضیح داد: در عین حال، موسسات رتبه‌بندی کاملا مستقل رفتار می‌کنند و هیچ‌گونه وابستگی به تامین‌کننده یا مصرف‌کننده منابع ندارند؛ در حالی که در بانک‌ها چون خودشان در یک سوی داستان قرار دارند، ممکن است گاهی با رتبه‌بندی تضاد منافع ایجاد شود .
مدیرعامل شرکت رتبه‌بندی اعتباری پارس‌کیان ادامه داد: نکته بسیار بااهمیت بعدی این است که رتبه اعلامی توسط موسسات رتبه‌بندی، قابل استفاده برای تمامی بانک‌ها و تامین کنندگان مالی است و عملا استانداردی وجود دارد که همه می‌توانند از آن استفاده کنند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا گزارش‌های رتبه‌بندی اعلام عمومی هم خواهد شد یا خیر، اظهار داشت: بر اساس قوانین، باید رتبه‌ها را در سایت خود اعلام عمومی کنیم و گزارش رتبه‌بندی به صورت شفاف در اختیار عموم گذاشته شود. البته شاید بتوان در آینده سازوکاری هم تعریف کرد که این رتبه‌ها روی سایت کدال نیز قرار بگیرد.
عربی مزرعه‌شاهی در پایان افزود: کار موسسات رتبه‌بندی به گونه‌ای است که اعلام یک رتبه برای یک شرکت، برای تمامی بانک‌ها و تامین کنندگان منابع، قابل کاربرد و مشترک است و دیگر نیازی نیست که هر کدام به تنهایی به ارزیابی شرکت بپردازند.
خاطر نشان می‌شود: سازمان بورس و اوراق بهادار، اخیرا مجوز فعالیت "پارس‌کیان" را صادر کرد. پیش از این نیز "برهان" نخستین مؤسسه رتبه‌بندی اعتباری در کشور اعلام موجودیت کرده بود.
