چرایی تغییر قوانین و دستورالعمل بازار پایه
به گزارش بورس نیوز، در ابتدا هامونی اظهار کرد: 6 گروه از فعالان و ناشران بازار پایه به نشست امروز دعوت شدهاند که شامل ناشران شفاف این بازار، سهامداران عمده و سهامداران حقیقی و حقوقی بر اساس بالاترین میزان ارزش معاملات خرد و بلوک، کارگزاران، سهامدارانی که بالاترین میزان سود را در این بازار کسب کردهاند و تنها بازارگردان فعال در بازار هستند.
وی با بیان اینکه 182 شرکت در بازار پایه فرابورس حضور دارند، افرود: 61 درصد نمادهای معاملاتی فرابورس در این بازار درج شدهاند که 64 هزار میلیارد تومان ارزش بازاری سهام درج شده در بازار پایه است، همچنین 28 درصد ارزش بازاری سهام فرابورس به این بازار اختصاص دارد و 24 هزار میلیارد تومان ارزش معاملات این بازار در سال 1397 بوده است.
به گفته هامونی در حال حاضر 78 شرکت لغو پذیرش شده در بازار پایه هستند و 102 شرکت که موجب قانون احکام دائمی در این بازار درج نماد شدهاند، همچنین نماد فرابورس و شرکت سپردهگذاری مرکزی نیز در تابلو الف این بازار حضور دارند و در مجموع نماد 182 شرکت در بازار پایه درج شده است.
وی در خصوص نحوه انجام معاملات در تابلوهای فعلی بازار پایه گفت: در حال حاضر حراجهای ناپیوسته در سه تابلو الف، ب و ج این بازار وجود دارد؛ سپس حراج پیوسته و در نهایت برای برخی نمادهای تابلوهای ب و ج در نیم ساعت پایانی معاملات آکشن ناپیوسته را شاهدیم.
مدیرعامل فرابورس با بیان اینکه در تابلو جدید و بر اساس اطلاعات سال 97 که شرکتها ارائه کردهاند، 112 شرکت در تابلو زرد قرار میگیرند، 57 شرکت در تابلو نارنجی و 13 شرکت در تابلو قرمز، اظهار کرد: برخی مشکلات موجود در بازار پایه منجر به تغییر قوانین این بازار شد که از آن جمله باید به افزایش تعداد پروندههای تخلفاتی و مجرمانه، عدم وجود شفافیت اطلاعاتی در شرکتهای بازار پایه و نبود بازیگران معتبر در بازار اعم از بازارگردانان، صندوقهای سرمایهگذاری و صندوقهای پوششی اشاره کرد.
وی در خصوص دیگر عوامل زمینهساز اصلاح قوانین بازار پایه بیان کرد: مواردی همچون معطوف شدن توجه عموم به عنوان اعضای کانالهای تلگرامی به بازار پایه و در نتیجه تبعیت از مدیران کانال و کاهش ضریب نفوذ تحلیلهای بنیادی، افزایش دستکاری بازار از طریق سیگنالدهی، اثر کهربایی موجود در نوسانات نزدیک به سقف و کف قیمت، تلاش برای تخمین عمق بازار توسط مشتریان برخط در مرحله پیش گشایش با ورود یا ویرایش سفارشات و در نهایت افشای عمق بازار توسط معاملهگران، مهمترین عواملی هستند که منجر به تغییر و اصلاح قوانین بازار پایه در دستورالعمل جدید آن شدند.
وی در خصوص اصلاحات انجامشده در مقررات بازار پایه نیز گفت: مواردی شامل طبقهبندی ناشران بازار پایه بر اساس میزان انتشار و زمانبندی ارائه اطلاعات در سه تابلو پایه زرد، نارنجی و قرمز؛ تغییر در نحوه انجام معاملات، جلسه معاملاتی و تعداد انجام حراج پایانی برای هر تابلو؛ ایجاد سازوکار حفظ کنترل شرکت از طریق ایجاد برخی محدودیتها در عرضه سهامدار عمده به بازار خرد برای خروج از شرکت؛ حذف دامنه نوسان قیمت به منظور از بین بردن اثر کهربایی و نرمالسازی از موارد اصلاحی بازار پایه است.
به گفته هامونی افزایش هزینه و کاهش امکان دستکاری بازار از طریق برقراری الزام به انجام آزمون در صورت نیاز، اعطای اختیار تنظیم ریزساختارهای بازار به هیاتمدیره فرابورس، محدود کردن نوسان پس از رشد یا افول 30 درصدی، عدم انتشار عمق بازار، انتشار قیمت نظری گشایش در مرحله پیش گشایش نیز دیگر محور اصلاحات انجام شده در مقررات فعلی بازار پایه به شمار میرود.
هامونی همچنین ابهامات مطرحشده از سوی فعالان بازار را در خصوص دستورالعمل جدید بازار پایه شامل عدم انتشار مظنههای خرید و فروش و ایجاد شبهه نسبت به غرری بودن معاملات، نوسان محدود یک ریالی و ایجاد شبهه در خصوص تعیین قیمت توسط نهاد ناظر و تعداد روزهای معاملاتی کشف قیمت محدود و کاهش امکان نوسان قیمت عنوان کرد.
وی به اقدامات انجامشده در خصوص ابهامات سهامداران و فعالان بازار پایه اشاره و تشریح کرد: برگزاری جلسه با کانون نهادها و کانون کارگزاران و پس از آن اعطای فرصت مجدد جهت گردآوری نظرات، جمعبندی نظرات گردآوریشده توسط کانونها و برگزاری دو جلسه کمیته فقهی و ارائه شبهات مطروحه اقداماتی بودند که برای بررسی ابهامات فعالان بازار پایه صورت گرفتند.
مدیرعامل فرابورس ایران موارد جمعبندی شده در جلسه اخذ پیشنهادات با حضور نمایندگان کانونها در تیرماه ۹۸ را شامل اجرای مقررات جدید به صورت تدریجی در مرحله اول برای دو تابلو نارنجی و قرمز و بررسی نتایج حاصله و تصمیمگیری در مورد اجرای مقررات برای تابلو زرد در مرحله دوم و برگزاری حراج پایانی بدون محدودیت دامنه نوسان دو روز در هفته برای تابلو زرد، یک روز در هفته برای تابلو نارنجی و یک روز در ماه برای تابلو قرمز ذکر کرد.
هامونی همچنین سه محور دیگر نظرات جمعبندی در این خصوص را اعمال محدوده دامنه نوسان به صورت درصدی در معاملات، عدم انتشار مظنههای خرید و فروش و همچنین قیمت نظری گشایش حین جلسه معاملاتی و در نهایت مجوز انجام فعالیت بازارگردانی در خصوص تمامی نمادهای درجشده در بازار پایه برشمرد.