تورق خاطرات خوش 92/حرکت زیگزاگی بورس 93
تحقق بازدهی نزدیک به 144 درصدی و افزایش 49 درصدی شاخص کل دستاورد معاملات یکساله بورس از فروردین تا اسفند ماه 92 است.
در سال 92 بیشترین میزان رشد شاخص کل در مهر با افزایش 16.05 درصدی رقم خورد و پس از آن خرداد و تیر ماه اوج صعود این نماگر را به میزان 14.35 و 13.99 درصد به خود اختصاص دادند.
با این حال بیشترین بازدهی ماهانه بورس به تیر ماه با تحقق 27.64 درصد بازدهی مثبت تعلق داشت و پس از آن آذر ماه پربازده ترین ماه معاملاتی بازار سهام بود.
اما در مقابل شاخص کل سه ماه پایانی سال روندی نزولی را در پیش گرفت تا در روز پایانی سال 92 به رقم 79015 واحدی برسد. حال آنکه نماگر مذکور حتی تا رقم 89 هزار و 500 واحدی نیز صعود کرده بود.
اما از منظر حجم معاملاتی آذر، دی و مهر ماه روزهای پرکاری را سپری کردند؛ تا جاییکه تالار شیشه ای طی سه ماه مذکور حجمی بیش از 100 هزار میلیارد ریال را به خود دید.
اما با ورق زدن سالنامه بورس در سال 92 وقایع و اتفاقات کوچک و بزرگ بسیاری مشاهده می شود. به عنوان مثال طی فروردین ماه 92 بورس بازان شاهد ارایه مجوز افزایش نرخ محصولات سیمانی در حدود 14 تا 21.5 درصد توسط انجمن صنفی این صنعت بودند.
پس از آن ورود هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس پس از عرضه ناموفق این سهم در آخرین روز معاملاتی سال 91 تب و تاب جدیدی را به بورس اعمال کرد تا صعودهای پی در پی شاخص ها و ثبت رکوردهای جدید را رقم بزند.
سومین ماه سال نیز همزمان با گرمای فضای رقابتی انتخابات سپری شد تا شاخص بورس تهران با ثبت 6.77 درصد رشد طی سه هفته در سال 2013 میلادی لقب پربازده ترین بورس جهان را به آن اختصاص دهد. در حالیکه در همان بازه تمام بازارهای آمریکا با کاهش همراه شدند و بازارهای اروپا، آفریقا و خاورمیانه نیز یکدست قرمز پوش بودند.
روند رکوردشکنی های بورس در بهار، به تابستان نیز کشید تا حسن روحانی به عنوان پیروز انتخابات ریاست جمهوری دوره یازدهم معرفی شود و همزمان با آن بازارهای رقیب شاهد کاهش بهای سکه و ارز بودند. چراکه بسیاری معتقد بودند تشکیل دولت جدید و همچنین تغییرات تیم اقتصادی می تواند بازار سرمایه را وارد دور جدیدی از فعالیت کاری خود خواهد کرد.
مرداد ماه نیز با روی کارآمدن دولت تدبیر و امید و تأیید صلاحیت کابینه حسن روحانی همزمان شد و تصویب اصلاحیه استاندارد حسابداری شماره 16 پیرامون نحوه شناسایی اثرات تغییر در نرخ ارز به شرکت هایی که به دلیل نوسانات ارزی با افزایش هزینه بازپرداخت وام های خارجی خود مواجه بودند، امید تازه ای داد تا بودجه خود را تعدیل کنند که این امر اولین کمک دولت یازدهم برای صعود دوباره شاخص های بورسی بود.
اما ماه پایانی نیمه نخست سال 92 با آغاز درگیری ها و تنش های داخلی سوریه همراه شد و نگرانی از بروز جنگ در منطقه موجب شد ریسک محرک های سیاسی به نحو متفاوتی بر شاخص تأثیر گذارد.
اما باز هم دلایلی همچون روند نزولی نرخ رشد تورم ماهانه نسبت به مرداد ماه همان سال، عاملی شد برای افزایش قیمت سهام؛ تا جاییکه برخی با ظن وجود حباب قیمتی سناریوی لزوم کاهش قیمت ها را در بسیاری از سهام کلید زدند.
مهر و آبان نیز درگیرو دار ناآرامی های منطقه ای و تلاش برای برقراری دوباره روابط دیپلماتیک و بهبود مراودات سیاسی ایران سپری شد و تنها صدور یک مصوبه در خصوص معافیت مالیاتی واحدهای صادرکننده از سوی سازمان مالیاتی توانست نیروی تازه ای برای رشد قیمت سهام به گروه های صادراتی بورس وارد کند.
