وضعیت سودآوری ناشری که خیلی زودتر باید از بورس اخراج می‌شد
شرکت ایران خودرو دیزل در تاریخ 10/12/1338 در اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیر انتفاعی تهران به نام گروه صنعتی خاور به ثبت رسیده و در همین تاریخ شروع به فعالیت نموده است. در سال 1372 این شرکت در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شد و در سال 1378 نام شرکت به ایران خودرو دیزل تغییر یافت. موضوع فعالیت شرکت عمدتا در زمینه های تولید و فروش انواع کامیون های سبک و سنگین، مینی بوس، خودروی سواری ون و اتوبوس می باشد.
مکان شرکت: تهران
تاریخ بهره برداری: سال 1338
ظرفیت های اسمی و عملی شرکت:
در ادامه به بررسی برخی از تاثیر گذارترین عوامل سودآوری شرکت می پردازیم:
مقدار و قیمت فروش داخلی محصولات:
حدود 74% از مبلغ فروش شرکت مربوط به فروش دو محصول کامیون سنگین و وانت است که در بازارهای داخلی به فروش می رسند و بر اساس عرضه و تقاضا و شرایط بازار قیمت گذاری می‌شوند.
کاهش چشمگیر میزان تولیدات شرکت در سال مالی 1396 نسبت به مدت مشابه سال قبل، نه تنها منجر به ثبت کاهشی 47 درصدی در تعداد تولیدات گردید بلکه مبالغ فروش شرکت را نیز شدیدا دستخوش تغییر نمود. کاهش 55 درصدی مبالغ فروش در سال مالی 1396 و اختلافی 3350 میلیارد ریالی نسبت به سال مالی قبل، از مهمترین عوامل تحقق زیانی بیش از 10000 میلیارد ریالی این شرکت بود.
لازم به ذکر است در حالی که این شرکت در سال مالی 1395، موفق به صادرات 78 دستگاه شامل دو دستگاه کامیون واگن هود و 73 دستگاه اطاق واگن هود به کشور عراق و ساحل عاج گردیده بود در سال جاری تنها دو دستگاه کامیون به عربستان صادر کرده و توانسته گامی بلند در راستای معرفی محصولات با کیفیت خود در کشورهای همسایه بر دارد.
نکته قابل توجه در خصوص فعالیت سال های اخیر این شرکت، تولید بسیار پایین تر از ظرفیت تولید و فروش می باشد. به عنوان مثال در سال مالی 96 کمتر از یک هزار دستگاه کامیون و مینی بوس توسط شرکت به فروش رسیده است که بسیار کمتر از ظرفیت اسمی شرکت می باشد.
از جمله سیاست های قابل ذکر در نحوه تولید و فروش شرکت در سال 1396 می توان به توقف میزان تولید و فروش انواع کامیون های L و LK به عنوان پرفروش ترین محصولات سال 1395 شرکت و فروش کامیون های بنز 1924 WH-LK می باشد که ظاهرا این تغییر به دلیل رعایت استاندارد های یورو 3 بوده است .
افزایش نامحسوس قیمت محصولات این شرکت در سال مالی 1396 نسبت به سال قبل نیز نتوانسته نقش مهمی را در افزایش درآمدهای شرکت در این سال ایفا کند.
نرخ مواد اولیه مصرفی:
مواد مستقیم مصرفی حدود 75 درصد از بهای تمام شده را از آن خود کرده است و بخش عمده ای از مواد اولیه شامل قطعات CKD وارداتی و با نرخ مبادله ای تامین می شود. با توجه به افزایش نرخ ارز و عدم تخصیص ارز مبادله ای (تک نرخی شدن ارز) و وجود تحریم های پیش رو، افزایش قیمت مواد اولیه خارجی دور از انتظار نیست. بنابراین در سال جاری افزایش قیمت بهای تمام شده تولیدات شرکت ایران خودرو دیزل را شاهد خواهیم بود.
همانگونه که در ماه های اخیر بارها اخبار متفاوتی در خصوص نحوه تخصیص ارز به شرکت های قطعه ساز و احتمال بالای کاهش توان واردات قطعات لازم با توجه به تحریم های سنگین صنعت خودرو سازی در سال جاری شنیده ایم به نظر می رسد می بایست در انتظار شرایط وخیم تری برای این شرکت در سال جاری باشیم .
هزینه های سربار:
هزینه های سربار این شرکت حدود 50 درصد از بهای تمام شده را شامل می شود که حقوق و مزایا عمده هزینه های سربار را تشکیل می‌دهد.
مالیات:
به علت زیان انباشته، شرکت مالیات پرداخت نمی کند.
سایر هزینه های عملیاتی:
این آیتم نیز یکی از مهمترین عوامل موثر بر افزایش زیان شرکت است. بخش اعظمی از آن مربوط می شود به هزینه های جذب نشده ناشی از عدم استفاده کامل از ظرفیت عملی شرکت می باشد که منجر به شناسایی 3.052 میلیارد ریال هزینه جذب نشده تولید گردیده است. در این خصوصو لازم به ذکر است که اکثر شرکت های خودروساز به ویژه تولید کنندگان ماشین های سنگین، به علت شرایط اقتصادی و رکود حاکم بر صنایع مختلف توانایی تولید و فروش را در ظرفیت های عملی ندارند و از این رو هر ساله ناچار به شناسایی زیان هایی چشمگیر از این محل می باشند.
میزان تسهیلات و هزینه های مالی شرکت:
نقطه عطف و یکی از مهمترین عوامل زیان های هنگفت شرکت ایران خودرو دیزل و اکثر شرکت های فعال در این حوزه ، حجم بالای تسهیلات دریافتی این شرکت ها و عدم توانایی بازپرداخت آنها می باشد.
ثبت 18.350 میلیارد ریال تسهیلات مالی کوتاه مدت و بلند مدت در ترازنامه شرکت در کنار اخذ تسهیلاتی بیش از 10.000 میلیارد ریالی از ایران خودرو به عنوان سهامدار عمده شرکت، نشانه ای آشکار از شرایط وخیم و ورشکستگی این شرکت می باشد.
این شرکت در حالی با دریافت بیش از 10.000 میلیارد وام از ایران خودرو متحمل شناسایی هزینه مالی 2.370 میلیارد ریالی از این محل گردیده است که بخش عمده ای از این تسهیلات صرف پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان گردیده است.
به عبارتی ساده این شرکت در سال مالی 1396، بیش از 10.000 میلیارد ریال تسهیلات از ایران خودرو برای پرداخت حقوق و دستمزد اخذ نموده تا موفق به تحقق زیانی 10.900 میلیارد ریالی گردد. اگر مدیران این شرکت و سیاست گذاران مالی مجموعه ایران خودرو در رقابت برای کسب نوبل اقتصاد شرکت نمی کنند حتما می بایست به طرز باشکوهی از این دوستان در کشور تجلیل گردد.
در انتها علی رغم آنکه می توان متنی چند صد صفحه ای در خصوص صورت های مالی این شرکت نوشت، می توان به این موضوع اشاره کرد که در صورت انجام تبلیغات گسترده در خصوص جذب سرمایه گذاران در بازار بورس، بهتر است در ابتدا تکلیف بسیاری از شرکت های اینچنینی در بازار بورس معلوم شود تا پول سرمایه گذاران صرف تولید گردد و نه پرداخت حقوق و دستمزد صنعتگران شرکت ها.
