بازار‌های پایه و بی‌پایه / موش و گربه بازی با شرکتی که ۳۳۰درصد رشد داشت

به گزارش واحد تحقیق و مطالعات بورس نیوز، نگاهی به موش و گربه بازی با شرکتی که در ۱۲ روز معاملاتی ۳۳۰ درصد رشد کرد.

در حالی که مدیران شرکت فرابورس در مجمع عمومی سالیانه خود سخن از رشد بیش از ۸۵ درصدی سود خالص دامی گویند، سهام پذیرش شده و تحت نظارت آنها، به طور مدام اعتبار بازار سرمایه کشور را بیشتر خدشه دار می‌کنند. 

متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد گره خوردن تعداد پذیرش شرکت‌ها و تعداد معاملات نماد‌های مختلف به رزومه برخی مدیران جوان و کم تجربه شرکت‌های بورس و فرابورس هستیم و در حالی که بسیاری از این شرکت‌های پذیرش شده کاغذی از ابهامات بالایی برخوردار هستند، مصاحبه‌های رنگارنگ و شناسایی سود‌های بی کیفیت ناشی از تعدد معاملات این نماد‌ها به فرآیندی نخ نما و متاثرکننده مبدل شده است.

واقعا در بازار سرمایه‌ای که بسیاری از مدیرانش ادعای داشتن مدارک بالای تحصیلی در رشته‌های مالی را دارند، نمی‌توان سازوکاری برای بهبود شرایط قمارخانه‌ای به نام بازار پایه یافت. سهام شرکت‌هایی با چند هزار میلیارد تومان زیان که می‌بایست هیات مدیره هایشان مدام مورد شماتت سهامداران، دادگاهی شدن و پاسخگویی به نهاد‌های نظارتی بازار سرمایه باشند، با لطفی عجیب به بازار پایه معرفی می‌شود تا عدم رشد چند صد درصدی قیمت سهام خود در سال‌های اخیر را در این بازار جبران کنند.

آیا نمی‌شد به جای آنکه معاملات این شرکت‌های بی کیفیت بدون دامنه نوسان باشد، دامنه نوسان محدود یک درصدی مانع از جذب سفته‌بازان، متضرر شدن بسیاری از سهامداران تازه‌وارد و خدشه دار شدن بازار سرمایه کشور شود.

در میان علمای حاضر در شورای عالی بورس، نهاد‌های نظارتی بازار سرمایه، شرکت بورس، شرکت فرابورس هنوز شخصی فرصت بررسی معاملات معنادار و نحوه افشای اطلاعات شرکت‌های کاغذی و عمدتا زیا‌ن‌ده را پیدا نکرده است؟

متاسفانه بازار سرمایه کشور به محلی برای آزمون خطا‌های افراد بعضا ضعیف در سمت‌های حساس تبدیل شده که حتی پس از خطا‌های بسیار با ارتقا همرا ه می‌شوند و شاید تاریخ بازار سرمایه کشور هیچ گاه این مقطع زمانی را فراموش نکند.

نگاهی به اتفاقات اخیر شرکت شرکت آینده سازان بهشت پارس شاید تلنگری باشد به اشخاصی که این روز‌ها غرق در خوشنودی ناشی از افزایش حجم معاملات حتی به قیمت از دست رفتن سرمایه بسیاری از سهامداران تازه‌وارد هستند.

شرکت بازرگانی صنعتی آینده سازان بهشت پارس (سهامی عام) که با سرمایه‌ای بالغ بر چهارصد و هفده میلیارد و هشتصد و سی و یک میلیون ریال در اواخر سال ۱۳۸۳ با پشتوانه بیش از ۲۰ سال تجربیات مدیریت آن در زمینه صادرات گل و گیاه به کشور‌های آسیای میانه و صدور خدمات فنی مهندسی به این کشور‌ها تاسیس شده، در سال گذشته و سال جدید بدون ثبت حتی ۱ ریال درآمد، موفق به تحقق بیش از ۶۸.۹ میلیارد ریال زیان خالص شده است. 

اما از جمله نکات با اهمیت صورت‌های مالی این شرکت که به طرز مضحکی مشابه با بازی موش و گربه با شرکت فرابورس بوده، کاهش یک شبه‌زیان انباشته تلفیقی شرکت و نیز عدم اظهار نظر حسابرس شرکت است.

شرکتی که به دلیل ابهامات بسیار با اهمیت، حسابرسان شرکت هم جرات اظهار نظر در خصوص صورت‌های مالی اش را ندارند، مدیران شجاع و مدافع حقوق سهامداران، شرکت فرابورس مجوز انجام معاملاتش را صادر می‌کنند. 

کاهش بیش از ۱۱۳۰ میلیارد ریال زیان انباشته تلفیقی شرکت که تنها بر مبنای آرای اولیه هیات سه نفره (بر اساس بند ۱۳-۷ صورت‌های مالی به اصطلاح حسابرسی شده شرکت مبلغ ۹۶۶ میلیارد ریال از محل تسهیلات اخذ شده از بانک‌های ملی و سرمایه به عنوان تعدیل منظور شده که محل کاهش مابقی آن مشخص نیست) بوده و همچنان پرونده جریان دارد در نوع خود جالب و کم‌نظیر است.

البته نوع و سبک نامه‌نگاری‌های مدیران فرابورس و مدیران این شرکت هم دستکمی از برنامه‌های کمدی مستند ندارد که می‌توان گوشه‌ای از آن را در زیر مشاهده کرد:

واقعا اشخاصی در شراکت فرابورس نیستند که به سرپرست محترم نظارت بر ناشران بازار پایه متذکر شوند که این شرکت نزدیک به ۲ سال است که حتی یک ریال درآمد هم ندارد، چه برسد به حجم زیاد کاری.

البته وجود تعداد محدودی از این دست شرکت‌های بی‌کیفیت در بازار‌های فرابورس و بورس برای عوض شدن روحیه فعالان بازار سرمایه بد نیست، اما متاسفانه به لطف ضعف مفرط نظارتی و توانایی پایین برخی از مدیران بدنه نهاد‌های متولی شاهد رشد چشمگیر تعداد آن‌ها هستیم.

شاید خاطره‌ای که از این موضوع به ذهن نگارنده متواتر می‌شود، صحبت‌های مالک مغازه‌ عطاری در محله‌ای کوچک بود که با ورود به بازار بورس و آشنا شدن با شرایط مالی برخی شرکت‌های نامبرده در صدد عرضه سهام عطاری خود در بازار‌های پایه و بی پایه بود.

در نهایت به نظر می‌رسد که مسئولین سازمان بورس باید فکری اساسی به حال اینگونه شرکت‌های ورشکسته و پرریسک کنند تا شاهد از دست رفتن سرمایه سهامداران نباشیم. از این دست شرکت‌ها در بازار‌های پایه و بی‌پایه کم نیستند و سهامداران باید بیش از پیش در نحوه سرمایه گذاری خود و انتخاب شرکت‌های کم‌ریسک‌تر و با بنیاد قوی تجدید نظر کنند تا شاهد از دست رفتن و در بهترین حالت قفل شدن سرمایه شان نباشند.