و اما آذر ماه که از سومین روز آن به عنوان نقطه عطف روابط سیاسی کشور یاد می شود، با حصول توافقات اولیه در ژنو و تعلیق تحریم های بین المللی آغاز شد و خوش بینی های حاصل از آن موجب گردید شاخص با رشد 10.25 درصدی همراه شده و بیشترین حجم معاملات ماهانه سال 92 در آذر ماه ثبت شود.
در این ماه همچنین ارایه اولین لایحه بودجه سال 93 کل کشور توسط دولت یازدهم نیز از قانونمند بودن این تیم مدیریتی کشور حکایت داشت و کلیات آن و سایر بودجه های اختصاصی به بخش های مختلف در این لایحه، خود محرک دیگری برای رشد صنایع بورسی شد.
در این برهه از زمان حتی حمایت های مدیران و مسئولان بازار سرمایه نیز توانست راه به جایی ببرد و مصوبه مجلس طعم ریسک سیستماتیک را به بازار چشاند و بورس از دوران اوج و تک تازی خود در میان سایر رقبا دور شد.
آخرین ماه سال نیز در کنار تحقق بازدهی منفی برای سرمایه گذاران با افت نزدیک به سه درصدی شاخص کل به پایان رسید و حذف روش معاملات گروهی "ددد" و اعمال محدودیت فروش سهام نیز نتوانست مرهمی بر زخم های بورس باشد. گرچه این محدودیت های معاملاتی در هفته پایانی سال لغو شد؛ اما این تصمیم نیز نتوانست حتی در قالب نوش دارو پس از مرگ سهراب برای بهبود وضعیت بورس مطرح گردد.
به هر ترتیب آخرین صفحه سالنامه 92 بورس نیز در حالی ورق خورد که شاخص به امید رسیدن نرم نرمک بهار در رقم 79 هزار و 15 واحدی آرام گرفت. با این وجود حاتم بخشی بورس با طعم ریسک های سیستماتیک و غیر سیستماتیک اقتصادی و سیاسی متعدد منجر به بازدهی نزدیک به 105 درصدی شاخص کل و ثبت متوسط بازدهی 144 درصدی برای قیمت سهام شرکت ها در سال 92 گردید. سالی که تکرار آن در سال 93 و شاید برای چند سال آتی چندان محتمل نباشد.
این کارنامه در سال 92 در حالی وجود دارد که طی حدود چهار ماه و نیم گذشته در سال 93 چندان کارنامه موفقی از بورس منتشر نشده و عملکرد بازار سهام طی این مدت در جدول زیر قابل مشاهده است.
همانطور که در این جدول مشخص است، شاخص کل از ابتدای امسال تاکنون نزدیک به شش درصد کاهش یافته و این سیر نزولی در میزان بازدهی سهام نیز وجود دارد.
کاهش ارزش روز بازار نیز مورد دیگری است که در این کارنامه خودنمایی می کند؛ بطوریکه حدود 5.5 درصد افت را در این بخش شاهد هستیم تا ارزش روز بازار در آخرین روز فروردین ماه از 5118 میلیارد ریال تاکنون به 4839 میلیارد ریال کاهش یابد.
بدین ترتیب طی سال 93 بیشترین رقم شاخص کل مربوط به اردیبهشت ماه و کمترین آن مربوط به ابتدای تیر ماه بوده است. فروردین ماه نیز در حالی پربازده ترین ماه برای سهام بوده که شاخص بیشترین میزان افت را طی آن تجربه کرده است. بدین ترتیب همانطور که در جدول بالا مشخص است شاخص کل طی سال جاری حرکتی زیگزاگی را به صورت ماهانه از خود به نمایش گذاشته و معلوم نیست آیا این سیر حرکتی در ماه های آتی نیز ادامه دار خواهد بود؟!
خرداد ماه نیز تنها ماهی بوده که طی سال جاری بازدهی منفی را به میزان 2.58 درصد برای سهامداران به ثبت رسانده است. از نظر حجم معاملات ماهانه نیز تیر ماه صدرنشین بوده و فروردین در حالی قعرنشین این جدول می باشد که تنها 17 روز معاملاتی را شامل بوده است.
حال باید منتظر ماند و دید که آیا در ماه های باقیمانده سال جاری بورس می تواند رکورد سال گذشته خود را بزند یا همچنان سال 92 به عنوان سالی طلایی در یاد سرمایه گذاران و سهامداران ثبت خواهد شد؟!
