داخلی‌سازی بیش از هزار شناور در 5 سال آینده/ چاره‌ای جز نگاه به داخل نداریم
- تحریم‌هایی که امروز گریبان صنایع دریایی کشور، مخصوصا کشتیرانی و کشتی‌سازی را گرفته، چه تاثیری بر روند فعالیت این صنایع خواهد داشت؟
بیش از 30 سال است که با تحریم روبه‌رو هستیم و اگر قرار بود این تحریم‌ها اثری داشته باشند، تا امروز اثرگذاری خود را نشان می‌دادند. البته، نمی‌توان تیعات آن را کتمان کرد اما تصمیم نظام بر این است که با توجه به هزینه‌های مربوط به تحریم‌ها، بتواند شرایط فعلی را به خوبی پشت سر بگذارد. تحریم‌ها در این برهه زمانی می‌توانند این منفعت را داشته باشد که به حمل‌ونقل کشور شکل بهتری بدهیم، زیرا دو ناوگان بزرگ داریم که در مواردی از ظرفیت‌های آن‌ها به خوبی استفاده نکرده‌ایم. امروز می‌توانیم به صورت مستقیم از این ناوگان بهره ببریم. این بدین معناست که بخش دولتی در تامین کالاهای اساسی خود از ناوگان تجاری کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران استفاده می‌کند. در بحث نفت و میعانات نفتی، ناوگان نفتکش ما یکی از ناوگان‌های مهم بین‌المللی است که همواره در رده یک تا سه دنیا قرار داشته و از لحاظ ظرفیتی ناوگان بسیار خوبی است. در زمان برجام و پیش از بازگشت مجدد تحریم‌ها، استفاده از ظرفیت کامل این ناوگان‌ها به دلیل استفاده خارجی‌ها از ناوگان داخلی خودشان سخت بود و ما بیشتر تمرکزمان را بر روی فروش نفت گذاشته بودیم، اما امروز هم تمرکز بر فروش نفت است و هم حمل‌ونقل آن بر اساس توان داخلی. این موضوع موجب می‌شود کشتیرانی و نفتکش‌های ما وضعیت به مراتب بهتری پیدا کنند.
به طور کلی، هرگاه کشتیرانی تحریم باشد، عملا کشتی‌سازی و تامین قطعات نیز تحریم شده و بالعکس. در زمان تحریم هم چاره‌ای جز نگاه به داخل نخواهیم داشت. ساخت و تولید نیز اگر بر اساس ظرفیت و نیازها به داخلی‌ها داده شود، از نظر من آینده خوبی را می‌توانیم در همه زمینه‌ها متصور باشیم. ما به دلیل شرایط کشور در بحث کشتیرانی و توسعه نفتکش‌هایمان بسیار خوب عمل کرده‌ایم، اما در زمینه ساخت‌وساز انچنان که باید موفق نبوده‌ایم که الان بهترین فرصت برای جبران کاستی‌های موجود است.
- در خلال جلسه، آماری از برنامه تولید شناورها در سال‌های پیش رو ارائه کردید. کمی در مورد این برنامه توضیح می‌دهید؟
برنامه شورای عالی صنایع دریایی و وزارت صنعت بر این اساس است که در 5 سال آینده، مجموعا هزار و 76 شناور در تیپ‌های مختلف، از کانتینربر و افرامکس گرفته تا شناورهای خدماتی تولید شود که تقریبا 3 و نیم میلیارد دلار بودجه برای جایگزین‌سازی 900 شناور فرسوده و ساخت 176 فروند شناور جدید در جهت افزایش ناوگان در نظر گرفته شده است.
- موضوعی که همیشه در میان کشتی‌سازان و کشتیرانان به عنوان محل مناقشه شناخته می‌شود، بحث تعهد کشتی‌سازان در تحویل سفارش‌هاست. آیا صنعت کشتی‌سازی کشور به آن توان دست یافته که بتواند سفارش‌ها را به موقع تحویل دهد؟
به نظر من، این موضوع همواره به صورت یک‌جانبه مطرح شده است. اگر بخواهیم مطلبی را عنوان کنیم، باید صحبت دو طرف را بشنویم. وقتی کشتیران تحریم می‌شود، کشتی‌ساز هم تحریم می‌شود. یعنی همان مشکلاتی که برای کشتیرانی به وجود می‌آید، گریبان کشتی‌سازان را هم در زمینه تامین قطعات می‌گیرد. کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در سال 2008 سفارش 27 فروند شناور را به شرکت هیوندای کره جنوبی داد که با مشکل تحریم‌ها، تا به امروز هیچ کدام از این شناورها را تحویل نگرفته، آن هم در حالی که تمامی پرداخت‌ها را به طور کامل انجام داده است. الان می‌توانیم بگوییم که کشتی‌سازی هیوندای کره با آن همه ادعا هنوز نتوانسته پس از 10 سال، کشتی‌های کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران را تحویل دهد؟ خیر، این شرکت هم به‌موجب تحریم‌ها موفق به تحویل کشتی‌ها نشده است. این را قبول دارم که نواقصی در بحث ساخت کشتی در کشور وجود دارد که دلیل آن هم کمبود سفارش‌ها و جسته و گریخته بودن آن‌ها بوده است و تا به امروز سفارش پایداری نداشته‌ایم تا بتوانیم صنعت کشتی‌سازی کشور را محک جدی بزنیم. این استمرار است که موجب می‌شود، صنایع ما رشد پیدا کرده و ایرادات قبلی خود را رفع کنند.
