ادعاها درباره آینده فروش نفت ایران متناقض است

به گزارش بورس نیوز، اظهارنظرهای پراکنده درباره آینده فروش نفت ایران بیشتر مبنی بر کاهش صادرات و افزایش فشارهاست و البته بیشتر این ادعاها نیز متناقض است. شنیده می‌شود که ظرفیت صادرات ایران به شدت کاهش یافته یا برای مثال به یک سوم رسیده و اعداد عجیب و دور از ذهنی در این باره اعلام می‌شود. این در حالی است که حتی تا عملی شدن سناریوی فشار بر صادرات نفت و تحریم آن در فضای واقعی بین المللی فاصله زیادی داریم.

هم اکنون نفت ایران به کشورهای یونان، اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، کره جنوبی، هند و چین و مجموعه ای از کشورهای آسیایی مثل مالزی، سنگاپور، تایوان، هنگ کنگ و بعضی کشورهای دیگر مثل افریقای جنوبی صادر می‌شود. براساس آخرین گزارش‌ها ایران روزانه 2 میلیون و 149 هزار بشکه نفت صادر می‌کند و البته این رقم از سوی مسئولان 2 میلیون و 154 هزار بشکه عنوان شده بود که تصور می‌کنم با احتساب میعانات گازی اعلام شده است.

در بدترین شرایط با اعمال تحریم‌ها پس از چهارم نوامبر، حجم صادرات نفت ایران 671 هزار بشکه کاهش پیدا می‌کند. با توجه به جنگ و گریزی که بین مشتریان جدید و سنتی نفت ما در اروپا و آسیا و دیگر کشورهای ذینفع در جریان است، تصور می‌کنم که صادرات نفت خام ایران از 2 میلیون 149 هزار بشکه در روز به یک میلیون و 478 هزار بشکه برسد و این یعنی ایران روزانه 1.5 میلیون بشکه نفت صادر می‌کند.

در چندماه اخیر با وجود کاهش میزان صادرات، درآمدهای حاصل از فروش نفت خام ایران 17 درصد افزایش یافته است. این در حالی است که قیمت هر بشکه نفت در بودجه امسال 55 دلار در نظر گرفته شده اما به دلیل افزایش قیمت‌ها در بازار درآمد حاصل از فروش نفت بیشتر از پیش بینی‌هاست. این افزایش قیمت‌ها به ویژه در مورد نفت سبک ایران که با API بالای 30 و 32 از نفت‌های با کیفیت و مرغوب سبد نفتی اوپک به شمار می‌رود، قابل توجه است. نفت مرغوب اکنون 83 دلار و 24 سنت قیمت دارد و حتی اگر نفت ایران 8 دلار زیر این قیمت هم معامله شود، درآمدهای حاصل از فروش نفت بیش از 15 درصد رشد پیدا می‌کند.

مسئله مهم آینده اما فضای حاکم بر اوپک است و اینکه فضای کنونی در ماه‌های پس از نوامبر نیز حفظ شود. در آخرین اجلاس کمیته استراتژی و راهبردی اوپک در الجزایر، پنج عضو این کمیته از جمله ایران حفظ سقف تولید اوپک یعنی 32 میلیون و 500 هزار بشکه در روز را تایید کردند. اکنون در اوپک درباره سقف تولید اتحاد نظر وجود دارد و کسی بیش از سهمیه منظور تولید نمی‌کند اما در فضای مجازی اطلاعات و آمار غریبی از میزان افزایش تولیدها مطرح می‌شود. عربستان در ماه گذشته تنها 300 هزار بشکه بیشتر تولید کرده اما در اخبار 2 میلیون بشکه اعلام شده است. روسیه 267 هزار بشکه بیشتر نسبت به ماه گذشته تولید داشته اما رقم 600 هزار بشکه را مطرح می‌کنند. این ارقام در حالی اعلام می‌شود که افزایش تولید نفت کشورها بیش از سقف مورد نظر اوپک نبوده است.

تا زمانی که این اتحاد در بین اوپکی‌ها و غیراوپکی‌ها وجود داشته باشد، صادرات نفت ایران علی رغم دامنه کاهشی که به آن در این یادداشت اشاره شد، از نظر ارزشی کاهش پیدا نمی‌کند و قیمت نفت کماکان بیش از 80 دلار باقی خواهد ماند.

رضا پدیدار- رییس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران