حجم تولید طلای سرخ 20برابر شد/ سرمایه‌گذاری کشاورزی نادیده گرفته نشود
به گزارش بورس‌نیوز، زعفران در ایران قدمتی ۲۵۰۰ ساله داشته و به همین دلیل زعفران ریشه در تاریخ ما دارد. با بررسی کتب تاریخی به قدمت کاشت زعفران در کشور واقف می‌شویم به طوری که در کتاب تاریخ قم، به رایج بودن کشت زعفران در زمان ساسانیان در این استان از کشور اشاره شده است و حتی در این کتاب ذکر شده است که در آن برهه از تاریخ ، از زعفران، به جای پول به عنوان یک گیاه ارزشمند، در مبادلات تجاری استفاده می‌شده است. در حال حاضر زعفران در اکثر نقاط کشور کشت می‌شود (غیر از مناطق شمالی کشور که دارای رطوبت بالایی است). اما متاسفانه شاهد نواقصی و مشکلاتی در تولید این محصول هستیم.
در ایران اهمیت زعفران کاری از جنبه‌های گوناگون نظیر بهره‌وری بالای آب در مقایسه با سایر کشاورزی، اشتغال روستاییان وجلوگیری از مهاجرت آنها، درآمدزایی آن نسبت به سایر محصولات کشاورزی همچنین از لحاظ توسعه صادرات غیر نفتی با توجه به سیاست دولت مبنی بر افزایش صادرات غیرنفتی قابل بررسی است.
اما سهم ایران از تجارت زعفران در جهان بسیار اندک است و از این رو نباید به زعفران تنها به لحاظ نوعی محصول اشتغالزا نگریست بلکه این بخش از لحاظ اقتصادی نیز از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. به طور کلی آنچه که مشخص است با بر طرف کردن مشکلات بسته‌بندی این محصول و ارایه راه کارهای مناسب جهت بسته‌بندی و رعایت استانداردهای جهانی می‌توان به عرصه رقابت در بازارهای جهانی وارد شد و بسیاری از چالش‌های تجارت و حتی تبلیغات در عرضه آن را با ارایه این محصولات به صورت بسته‌بندی شده قابل حل کرد. تجارت موفق این محصول چه در داخل کشور و چه در مرزهای خارجی، مستلزم داشتن بسته‌بندی متناسب با نوع آن است. در واقع اگر قرار است زعفران به شکل امروزی صادر شود شایسته ایران نیست. در بین محصولات صادراتی نیز، زعفران از جایگاه خاصی برخوردار است .
در خصوص وضعیت کشت و بازار زعفران گفت‌وگویی با علی شریعت مقدم- عضو هیات رئیسه صندوق توسعه صادرات زعفران و رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی انجام شده که چکیده آن را می‌خوانید.
در 40 سال گذشته تولید محصولات زراعی و کشاورزی چه فرقی کرده است؟
درباره زعفران می‌توانم بگویم که تقریبا تولید این محصول 20 برابر شده و به حدود 400 تن رسیده است و ارزش این محصول هم به نسبت بالا رفته است.
مکانیزه کردن تولیدات کشاورزی پیشرفتی داشته است؟
نه متاسفانه. بحث مکانیزاسیون نسبت به آن چیزی که در دنیا دارد انجام می‌شود در کشور ما عقب هستیم. در بخش کشاورزی و به خصوص سرمایه‌گذاری و ایجاد زنجیره ارزش حرکتی است که جزو حلقه‌های مفقود کشاورزی می‌شود آن را محسوب کرد.
برای بهبود بسته‌بندی کاری انجام شده است؟
بسته‌بندی محصولات غذایی بالا رفته است و برای ورود تکنولوژی نیاز به سرمایه‌گذاری است. و برای سرمایه‌گذاری برای واحدهای تولیدی باید سرمایه با نرخ مناسب باشد. آن چیزی که در سیستم بین‌المللی وجود دارد نرخ تسهیلات 3،4 درصد است اما در ایران ممکن است 20 درصد هم باشد. بنابراین چیزی که مانع این سرمایه‌گذاری می‌شود هزینه‌های مالی است. به هر حال باید از این مزیت‌ها بیشتر استفاده شود.
صنعت غذای حلال توان ارزآوری دارد؟
بله. صنعت غذا یکی از مزیت‌های ما است. چون ما آب و هوای خوب داریم و حضور روستاییان ارزش است. ما باید حمایت کنیم اگر بر روی زنجیره غذایی کار شود بسیار موثر خواهد بود.
چون فضای کسب و کار مناسب و مساعد تولید نبود اغلب واحدهای تولیدی دچار مشکلات روزمرگی بودند. مشکلاتی که در بخش تولید وجود دارد مانع از این شد که بتوانند بخش‌های برندسازی را که البته کار خوبی شده اما کافی نیست این را تقویت کنند و پیش ببرند.
چه معایبی بر سر راه تولید زعفران کشور قرار دارد؟
بازده پایین سیستم کشت، روش‌های کشت نادر، سطح عملکرد پایین ، عدم باروری زمین (یا کاهش بهره‌وری زمین‌های کشاوزی)، روش‌های برداشت نادر، روش‌های فرآوری قدیمی، چالش‌های حوزه اقتصاد و تجارت و بازار‌یابی از جمله معایبی بوده که باید صنعت کشاورزی نسبت به رفع این معضلات گام‌های مثبتی بردارد چراکه تولید نیازمند رفع معایب تولید بوده تا کشاورز و تولیدکننده تا چرخه نهایی محصولات یعنی صادرات و توزیع کالا، بتواند بدون چالش اقدام به تولید، اشتغالزایی کند تا ارزش افزوده نهایی آن عاید اقتصاد کشور شود.
گسترش زعفران و صادرات آن تا چه حدودی ارزآوری را به اقتصاد کشور تزریق می‌کند؟
با توجه به آنكه مقدار قابل ملاحظه‌اي از توليد اين محصول صادر مي‌‌شود و ايران به عنوان بزرگترين توليد‌كننده و صادركننده زعفران در دنيا مطرح است گسترش صادرات زعفران با توجه به مزيت نسبي اين محصول و ارزآوري قابل توجه آن داراي اهميت فراوان است. از اين رو با توجه به اثرات اقتصادي، اجتماعي، تاريخي و موقعيت استثنايي زعفران ايران در دنيا به نظر مي‌رسد كه مجموعه فعاليت‌هاي حمايتي در زمينه زعفران در جريان توليد، توزيع و صادرات از سوي سياستگذاران بخش كشاورزي در حدي نبوده است كه بتواند نظام‌هاي توليد، بازاررساني و صادرات اين محصول را همزمان با توسعه سطح زير كشت و توليد آن طي دو دهه اخير دگرگون كند و محصول در يك نظام بازارگر توليد، توزيع و صادر گردد. اگر چه اقدامات اندكي مانند تاسيس بازار بورس زعفران انجام شده است؛ اما اين امر سرمايه‌گذاري مناسب در توليد، توزيع و صادرات اين محصول و نظر ويژه سياستگذارن و مسئولان را در اين زمينه به مانند ساير محصولات كشاورزي مي‌طلبد.
