سهام پدیده چهار برابر گرانتر از ارزش واقعی / ارزش پدیده سه برابر بانک صادرات

شركت توسعه بین المللی صنعت گردشگری پدیده شاندیز» نامی است که این روزها تبلیغهای تلویزیونی از پروژه هایش گوش همگان را کر کرده است و همگان را تحت عنوان «با ما همراه شوید» دعوت به مشارکت در پروژه هایش می کند. اماآیا باطن و روح این سرمایه گذاری همچون ظاهرش دعوت به یک «همراه شدن» است؟

در ادامه این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت که مردم به چه چیزی دعوت می شوند. و چه چیزی را تحت عنوان پدیده شاندیز می خرند. همچنین در بحث ارزشگذاری شرکت، قیمت هر سهمی که مردم 8 هزار تومان می خرند، در حدود 1700 تومان برآورد شده است. این رقم صرفا در مقام مقایسه و به عنوان خوشبینانه ترین برآورد کارشناسی از قیمت عادلانه سهم ارائه شده است و طبیعی است قصد این مقاله فقط نقد کردن قیمت 8 هزار تومانی است و قصد این مقاله ارائه قیمت پیشنهادی برای خرید نیست چه اینکه در اینصورت خوشبینانه ترین حالت ممکن نباید معیار تصمیم گیری قرار گیرد.

نگاهی به آنچه مردم به عنوان سهام پدیده می خرند/گندم نمایان جو فروش

نام «شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز» بسیار کمتر از شرکت «شركت توسعه بین المللی صنعت گردشگری پدیده شاندیز» در اذهان عمومی دارای اعتبار است چراکه عمده تبلیعات تحت نام «شركت توسعه بین المللی صنعت گردشگری پدیده شاندیز» که سهامدار «شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز» است انجام می شود اما احتمالا مردم نمی دانند سهامی که میخرند سهام «شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز» است که با سرمایه 150 میلیارد تومان ( 1.5 میلیارد سهم 1000 ریالی) در سال 88 تاسیس شده است و اکنون پس از کمتر از 5 سال ارزش هر سهم از 100 تومان ( 1000 ریال) به 8132 تومان رسیده است!

در ابتدا 100٪ سهام این شرکت به «شركت توسعه بین المللی صنعت گردشگری پدیده شاندیز» تعلق داشت ولی در این بازه 5 ساله در حدود 15٪ آن به مردم واگذار شده است اما رشد جالب این شرکت مردم را ترغیب به خرید درصد بیشتری از این سهام می کند.

 لازم است بدانید با این تفاسیر(1.5 میلیارد برگ سهم 8132 تومانی) ارزش بازاری این شرکت یعنی «شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز» به رقم جالب 12 هزار و 200 میلیارد تومان رسیده است. برای اینکه مقیاس مناسبی در ذهنتان از این بزرگی ایجاد شود بد نیست بدانید بانک صادرات به عنوان سومین بانک بزرگ سیستم بانکداری کشور ارزش بازاری معادل 4600 میلیارد تومان در بورس تهران دارد و یا در صنعت مشابه یعنی صنعت ساختمان شرکتهای «سرمایه گذاری مسکن» و «بین المللی توسعه ساختمان» به عنوان دو هلدینگ بزرگ ساختمان ساز کشور ارزش بازارهایی به ترتیب 517 میلیارد و 406 میلیارد تومان دارند و در سالهای مالی ماقبلشان در تلفیق به ترتیب سودهای 102 و 93 میلیاردی محقق نموده اند، این در حالیست «شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز» در سال مالی قبل به سودی تنها معادل 46 میلیارد تومان محقق نموده است.در واقع این شرکت نسبت قیمت به درامدی معادل 263 مرتبه دارد در حالیکه این نسبت برای شرکتهای مذکور در بورس به ترتیب 4.7 و 3.9 میباشد!

