تغییرات بازار سرمایه طی نیم قرن زیست اقتصادی

به گزارش بورس‌نیوز، یاسر فلاح، اظهار کرد: بازار سرمایه طی نیم‌قرن زیست اقتصادی تغییرات بسیاری را تجربه کرده و نحوه سفارش‌گذاری و معاملات یکی از مهمترین تغییرات در این مدت است. در طول پنج دهه هم شیوه سفارش‌گذاری در بازار سرمایه دگرگون شده و هم استراتژی‌های خریدوفروش سهام توسط سرمایه‌گذاران به بلوغ رسیده است.

مدیرعامل شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس با بیان اینکه شیوه سفارش‌گذاری از روش ثبت سفارشات کاغذی شروع شد و اکنون به صورت تکامل یافته خود – معاملات برخط- صورت می‌پذیرد، عنوان کرد: استراتژی‌های خریدوفروش از ابزارهای ساده نمودارهای تحلیل تکنیکال و سیگنال‌های بنیادی بر روی کاغذ شروع شد و اکنون به الگوهای تماما الکترونیکی خریدوفروش رسیده است.

فلاح با تاکید بر اینکه اکنون تبلور هر دو پیشرفت فوق الذکر را می‌توان در معاملات الگوریتمی یافت، افزود: معاملات الگوریتمی در بازارهای مالی الکترونیکی، به معنای استفاده از برنامه‌های رایانه‌ای و ماشین به جای انسان، برای ورود سفارش‌های معاملاتی است.

دبیر کمیته اجرایی رقابت معاملات الگوریتمی بازار سرمایه ادامه داد: در واقع یک یا چند الگوریتم، به جای انسان در انتخاب و اعمال این سفارش‌ها، از جنبه‌های مختلف همانند زمانبندی، قیمت یا حجم آن، تصمیم می‌گیرد. با توسعه روز افزون بازارهای مالی و افزایش سرعت معاملات، نیازهای جدیدی همچون نیاز به ابزارهای معاملاتی هوشمند و خودکار و ربات‌های سریع جهت رصد سریع و به موقع بازار بیشتر احساس می‌شود.

به گفته مدیرعامل شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس در حال حاضر بخش عمده ای از معاملات بازار سهام در کشورهای توسعه‌یافته توسط الگوریتم‌ها صورت می‌پذیرد. در ایران نیز معاملات الگوریتمی در سال‌های اخیر مورد حمایت نهاد ناظر و به ویژه شخص رییس سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفته و شاهد توجه به این شیوه از معاملات در بازار سرمایه هستیم. از سوی دیگر، یکی از راه‌های توسعه بازار سرمایه آن است که ابزارهای جدید مالی به عموم مردم و متخصصان معرفی شود.

فلاح با بیان اینکه مسابقه و رقابت هم یکی از ابزارهای آموزشی و توسعه فرهنگی به حساب می‌آید، افزود: در این شیوه شرکت کنندگان در مسابقه، پس از اتمام آن همانند سفیرانی، مطالب آموزشی فراگرفته شده را در اختیار جامعه مخاطب قرار می‌دهند که خود موجب رشد و ارتقای دانش زنجیره‌ای سرمایه‌گذاران می‌شود. به همین منظور سازمان بورس و اوراق بهادار و شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس برنامه ریزی و اجرای نخستین مسابقه معاملات الگوریتمی بازار سرمایه را در دستور کار قرار داده‌اند.

مدیرعامل شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس با اشاره به اهداف برگزاری رقابت معاملات الگوریتمی گفت: برگزاری این رقابت اهداف متنوعی از جمله «تلاش در جهت رسیدن به استانداردهای جهانی»، «مشارکت بیشتر نخبگان حوزه‌های فناوری اطلاعات و مالی در بازار سرمایه»، «گسترش و بسط مفاهیم نوین بازار سرمایه به جامعه»، «معرفی فرصت‌های شغلی فعالان حوزه معاملات الگوریتمی در سطح کشور»، «معرفی قابلیت‌های نرم‌افزاری و ابزارهای معاملاتی نوین به افراد جامعه»، «ارتقای دانش حرفه ای فعالان بازار سرمایه" را دنبال می‌کند.

یاسر فلاح جزییات برگزاری نخستین مسابقه معاملات الگوریتمی را تشریح کرد و گفت: در «مسابقه معاملات الگوریتمی بازار سرمایه» تیم‌هایی سه نفره (متشکل از یک متخصص فناوری اطلاعات، یک متخصص مدیریت مالی و یک سرپرست به عنوان مسئول تیم) به مدت چهار هفته معاملاتی به رقابت می‌پردازند . طبعا ذات این مسابقه الکترونیکی است و در واقع، الگوریتم‌ها به رقابت می‌پردازند نه افراد به طور مستقیم .

دبیر کمیته اجرایی رقابت معاملات الگوریتمی بازار سرمایه افزود: از این رو، شرایطی برای این مسابقه در نظر گرفته‌ شده که برآورنده این هدف باشد . ممکن است در بازار واقعی افراد به صورت ترکیبی از معاملات الگوریتمی و عادی فعالیت خود را پیش ببرند ولی در اینجا هدف، مسابقه با ابزار فوق است. از این رو، تصمیم بر آن است که تیم‌ها مداخلات انسانی را در طول ساعت بازار انجام ندهند. به این جهت، مسابقه‌دهندگان باید الگوریتم خود را در یک سرور ایزوله بارگذاری کنند و سرویس‌های مورد نیاز خود را از طریق API مشخصی در اختیار آنها قرار می‌گیرد، دریافت کنند . با این حال،‌ چون ممکن است خطایی ناخواسته در الگوریتم پدیدار شود، تیم‌ها می‌توانند در طول روز، فعالیت الگوریتم خود را متوقف کنند .

یاسر فلاح اضافه کرد: همچنین با توجه به پویایی این شیوه، پس از ساعت معاملات تیم‌ها اجازه بازبینی الگوریتم خود را خواهند داشت . همچنین یک نفر از مسابقه‌دهندگان در یک روز از هفته در محل مسابقات حاضر خواهد شد. مسابقات مطابق معمول بازار سرمایه از ساعت 9 تا 12:30 انجام خواهد شد .

دبیر کمیته اجرایی رقابت معاملات الگوریتمی بازار سرمایه ادامه داد: این مسابقات در سه بخش "اوراق بهادار با درآمد ثابت"، "خریدوفروش سهام" و "حل مسأله" است . دو مسابقه اول به صورت پیوسته بوده و مسابقه "حل مسأله" تنها در هر هفته یک بار توسط برگزارکنندگان مسابقه طراحی می‌شود . حضور تیم‌ها در همه بخش‌های مسابقات ضروری نیست. در هر یک از مسابقات "اوراق بهادار با درآمد ثابت" و "خریدوفروش سهام" اعتبار اولیه مناسبی به تیم‌ها داده خواهد شد اما در بخش حل مسأله بسته به مسأله و در صورت نیاز مبلغی در اختیار تیم‌ها قرار می‌گیرد. مبلغ این بخش توسط طراح مسأله پیشنهاد و با نظر کمیته اجرایی مصوب و به شرکت‌کنندگان اعلام می‌شود.

مدیرعامل شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس افزود: این مسابقات در چارچوب قوانین و مقررات بازار سرمایه برگزار می‌شود و ضوابط محدودی هم به طور خاص برای این مسابقه لحاظ شده است که طبیعتا برای برپایی هر رویدادی لازم است . در صورتی که تیم‌ها تخلف داشته باشند، بر اساس مقررات جاری بازار سرمایه با آنها برخورد خواهد شد و اگر جریمه‌ای به آنها تعلق بگیرد، در پرتفوی تیم لحاظ می‌شود . نهایتا پس از پایان مسابقات، برندگان محورهای مزبور جوایز خود را دریافت خواهند کرد و البته بخشی به عنوان برترین برترین‌ها هم داریم که اگر تیمی موفق شود در مجموع محورها شرکت کند و بهترین بهره‌وری را داشته باشد، مورد تقدیر قرار خواهد گرفت .

یاسر فلاح در پایان با اشاره به اینکه سازمان بورس و اوراق بهادار تلاش می‌کند مشارکت نهادهای فعال بازار سرمایه را در حوزه توسعه‌ای بازار سرمایه از طریق آموزش و فرهنگسازی به دست آورد، تصریح کرد: هدف این نیست که صرفا مسابقه‌ای برپا شود و عده‌ای به رقابت بپردازند؛ این رویداد با مشارکت ارکان و شرکت‌های بازار سرمایه برگزار می‌شود تا در یک افق بلند، کار جمعی بین مجموعه نهادهای مالی بازار سرمایه شکل بگیرد.