چرا زعفران به مرجع قیمتی نیاز دارد؟
ما نه تنها در حوزه تجارت این محصول نتوانسته ایم موفق باشیم، بلکه هم اکنون با خطر تولید روز افزون کشورهای دیگر مواجه ایم. به طور قطع هم معضلات گفته شده و هم برای برون رفت از این شرایط، « بیشمار راه حل عملی نشده» ارائه شده است.
تهدیدات جدی ای که برای بخش زعفران کشور ارائه شده، شامل : تولید زعفران غیربهداشتی و غیر ارگانیک، افزایش هزینه های تولید، عدم ثبت ژنتیکی زعفران، ظهور رقبای بازرگانی جدید خارجی، عدم ثبات قیمت زعفران و نوسانات شدید قیمتی، وجود محصولات مشابه با نام زعفران ایرانی، رقابت ناسالم تجار و برخی صادرکنندگان و ظهور رقبای تولید خارجی است.
از این رو، باتوجه به منحصر به فرد بودن ایران در زمینه تولید و عرضه زعفران و ضعف در بخش بازرگانی، لازم بود این محصول از طریق بورس کالای ایران عرضه شود. لذا معاملات زعفران در قالب گواهی سپرده کالایی در انواع و اقسام زعفران در بورس کالای ایران عرضه گردید که در جدول ذیل ، آمار معاملات انجام شده در انواع زعفران در بورس کالا در سال۹۶ و ۹۷ ارائه شده است.
معاملات در بورس کالا
معاملات زعفران در قالب گواهی سپرده کالایی در انواع و اقسام زعفران در بورس کالای ایران عرضه گردیده است که جدول ذیل ، لیست انبارهای پذیرش شده در حوزه معاملات زعفران را نشان می دهد. با توجه به معاملات صورت گرفته در بورس کالا در بستر سامانه معاملاتی شرکت مدیریت فناوری این معاملات مرجع قیمتی مناسبی برای زعفران فراهم کرده است که در آدرس اینترنتی زیر صفحه معاملاتی نماد مربوط به زعفران نگین انبار زرین زعفران در دسترس است.
http://www.tsetmc.com/Loader.aspx?ParTree=۱۵۱۳۱۱&i=۷۷۳۹۱۴۱۲۲۶۶۸۳۷۹۱
تعداد نمادهای فعال در بازار گواهی سپرده ۱۷ نماد بوده و همچنین با دو نماد قدیمی سازمان تعاون روستای جمعا ۱۹ نماد است.
همچنین تعداد فروشندگان و خریداران در سال ۱۳۹۶ به ترتیب حدود ۴۳۶ و ۳۰ نفر می باشد
مراجع قیمتی خارج از بورس
در حال حاضر معاملات سنتی زعفران در شهرهای مشهد ( بازار امام رضا (ع) )، تربت حیدریه، نیشابور و دیگر شهرهای استان خراسان تقریباً از ساعت ۹:۰۰ تا ۱۳:۰۰ انجام می گیرد. مرجع خاصی برای قیمت گذاری و اعلام قیمت به صورت رسمی در هیچکدام از شهرهای مذکور وجود ندارد و قیمت معاملاتی عموما براساس توافقات واسطه گرها و کشاورزها انجام می گیرد. بدین صورت که واسطه گرها در محل های برداشت زعفران حاضر شده و بعد از توافق با کشاورز، محصول را به صورت کاملاً نقد از کشاورزان خریداری می کنند.
در برخی از ماه های سال قیمت زعفران به منظور برداشت محصول کاهش پیدا میکند (اوایل مهر تا اواسط آذرماه) و در برخی از ماه های دیگر سال قیمت زعفران با توجه به اینکه درصد بالایی از تولید انجام شده صادر می گردد، افزایش پیدا می کند.
بر اساس گزارش کالا خبر، با همه این تفاسیر به نظر می رسد که لزوم توجه و برنامه ریزی بیشتر برای در اختیار گرفتن نبض بازار زعفران جهان بیش از هر زمانی احساس می شود. این امر در وهله نخست نیازمند ساماندهی بازار داخلی و کشف قیمت به شیوه ای کارآمد و روزانه دارد که بورس کالای ایران با همکاری مسوولان و فعالان بخش کشاورزی و زعفران، درصدد راه اندازی معاملات آتی زعفران است تا پس از پوشش ریسک نوسان قیمت زعفران در فواصل مختلف زمانی، واقعی شدن قیمت و کوتاه شدن دست واسطه ها، زمینه تاثیرگذاری بر قیمت جهانی، رسیدن سود واقعی به کشاورز ایرانی و ارزآوری هر چه بیشتر این محصول برای کشور فراهم شود.