آنچه که مردم نمی خرند اما به اسم پدیده می شناسند

اما بیاییم بر سر صورتهای مالی «شركت توسعه بین المللی صنعت گردشگری پدیده شاندیز» یعنی همان شرکتی که ذره ای از سود آن به جیب مردم ( همان ها که دعوت به همراه شدن شده اند) نمی رود:

این شرکت در سال 92 سودی معادل 680 میلیارد تومان شناسایی کرده است که 435 میلیارد تومان آن از محل سود فروش « شرکت بین المللی پدیده کیش» به «شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز» می باشد در حالیکه بهای تمام شده ای تنها 14 میلیارد تومانی داشته است.حالا این عدد 449 میلیارد تومانی واگذاری چطور و برچه مبنایی بوده و این سود سرشار سه هزار و یکصد درصدی در این مدت کوتاه بر چه مبنای کارشناسی شده ای ایجاد شده است باید از صاحبان شرکت پرسید.

اما جالب تر از آن مابقی سود شرکت است که یادداشت 19 درآمد این شرکت را بدون شرح در اینجا می آوریم:

به عبارت ساده تر از 680 میلیارد تومان سود شرکت توسعه بین المللی صنعت گردشگری پدیده شاندیز (شرکتی که مردم آن را پدیده می شناسند اما سهام آن را نمی خرند) نزدیک به 450 میلیارد تومان مربوط به فروش ملک به شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز (یعنی آنچه مردم می خرند) و 295 میلیارد تومان نیز بابت فروش 15 درصد سهام شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز است به مردم.

خلاصه و جمع بندی بحث تا اینجا

برای خلاصه کردن بحث تا اینجا فقط داده های زیر را کنار هم می گذاریم:

· سود خالص «شركت توسعه بین المللی صنعت گردشگری پدیده شاندیز» در سال 92 برابر با 680 میلیارد تومان

· سود خالص «شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز» در سال 92 برابر با 46 میلیارد تومان

· شرکتی که مردم سهام آن را به قیمت 8 هزار تومان می خرند شرکت دوم است یعنی ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز که با احتساب سرمایه 150 میلیارد تومانی یعنی مردم این شرکت را با ارزش بازار 12 هزار میلیارد تومان می خرند.

آیا قیمت 8 هزار تومانی شرکت کارشناسی است

شنیده ها حاکی از آن است که در مجمع شرکت ابنیه و ساختمان پدیده، صحبتهای زیر از زبان آقای پهلوان رییس هیئت مدیره شرکت بیان شده است. پهلوان در رابطه با گروه شرکتهای پدیده بیان کرد: شاید پدیده اولین و آخرین شرکت اقتصادی در دنیا باشد که در آن سهام افزایش پیدا می‌کند و قیمت سهم در آن کاهش نمی یابد. از بزرگان علم اقتصاد هم بپرسید به شما می‌گویند که این موضوع کاری بزرگ است.

این جمله را بدون هیچ توضیحی آوردیم چرا که معتقدیم نیاز به توضیح بیشتر ندارد و فعالان بازار سرمایه که اساتید ما هستند چنین لحنی را به خوبی می شناسند و معنای حقیقی پس پرده را در می یابند.

برای جلوگیری از زیان سهامداران وارد بورس نمی شویم !!!

همچنین در مورد پذیرش این شرکت در بورس شنیده ها حاکی است جمله زیر در مجمع اخیر شرکت بیان شده است.

«اگر از همه مدعوین و سهام‌داران محترم شرکت پدیده که در این جلسه حضور دارند، تنها یک نفر موافق ورود پدیده به بورس باشد این کار را انجام می‌دهیم، باید توجه داشته‌باشید که ورود پدیده به بورس، با توجه به حضور افرادی خاص در بورس به هیچ‌ وجه منطقی نیست و با ضرردهی برای سهامداران جزء همراه خواهد بود.»

حالا مقصود از افراد خاص کیست نمی دانیم. اما سوال اینجاست که این قیمت 8 هزار تومانی اگر مبنای کارشناسی دارد و بزرگان علم اقتصاد هم تایید می کنند که هرگز کاهش نخواهد داشت چرا ترس از ورود آن به بورس وجود دارد. چرا خارج از بورس معامله می شود؟

البته شاید بی ربط به شرکتی که با سرمایه 5 میلیارد تومانی(شرکت پشتیبانی سهام پدیده) تاسیس شده است نباشد. این شرکت متضمن نقد شوندگی و خرید و فروش سهام مردم است. سهامی که با قیمتهای فعلی حدودا 2 هزار میلیارد تومان ارزش دارد.

