ایران در رتبه سوم کشورهای تولیدکننده گاز جهان قرار دارد
به گزارش بورس نیوز، شرکت ملی گاز ایران با بیش از نیم قرن فعالیت در عرصه انرژی، جایگاه نخستین و مهم‌ترین عرضه‌کننده انرژی در کشور را به خود اختصاص داده است. جایگاهی که در زمان تاسیس شرکت در بیش از ۵۰ سال پیش برای آن به سختی قابل تصور بود، اما نگاه راهبردی و برنامه‌ریزی کلان وزارت نفت و مدیران ارشد شرکت ملی گاز ایران از یک سو و نیاز روزافزون به گاز برای تامین انرژی اقتصاد رو به توسعه کشور و همچنین به دست آوردن درآمدهای حاصل از فروش و صادرات گاز برای سرمایه‌گذاری و راه‌اندازی صنایع مادر و زیربنایی در کشور از سوی دیگر، زمینه مناسب برای توسعه سریع و ساختاری صنعت گاز را فراهم کرد.
شرکت ملی گاز ایران از معدود شرکت‌های موفق در اجرای همه برنامه‌های توسعه‌ای پیش روی خود است که با وجود موانع، چالش‌ها و محدودیت‌ها، به استناد آمارهای مقایسه‌ای که در ادامه این گزارش خواهیم خواند، کارنامه موفقی دارد.
این گزارش می‌افزاید: ایران با تولید سالانه ۲۲۳ میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب گاز پس از آمریکا و روسیه در رتبه سوم کشورهای تولیدکننده گاز جهان قرار دارد و در این زمینه سهم ۶,۱ درصدی را از آن خود کرده است.
مجتمع گاز پارس جنوبی به همراه پالایشگاه‌های بیدبلند، ایلام، پارسیان، فجرجم، هاشمی‌نژاد و سرخون و قشم وظیفه دریافت گاز و فرآورش آن را به‌عهده دارند. این پالایشگاه‌ها که بخش عمده احداث و راه‌اندازی آنها مربوط به سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران است ظرفیت لازم برای پالایش همه حجم گاز تولیدی کشور را دارا هستند و مطابق برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای پالایشگاه‌های گازی تا سال ۱۴۰۴، در پایان برنامه ششم توسعه مجموع ظرفیت پالایشی شرکت ملی گاز ایران به بیش از یک هزار و ۲۰۰ میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید.
انتقال گاز طبیعی از مبادی تولید و پالایشگاه‌ها تا مراکز مصرفی اهمیت فراوانی دارد. شبکه انتقال گاز ایران دارای خطوط سراسری اصلی شامل خط اول تا خط دهم و یازدهم سراسری (احداث شده و در دست اقدام) است که با استفاده از ایستگاه‌های تقویت فشار و خطوط انشعابی، وظیفه انتقال گاز از پالایشگاه‌ها به همه استان‌ها و مبادی مصرف را به‌عهده دارند. مجموع خطوط فشار قوی انتقال گاز احداث شده در کشور اکنون بیش از ۳۸ هزار کیلومتر است که در قالب ۱۰ منطقه عملیاتی و با برخورداری از تعداد ۸۱ ایستگاه تقویت فشار گاز فعال، توان انتقال روزانه بیش از ۸۰۰ میلیون مترمکعب گاز را دارند.
حجم این خطوط تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تنها ۲ هزار و ۹۰۰ کیلومتر بود، اما در قالب سند چشم‌انداز ۲۰ ساله، از ۳۸ هزار کیلومتر کنونی باید به حدود ۷۰ هزار کیلومتر برسد، همچنین تعداد ایستگاه‌های تقویت فشار نیز از ۱۴ ایستگاه در زمان پیروزی انقلاب اسلامی به تعداد ۸۱ ایستگاه کنونی رسیده است که در قالب سند چشم‌انداز ۲۰ ساله باید به ۱۴۰ ایستگاه برسد.
با رشد تولید و توزیع گاز طبیعی در کشور، سهم این سوخت پاک در سبد انرژی به بیش از ۷۰ درصد رسیده است. پس از آنکه گاز طبیعی از پالایشگاه‌ها به وسیله خطوط فشار قوی تا ورودی هر استان منتقل می‌شود، شرکت‌های گاز استانی گاز را مطابق ظرفیت شبکه شهری و روستایی خود دریافت و آن را توزیع می‌کنند. گازرسانی شهری و روستایی با هدف برقراری عدالت اجتماعی و گسترش رفاه میان طبقات مختلف اجتماعی از مهم‌ترین دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی است.
تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، تنها ۸ شهر و یک روستا با بهره‌مندی از یک خط سراسری گاز را دریافت می‌کردند، در حالی که اکنون بیش از ۳۴۵ هزار و یکصد کیلومتر شبکه توزیع گاز شهری و روستایی در کشور احداث شده است که وظیفه تامین گاز مورد نیاز یک هزار و ۱۳۵ شهر و ۲۷ هزار و ۱۹۸ روستا را با نصب بیش از ۱۱ میلیون و ۴۶۰ هزار انشعاب به‌عهده دارد.
با توسعه میدان‌های گازی کشور و افزایش تولید گاز طبیعی در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گازرسانی به نیروگاه‌های کشور به عنوان یکی از برنامه‌های وزارت نفت در دستور کار قرار گرفت که این موضوع افزون بر صرفه‌جویی در مصرف سوخت‌های مایع و ایجاد ارزش افزوده بیشتر، در بهبود حفظ محیط زیست نیز نقش موثری به دنبال داشت. گازرسانی به نیروگاه‌ها به‌ویژه در سال‌های اخیر رشد فزاینده‌ای یافته است، به گونه‌ای که با مصرف ۶۷ میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی در بخش نیروگاهی در سال ۹۶، سهم سوخت مایع در سبد سوخت مصرفی نیروگاه‌ها در سال یاد شده به کمتر از ۱۰ درصد رسید.
