از ثبت کاغذی تا معاملات برخط

به گزارش بورس نیوز، محسن خدابخش، درباره تحولات بازار سرمایه و تاریخچه آن، گفت: در بازار سرمایه شیوه سفارش‌گذاری با روش ثبت کاغذی آغاز شد و اکنون به صورت تکامل یافته خود، معاملات برخط صورت می‌گیرد. استراتژی‌های خریدوفروش نیز از ابزارهای ساده نمودارهای تحلیل تکنیکال و بنیادی بر روی کاغذ شروع شد و اکنون به الگوهای تماما الکترونیکی خرید و فروش رسیده‌ است.

وی ادامه داد: با توسعه روزافزون بازارهای مالی و افزایش سرعت معاملات، نیازهای جدیدی همچون نیاز به ابزارهای معاملاتی هوشمند و خودکار و ربات‌های سریع (جهت رصد سریع به موقع بازار) بیشتر احساس می‌شد.

مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه اکنون تبلور این فاکتورها را می‌توان در معاملات الگوریتمی یافت، افزود: معاملات الگوریتمی در بازارهای مالی الکترونیکی، به معنای استفاده از برنامه‌‌های کامپیوتری و ماشین به جای انسان، برای ورود سفارش‌های معاملاتی است.

وی با اشاره به اینکه بخش عمده­ای از معاملات در دنیا توسط الگوریتم‌ها انجام می‌شود، افزود: در کشور ما نیز معاملات الگوریتمی در سال‌های اخیر مورد حمایت سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفت و خوشبختانه می‌توان ادعا کرد این معاملات در مسیر توسعه قرار دارد.

خدابخش ادامه داد: شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس نیز با هدف فرهنگسازی این شیوه معاملاتی و همچنین اصلاح ساختاری آن نخستین مسابقه معاملات الگوریتمی بازار سرمایه را برگزار کرد. این مسابقه در ۳ بخش «اوراق بهادار با درآمد ثابت»، «معاملات در سهام» و «چالش حل مسئله» به مدت یک ماه از روز دوم بهمن ماه شروع شد و تا نخستین روز اسفندماه ادامه داشت.

مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: در دو مسابقه «معاملات سهام» و «چالش حل مسئله» به هر تیم ۳۰ میلیون تومان اعتبار اهدا شد و معیار انتخاب رتبه‌های برتر نیز بازدهی آن‌ها بود. در مسابقه چالش حل مسئله، سوالاتی در اختیار تیم‌ها قرار گرفت تا قدرت پیش‌بینی الگوریتم‌ها محک زده شود. نخستین چالش مربوط به پیش حجم معاملات برای ۲۲ نماد در یک روز خاص بود. این نمادها براساس بیشترین ارزش معامله روزانه در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران انتخاب شدند. این چالش ۱۰۰ امتیازی بود و رتبه‌‌های برتر حدودا ۳۵ درصد اختلاف با رقم واقعی حجم معاملات داشتند. در این چالش تیم‌های «تریدآپ»، «راهبران» و علوم پزشکی تبریز بیشترین امتیازات را کسب کردند.

وی ادامه داد: چالش دوم در خصوص پیش ­بینی رقم­ برخی از شاخص‌های بازار سرمایه طی سه روز کاری بود. در این چالش پیش‌بینی روند شاخص (مثبت یا منفی بودن آن) نیز اهمیت داشت. شاخص‌های انتخاب شده شاخص‌‌هایی بودند که در معاملات آتی سبد سهام به عنوان دارایی پایه قرار داشتند. این چالش ۲۰۰ امتیاز داشت و تیم‌های «الگومایند»، «چنارگریت» و «تریدآپ» به ترتیب رتبه‌های اول تا سوم را کسب کردند.

محسن خدابخش، افزود: چالش سوم مربوط به معاملات قرارداد آتی زعفران در بورس کالای ایران بود که در آن باید موجودی مانده حساب مشتری پس از یک هفته معاملات( بدون تغییر در سبد) پیش‌بینی می‌شد. در طراحی این چالش با همکاران و متخصصین بورس کالای ایران نیز مشورت شد. در این چالش ۳۰۰ امتیازی تیم‌های «عقاب»، «رستاک» و «پردازشی» رتبه‌های اول تا سوم را به خود اختصاص دادند.

وی با اشاره به چالش چهارم گفت: این مرحله مربوط به انتخاب بهینه پرتفوی تیم‌هایی بود که بهترین سبد سهام را انتخاب کرده باشند. در این سبد از سهام و اوراق مشتقه بورس اوراق بهادار تهران (اعم از قراردادهای آتی و اختیار معامله) استفاده شد و معیار انتخاب پرتفوی بهینه نیز بالا بودن نسبت بازدهی به ریسک بود. نتیجه این چالش ۴۰۰ امتیازی هفته آتی مشخص می‌شود.

محسن خدابخش، مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان خاطر نشان کرد: چالش‌های فوق به گونه ای طراحی شد که تیم‌های شرکت‌کننده با همه ابزارهای بورس‌های اوراق بهادار و کالا آشنا شوند و در نهایت بتوان شاهد طراحی الگوریتم‌ها در بازارسرمایه و اصلاح روند‌ها و ساختارها بود.