این مقاله همچنین ادعای این موضوع که ارزش گذاری سهام توسط اشخاص کارشناس انجام میشود را با توجه به چند داده مستخرج از صورتهای مالی زیر سوال می برد. ابتدا به بخشی از صحبت های صاحب محترم دقت فرمایید:

محسن پهلوان مقدم ریاست هیئت مدیره شرکت در رابطه با ارزش کارشناسی قیمت سهام بیان کرد: «آخرین باری که ارزش‌گذاری انجام شد، در تاریخ 28 اسفند سال 1392 بود که در این تاریخ ارزش آن، 12 هزار و 800 میلیارد تومان برآورد شد، ضمن اینکه باید بدانید که این ارزش‌گذاری از طریق 12 کارشناس دادگستری انجام شده و نباید فراموش کنیم که پیشرفت سازه‌ها در فصول گرم بهار و تابستان به مراتب بیشتر از زمستان و پاییز بوده و امروز برآورد شود مسلما با پیشرفتی که در ساخت‌و‌ساز مجموعه داشته‌ایم قیمتی فراتر از این مبلغ اعلام می‌شود.

 البته من خودم به دوستان قیمت‌گذار اعلام کردم که بین 20تا30 درصد قیمت را پایین‌تر اعلام کنند تا بتوانیم به دور از حاشیه راحت‌تر به رشد و پیشرفت مجموعه بپردازیم. به هر صورت طبق پیش‌بینی که داشته‌ایم قیمت ارزش‌گذاری شده در اواخر سال 93 در حدود 2برابر خواهد ‌شد. »

صورتهای مالی شرکت نشان میدهد در سال گذشته واحدهای تجاری مرکز خرید با متوسط هر متر 3.25 میلیون تومان، واحدهای اقامتی با متوسط هر متر 590 هزار تومان و واحدهای هتل هر متر 1.2 میلیون تومان بفروش رفته است در صورتیکه مشت را نشانه خروار بدانیم 560 هزار متر مرکز خرید و 250 هزار متر هتل و 183 هزار متر واحدهای اقامتی جمعا ارزش 4860 میلیارد تومان میرسیم که طبق صحبت صاحب شرکت 15٪ پروژه نیز تاکنون واگذار شده است.

یعنی جمعا 4130 میلیارد باقیمانده میماند که نکته قابل توجه کسر متراژ پرتی شامل راهرو ها و سرویس های بهداشتی و... است چراکه متراژ کلی یک پروژه با متراژ واحدها متفاوت است واگر یک ضریب 20٪ از این مقدار کم کنیم عدد بدست امده 3300 میلیارد خواهد بود حالا این کارشناسان عزیز که این عدد 12 هزار میلیاردی را تخمین زده اند باید دید مبنای محاسبه شان چه بوده است.

البته ما باز کمی رندی به خرج میدهیم و در صورتهای مالی منتشر شده شرکت میبینیم که کارشناسان عزیز صنعت بیمه از ما هم دست پایین تر قیمت زده اند و مجموعا پروژه را 1711 میلیارد تومان یعنی نصف رقم ما ارزش زده اند که البته احتمالا زمین از محاسبات حذف شده که نهایتا 500 هزار متر زمین این پروژه با تعمیم قیمتهای منطقه نهایتا هزار میلیارد تومان ارزش خواهد داشت که بنابراین مجموع صحبتها بیان میکند عدد 3300 میلیارد مورد نظر رقم مناسب و حتی برآورد خوش بینانه ای هم میباشد.

از طرفی در صورتیکه از طریق ارزش گذاری برمبنای خالص ارزش دارایی ها یا همان NAV ارزش گذاری کنیم باز هم عددی فراتر از 3500 میلیارد تومان برای «شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز» بدست نمی آید که معمولا شرکتهای سرمایه گذاری در بورس تهران بطور متوسط 70٪ ان ای وی ارزیابی میشوند که نشان میدهد در صورتیکه که «شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز» در بورس قابل معامله بود با تمام تخفیفات حدود 2500 میلیارد تومان یعنی هر سهم 1666 تومان معامله میشد. که البته اگر بر مبنای پی ب ای و غیره ارزش گذاری کنیم به ارزشهایی به مراتب پایین تر خواهیم رسید.

