قوانین جدید بازار پایه بدون اثر بر کاهش ریسک

به گزارش واحد آمار و نظرسنجی (آبسیم پلاس) بورس نیوز، در چهارمین روز شهریور ماه قوانین جدید بازار پایه فرابورس ایران ابلاغ شد و بر اساس آخرین اظهارنظر معاون فرابوس، تغییرات جدید بازار پایه از ۲۵ شهریور اجرایی می‌شود.

به این ترتیب، به منظور راه اندازى تابلو‌های زرد، نارنجی و قرمز بازار پایه، معاملات کلیه نمادهاى مندرج در تابلو‌های مذکور در پایان جلسه معاملاتی روز چهارشنبه مورخ ۱۳ شهریور متوقف و پس از انجام عملیات فنى و انتقال به تابلو‌های مربوطه، در روز دوشنبه مورخ ۲۵ شهریور مجدداً قابل معامله خواهند بود.
همان‌طور که پیش از این اعلام شده بود، بازار پایه رنگ‌بندی می‌شود و از این پس، با محدودیت دامنه نوسان، معاملات انجام می‌گیرد.

خلاصه تغییر و تحولات بازار پایه را در تصویر ذیل مشاهده می‌کنید.

بر این اساس، نماد‌های بازار پایه حداقل یک بار در هفته کشف قیمت (حراج پایانی) می‌شوند و پس از آن، معاملات در دامنه مجاز تعریف شده (دامنه روزانه) انجام خواهد گرفت.

در نظرسنجی آبسیم پلاس، ۲۵ درصد از رأی دهندگان در پاسخ به این سوال که "با توجه به تصویب و ابلاغ قوانین جدید بازار پایه، روند سهام حاضر در این بازار را تا زمان اجرای قوانین چطور می‌بینید؟ " معتقدند به صعود تا قبل از زمان اجرا و نزول پس از اجرا هستند و ۱۹ درصد بر این باورند که اتفاقی خلاف آن رخ خواهد داد.

۲۰ درصد روند سهام حاضر در بازار پایه را تحت هر شرایطی صعودی عنوان کرده اند و ۱۹ درصد اعتقاد به نزول دارند. تنها ۱۷ درصد از شرکت کنندگان در نظرسنجی معتقد هستند که قوانین جدید اثری بر روند این بازار ندارد.

در خصوص وضعیت بازار پایه فردین آقابزرگی مدیرعامل کارگزاری بانک دی در گفتگو با بورس نیوز اظهار داشت:

در دستورالعمل جدید بازار پایه، تغییرات چندان محسوسی نسبت به پیشنهاد اولیه اتفاق نیفتاده اما؛ آن چه که می‌توانست در مورد این بازار رخ دهد این است که شرکت‌های با درجه ریسک پایین و حجم شناور بالا، بدون محدودیت نوسان قیمت و یا با محدودیت بازتر معامله شوند. در مجموع، قوانین جدید روی معاملات و قیمت سهام حاضر در این بازار، اثر قابل ملاحظه‌ای در میان مدت و بلندمدت نخواهد گذاشت. منفی‌ها این روز‌های بازار پایه موقتی است و بیش از هر چیز ناشی از هیجان و ورود اطلاعات حاشیه‌ای است.

حرکت در خلاف جهت

وی افزود: اساسا شرکت‌هایی که ریسک بالا و شفافیت کمی دارند، باید کنترل و محدودیت بیشتری در معاملات آن‌ها اعمال شود و در مقابل، سهم‌های شفاف و کم ریسک، محدودیت کمتری داشته باشند. این موضوع در خصوص شرکت‌های حاضر در بازار‌های بالاتر فرابورس و بورس نیز می‌تواند اعمال شود و سهم هایی، چون «فولاد» که نقدشوندگی بالا، ریسک پایین و شفافیت مطلوبی دارند، همانند بازار پایه فعلی، با محدودیت‌های کمتر در زمینه دامنه نوسان همراه باشند و از سوی دیگر، سهام حاضر در بازار پایه محدود شود.

مدیرعامل کارگزاری بانک دی عنوان کرد: از آن جا که بازار پایه ریسک بالایی دارد، پای سازمان بورس در دفاع از حقوق سهامداران در میان است و اطلاعات تمامی شرکت‌ها باید در اختیار سرمایه گذاران و سهامداران قرار گیرد. برخی شرکت‌ها به صورت سیستماتیک، به جهت بالا بودن سهام شناور، امکان دستکاری قیمت و سفته بازی در آن‌ها وجود ندارد و معاملات به صورت کنترل شده انجام می‌گیرد و نیاز چندانی به نظارت نیست اما؛ اغلب شرکت‌های بازار پایه به سبب شناوری اندک، نوسان‌های قیمتی شدید دارند. بنابراین، روند گذشته در این بازار همچنان ادامه خواهد یافت.

محدودیت و خروج از فضای سالم معاملات

آقابزرگی گفت: هرگونه اعمال محدودیت به نوعی معاملات را از فضای سالم عرضه و تقاضا خارج می‌کند. اگر سازمان بورس روی یک گزینه محدودیت بگذارد، اما موارد دیگر همچون شفافیت را رها کند، نقص در معاملات رخ می‌دهد. موضوع اصلی این است که شرکت‌ها با درجه ریسک‌های متفاوت، محدودیت نوسان متفاوت داشته باشند. زمانی که نحوه ارائه اطلاعات غیرمنظم و ریسک بالا باشد، محدودیت زمان و دامنه نوسان، بر روش و رویه گذشته سازمان بورس صحه می‌گذارد و همچنان باید نظارت با قدرت بیشتر وجود داشته باشد. قوانین کنونی نه تنها جوابگو ریسک بازار پایه نیست بلکه ممکن است به کلیت بازار سرمایه نیز صدمه بزند.

پیشنهاد

وی به مسئولان سازمان پیشنهاد کرد: شرکت‌های با حجم شناور بالا و رتبه مناسب از نظر افشای اطلاعات، با محدودیت بازتر از نظر نوسان قیمت و حجم مبنا معامله شوند و در مقابل، شرکت‌های با درجه شفافیت کمتر، با دامنه نوسان کمتر همراه باشند. در حال حاضر دقیقا عکس این موضوع اجرا می‌شود.