تحریم‌ها، فرصتی طلایی برای شرکت‌های ریلی/ شرکت‌ها به دنبال افزایش نرخ کرایه

امید سخایی کارشناس صنعت حمل‌ونقل ریلی در گفت‌وگو با بورس‌نیوز در خصوص تأثیر تحریم‌ها بر صنعت حمل‌ونقل ریلی بیان کرد: تحریم‌ها قطعاً فرصتی برای شرکت‌های فعال در حوزه حمل ریلی است و با توجه به همین موضوع، هم شرکت راه‌آهن ج.ا.ا و هم شرکت‌های ریلی اقداماتی برای استفاده از این فرصت در دست انجام دارند. 

وی ادامه داد: به‌هرحال به سبب تحریم‌ها، حمل‌ونقل دریایی با محدودیت‌هایی همراه بوده؛ علاوه بر این حمل‌ونقل زمینی هم چند وقتی است که تحت تأثیر اعتصاب کامیون داران و غیره دچار مشکلاتی شده و این شرایط می‌تواند زمینه افزایش فعالیت ناوگان ریلی کشور را در پی داشته باشد؛ صنعت ریلی آمادگی لازم جهت افزایش فعالیت را (هم داخلی و هم صادراتی) داشته و اکثر شرکت‌های ریلی زیرساخت‌های موردنیاز را تدارک دیده‌اند. هرچند تاکنون محدودیت‌های حمل دریایی و زمینی، اثر محسوسی بر عملکرد شرکت‌های ریلی نداشته است؛ اما به نظر می‌رسد در آینده‌ای نه‌چندان دور شاهد افزایش فعالیت و رشد سودآوری ریلی‌ها باشیم.

وی افزود: البته به‌منظور به حداکثر رساندن راندمان صنعت حمل ریلی، بهبود زیرساخت‌های خطوط ریلی ضروری می‌نماید؛ ولی با همین امکانات فعلی و خطوط ریلی داخل کشور هم می‌توان افزایش ظرفیت داد و تا حدی کاستی‌های حمل دریایی و زمینی را پوشش داد. ضمن اینکه در حال حاضر خطوط ریلی کشور به شبکه ریلی برخی همسایگان شمالی و نیز ترکیه متصل است.

سخایی در مورد نرخ کرایه حمل شرکت‌های ریلی با صاحبان بار اظهارکرد: بخش عمده باری که از طریق خطوط ریلی حمل می‌شود، محصولات فلزی و معدنی و پتروشیمی است؛ افزایش نرخ ارز منجر به افزایش قیمت محصولات معدنی و فلزی و پتروشیمی شده و افزایش نرخ بار می‌تواند کرایه حمل یا درواقع درآمد شرکت‌های ریلی را افزایش دهد. شرکت‌های ریلی امسال نرخ کرایه دریافتی از صاحبان بار را افزایش داده‌اند؛ ولی این افزایش نرخ کرایه متناسب با افزایش نرخ هزینه‌های حق دسترسی به خطوط ریلی و سایر هزینه‌هایی که با تورم افزایش داشته، نبوده و شرکت‌ها به دنبال افزایش نرخ کرایه هستند. آخرین افزایش حق دسترسی شبکه راه‌آهن از تیرماه امسال اعمال و اجراشده است.

وی با اشاره به اینکه بخشی از درآمد ناشی از کرایه حمل به‌عنوان هزینه دسترسی به خطوط ریلی به شرکت راه‌آهن ج.ا.ا پرداخت می‌شود گفت: اگر شرکت راه‌آهن هزینه حق دسترسی را اندکی کاهش دهد، صنعت ریلی به صنعتی پربازده‌تر تبدیل می‌شود که می‌تواند سرمایه‌گذار جذب کرده و ترانزیت ریلی را توسعه دهد.

این فعال صنعت حمل ریلی در رابطه باارزش جایگزینی شرکت‌ها اذعان داشت: ارزش جایگزینی شرکت‌های ریلی متناسب با افزایش نرخ ارز، رشد کرده به‌عنوان‌مثال قیمت هر واگن ۶ محوره با افزایش تقریباً ۱۰۰ درصدی به حدود به ۷۰۰ میلیون تومان رسیده است؛ ارزش جایگزینی شرکت‌ها برای سهامداران نکته حائز اهمیتی بوده و نکته مهم‌تر آن است که سهم اکثر شرکت‌های ریلی متناسب باارزش جایگزینی، افزایش قیمت نداشته است.

سخایی سرمایه‌گذاری در سهم‌های ریلی را درگرو تحلیل و توجه به چند نکته دانست و اظهار داشت: ارزش جایگزینی شرکت‌های ریلی، نکته مهمی است که باید در تحلیل‌ها مدنظر قرار گیرد؛ همچنین باید روند سودآوری آتی شرکت‌ها بررسی شود. سهم شرکت‌های ریلی که چشم‌انداز آینده روشن‌تری داشته و امکان افزایش فعالیت و ظرفیت حمل و رشد سودآوری دارند، می‌تواند در قیمت‌های فعلی جذاب باشد.

وی در مورد مهم‌ترین چالش شرکت‌های ریلی بیان کرد: به‌رغم تمامی مشکلات در عرصه اقتصادی، صنعت حمل‌ونقل ریلی از وضعیت مساعدی برخوردار است، تنها موردی که شاید در برخی شرکت‌ها نگرانی ایجاد کند، موضوع نقدینگی است؛ البته ازآنجاکه معمولاً وصول مطالبات شرکت‌های ریلی با تأخیر همراه نیست، در صورت مدیریت صحیح گردش نقدینگی، ریسکی متوجه شرکت‌ها نخواهد بود.

سخایی در مورد راهکارهای افزایش جذابیت صنعت ریلی جهت جذب سرمایه‌گذار گفت: اگر بازده صنعت حمل ریلی افزایش یابد، می‌توان بخش خصوصی و بنگاه‌های اقتصادی و حتی برخی شرکت‌های بزرگ تولیدی را به سرمایه‌گذاری در حوزه ریلی و توسعه خطوط ریلی ترغیب کرد. به‌هرحال سرمایه‌گذاری در بخش ریلی و توسعه خطوط ریلی کشور، نیازمند نقدینگی سنگینی است و مادامی‌که سرمایه‌گذار بخش خصوصی به بازدهی مناسب سرمایه‌گذاری خود خوش‌بین نباشد، وارد این حوزه نخواهد شد.

وی افزود: با برنامه‌ریزی و بر اساس فرمول‌های مالی ، ایجاد جذابیت برای سرمایه‌گذاری در صنعت ریلی امکان‌پذیر است. به‌عنوان‌مثال تخفیف حقدسترسی به شبکه ریلی به سرمایه‌گذار بخش خصوصی که اقدام به سرمایه‌گذاری و ایجاد خطوط ریلی جدید کرده، می‌تواند جذابیت زا باشد. قطعاً با مشارکت بخش خصوصی، توسعه زیرساخت‌های صنعت حمل‌ونقل ریلی تسهیل خواهد شد.