جزئیات بیشتر توافق همکاری تهران و مسکو

رسانه‌های روسیه با استناد به منابعی در دولت این کشور جزئیات بیشتری از توافق نفتی تهران و مسکو منتشر کردند.

به گزارش تسنیم، رسانه‌های روسیه جزئیات بیشتری از توافق همکاری تجاری و نفتی تهران و مسکو که روز چهارشنبه با حضور «الکساندر نواک»، وزیر انرژی روسیه و بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران به امضا رسید، منتشر کردند.

وزرای انرژی دو کشور ریاست کمیسیون بین دولتی در زمینه همکاری‌های تجاری و اقتصادی را بر عهده دارند و بر اساس آنچه به صورت رسمی اعلام شده دو کشور همکاری نزدیکی در بخشهای احداث و نگهداری تاسیسات تولیدی، توسعه زیرساخت‌های شبکه برق، بخش نفت و گاز و تجارت ماشین‌آلات، تجهیزات، کالاهای مصرفی و محصولات کشاورزی خواهند داشت.

خبرگزاری ایتارتاس روسیه گزارش داده انتظار می‌رود کمیسیون بین دولتی ایران و روسیه نشست دیگری را در روزهای نهم و دهم سپتامبر در تهران برای بررسی اقدامات ملموس‌ برای اجرای برنامه‌های توسعه‌ی تجاری برگزار کند.

ایتارتاس پیشتر گزارش داده بود شرکت نفت گازپروم روسیه در فوریه 2014 برای حضور در بازار ایران ابراز تمایل کرده بود. همچنین این شرکت پیشتر به عنوان مجری میادین نفتی آذر و شنگوله برای حضور در پروژه نفتی «اناران» ابراز تمایل کرده بود.

روز سه‌شنبه روسیه با اقرار به اینکه به توافقی قابل‌توجه با ایران بر سر مسائل نفتی رسیده بازارهای انرژی را متحیر کرد، اما ساعاتی بعد آن بیانیه را پس گرفت. وزیر انرژی این کشور روز چهارشنبه اظهاراتی جدیدی مطرح کرد که در آن اشاره‌ای به چارچوب‌های زمانی یا حجم مبادلات نفتی دو طرف نشده بود.

در اظهارات روز چهارشنبه آقای نواک آمده است: «بر اساس پیشنهاد ایران، ما می‌توانیم در زمینه تنظیم میزان صادرات نفت و از جمله ارسال محموله‌های نفتی به روسیه با ایران همکاری کنیم... حجم این مبادلات قرار است بر اساس نیازهای بازار تعیین شوند.»

خبرگزاری رویترز پیش از این در ماه ژانویه از قول منابعی گزارش داده بود ایران و روسیه در حال مذاکره بر سر یک قرارداد تهاتر نفت در برابر کالا به ارزش 1.5 میلیارد دلار در ماه هستند که این میزان مبادلات نفتی، ایران را قادر می‌کند تا اندازه زیادی از اثرات منفی تحریم‌های اعمال شده علیه بخش نفتی این کشور بکاهد.

برخی منابع به رویترز گفته بودند طبق توافقات پیشنهاد شده، روسیه روزانه 500 هزار بشکه نفت از ایران، در ازای ارسال تجهیزات و کالا می‌خرد.

اما به نوشته رویترز، با ادامه گفت‌وگوها، ارقام پیشنهاد شده رو به کاهش گذارد.

* کامرسنت روسیه: روسیه روزانه 50 تا 60 هزار بشکه نفت از ایران می‌خرد

روزنامه روسی کامرسنت در گزارشی در روز چهارشنبه به رقم‌های جدیدی درباره توافقات نفتی ایران و روسیه اشاره کرده است. طبق نوشته این روزنامه، بخش مبادلات نفتی در سند همکاری دو کشور ارزشی معادل 2.35 میلیارد دلار در سال دارد. این در حالی است که رویترز در گزارش خود در ماه ژانویه گزارش داده بود ایران و روسیه در حال عقد یک قرارداد تهاتر نفت در برابر کالا به ارزش 1.5 میلیارد دلار در ماه هستند.

این روزنامه روز چهارشنبه با استناد به برخی منابع گزارش داده آخرین ارقامی که در گفت‌و‌گوها بر سر آنها رایزنی صورت گرفته مبادله حدود 2.5 تا 3 میلیون تن نفت در سال یا 50 هزار تا 60 هزار بشکه در روز خواهد بود که معادل یک دهم طرحی است که پیشتر خبرگزاری رویترز گزارش داده بود.

به نوشته این روزنامه روسیه و ایران در ماه سپتامبر گذشته در نشستی محرمانه بین ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و حسن روحانی، رئیس جمهور ایران به این توافق دست یافتند.

توافق همکاری ایران و روسیه در زمانی حساس برای دو کشور به دست آمده است. تهران و مسکو هر دوبه دلیل تحریم‌های کشورهای غربی که بخش‌های انرژی آنها را هدف قرار داده، تحت فشار هستند. صادرات نفتی تهران پس از تحریم‌های نفتی غرب از 2.5 میلیون بشکه در روز به 1 تا 1.5 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. این تحریم‌ها بر سر مناقشات غرب با برنامه هسته‌ای ایران وضع شده‌اند.

* تلاش آمریکا برای اخلال در همکاری ایران و روسیه

کامرسنت در گزارش دیگری از نگرانی‌های آمریکا از توافقات بین ایران و روسیه و تلاش این کشور برای جلوگیری از امضای تفاهم‌نامه خبر داده است.

منابعی در دولت روسیه به روزنامه کامرسانت می‌گویند: «ایالات متحده تلاش کرد در این معامله اخلال و شرکت‌های روسی و ایرانی را با اعمال تحریمات تهدید کند.»

به گفته منابع روزنامه، کاخ سفید معتقد است که فعال سازی همکاری بین مسکو و تهران تحریمهای موجود علیه ایران و توافق های رسیده در سال گذشته در مورد مسئله هسته‌ای ایران را با مشکل مواجه می‌کند.

دولت باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا نگران است که درآمد حاصل از این معامله با مسکو علاقمندی تهران به دستیابی به توافق بلند مدت در مورد برنامه هسته‌ای کاهش دهد. در همین حال، سفارت ایالات متحده در فدراسیون روسیه در مصاحبه با روزنامه «کومرسانت» در مورد این موضوع اظهار نظر نکرده است .

کارشناسان روس‌تبار می‌گویند، امضای تفاهم نامه روسیه و ایران در حال حاضر تا حد زیادی به دلیل وخیم تر شدن روابط بین روسیه و غرب انجام گرفت. «آندری باکلیتسکی»، کارشناس مرکز مطالعات سیاسی روسیه در مصاحبه با روزنامه گفت: «مسکو که برای حل دیپلماتیک مسئله هسته ای ایران بسیار تلاش کرده حاضر بود برای امتناع از مواجه شدن با واکنش شدید آمریکا هیچ اقدامی را انجام ندهد. اما وضعیت تغییر کرده است. روسیه در حال حاضر به توصیه‌های ایالات متحده توجهی بیشتر ندارد؛ ضمن اینکه اهمیت ایران برای غرب تا حد زیادی افزایش یافته است.»

* گسترش همکاری‌ها در زمینه‌های غیرنفتی

لیوان زاگاریان، سفیر روسیه در ایران به خبرگزاری استارتاس می‌گوید روسیه در آینده علاوه بر تأمین نفت خام از ایران، محصولات دیگر نظیر محصولات پتروشیمی، سیمان، فرش، سبزیجات و میوه‌جات فرآوری شده را هم از این کشور وارد خواهد کرد.

در حال حاضر، مبادلات تجاری بین ایران و روسیه ارزشی معادل 5 میلیارد دلار در سال دارند. ایران دارنده یکی از بزرگترین ذخائر نفتی جهان به شمار می‌رود و پس از کشورهای ونزوئلا، عربستان سعودی و کانادا در رده چهارم قرار دارد. این کشور 18 درصد کل ذخائر گاز طبیعی جهان را به خود اختصاص داده است.