البته اگر مراد از افراد خاص که باعث متضرر شدن سهامداران شرکت ابنیه و ساختمان پدیده در صورت پذیرش در بورس می شوند تحلیل گران و کارشناسان بازار سرمایه باشد قطعا نگرانی اعضای هیئت مدیره شرکت صحیح است.

شکل زیر مربوط به نمودار قیمت سهام است اصلا تعجب نکنید اگر در حین انتشار این مطلب قیمت سهم شرکت مثلا 8500 تومان شود چون شرکت پدیده تنها شرکت در جهان است که این قابلیت را دارد.

بررسی شرکت از منظر قوانین حقوقی کشور و نقش سازمان بورس

شاید تاسف بارترین بخش ماجرا، بررسی حقوقی موضوع باشد. شرکتی با 12 هزار میلیارد تومان ارزش که 15 درصد آن در اختیار عموم مردم از سرتاسر کشور می باشد، در اداره ثبت شرکتها به صورت سهامی خاص ثبت شده است. در ماده 21 قانون تجارت در مورد شرکتهای سهامی خاص چنین می خوانیم:

«شركتهاي سهامي خاص نمي توانند سهام خود را براي پذيره نويسي يا فروش در بورس اوراق بهادار يا توسط بانكها عرضه نمايند و يا به انتشار آگهي و اطلاعيه و يا هر نوع اقدام تبليغاتي براي فروش سهام خود مبادرت كنند مگراينكه ازمقررات مربوط به شركتهاي سهامي عام بنحوي كه دراين قانون مذكور است تبعيت نمايند»

در مورد شرکتهای سهامی عام نیز دو قانون زیر تکلیف را به وضوح مشخص کرده است. بر اساس دو قانونی که در ادامه آمده شرکتهای سهامی عام با سرمایه بالای 50 میلیارد ریال حق معاملات سهام خود را در بازاری غیر از بازارهای دارای مجوز (بورس و فرابورس) ندارند. دو قانون یاد شده به شرح زیر هستند:

1. بر طبق بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، معاملات اوراق بهادار ثبت شده در سازمان فقط در بورسها و بازارهای خارج از بورس دارای مجوز (منظور فرابورس) و با رعایت مقررات معاملاتی هر یک از آنها حسب مورد امکان پذیر بوده و معامله اوراق بهادار مذکور بدون رعایت ترتیبات فوق فاقد اعتبار است.

2. از طرفی ماده 27 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران اوراق معاف از ثبت نزد سازمان را اعلام نموده است که طبق آخرین اصلاحیه آن، شرکتهایی که حقوق صاحبان سهام آنها از 50 میلیارد ریال کمتر باشد از ثبت نزد سازمان معاف هستند.( به عبارت دیگر شرکتهایی که حقوق صاحبان سهام آنها بالای 50 میلیارد ریال است ملزم به ثبت نزد سازمان هستند)

حال سوال اینجاست که با توجه به موارد بالا چگونه است که این شرکت با سرمایه 150 میلیارد تومان معاملات سهام خود را با چنین تبلیغات گسترده ای در بازاری انجام می دهد که مصداق بند ب ماده 99 قانون پنجم توسعه نیست و قیمت در آن نه با مکانیزم عرضه و تقاضا بلکه به دلخواه مدیران شرکت تعیین می شود. سازمان بورس بهتر است در این زمینه توضیحات خود را اعلام نماید.

این مطلب صرفا بر مبنای بررسی های کارشناسی و حقوقی اطلاعات موجود در صورتهای مالی «شركت توسعه بین المللی صنعت گردشگری پدیده شاندیز» و «شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز» انجام شده و این مجموعه آماده انتشار هرگونه شفاف سازی توسط اشخاص ذی نفع و یا سایر اشخاص مسئول می باشد.