سهم کوچک ایران در مقابل دارودسته آمریکایی‌ها
به گزارش واحد تحقیق و مطالعات بورس نیوز، یکی از صنایع استراتژیک هر کشور، صنعت دارو است که در ایران به سبب مشکلات ناشی از تحریم‌ها در زمینه واردات مواد اولیه دارو و همچنین نقل و انتقال پول، این صنعت با مخاطرات جدی به خصوص در بحث صادرات مواجه شده است.
شرکت‌های داخلی در سال‌های اخیر توانسته بودند نسبتا بازار مناسبی در کشور‌های خارجی برای خود مهیا کنند اما؛ مشکلات ناشی از تحریم‌ها و نرخ ارز، کار را برای این شرکت با مشکل جدی مواجه ساخت.
تا چندی پیش، محصولات دارویی ایران به بیش از ۴۰ کشور دنیا ما صادر می‌شد و حتی در برخی از کشورها، تولید دارو تحت لیسانس شرکت‌های ایرانی انجام می‌گرفت اما؛ همچنان با وضعیت ایده آل فاصله بسیار داریم.
همان‌طور که در تصاویر ذیل مشاهده می‌کنید، بزرگترین صادرکنندگان و واردکنندگان دارو در جهان، آمریکا و چند کشور اروپایی هستند.
بزرگترین صادرکنندگان دارو در جهان در سال ۲۰۱۸، به ترتیب، آلمان با ۸۴.۷ میلیارد دلار، سوئیس با ۷۱.۷ میلیارد دلار و آمریکا با ۴۹.۷ میلیارد دلار هستند.
در این میان، میزان صادرات داروی ایران تنها ۱۶۱ میلیون دلار بود که دارو‌های گیاهی سهم بسیار بالایی از آن دارند.
از سوی دیگر، آمریکا بزرگترین واردکننده محصولات دارویی نیز هست و در سال ۲۰۱۸ نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار دارو وارد کرده است. آلمان و بلژیک به ترتیب با واردات ۵۳ و ۳۶ میلیارد دلاری انواع محصولات دارویی، در رده‌های دوم و سوم قرار دارند.
شایان ذکر است که ایران سالانه حدود ۲ میلیارد دلار واردات دارو دارد.
بنابراین، بین صادرات و واردات داروی ایران اختلاف بسیار فاحشی وجود دارد و از نقش بسیار کمرنگ ایران در این بازار استراتژیک و مهم در دنیا حکایت می‌کند.
یکی از مواردی که در مدت اخیر موجب کاهش میزان صادرات شرکت‌های ایرانی شده، اختصاص ارز دولتی بود. حال گویا قرار است داروسازان نیز از فهرست ارزبگیران دولتی حذف شوند و مصاحبه چندی پیش وزیر بهداشت نیز بر این شائبه صحه گذاشته است.
یکی از مهمترین مزایای حذف ارز دولتی دارو، امکان توسعه صادرات است. چرا که شرکت‌های دارویی برای تامین مواد اولیه، ارز دولتی دریافت می‌کنند و از همین رو، برای صادرات دارو محدودیت اعمال شده است. بنابراین، در صورت حذف ارز دولتی دارو، انتظار بر این است که محدودیت‌های صادرات نیز حذف و یا کاهش یابد و شاهد رشد صادرات محصولات دارویی ایران باشیم.
البته باید به این نکته نیز توجه داشت که یکی از موانع شرکت‌های داخلی برای صادرات محصولات دارویی، عدم رعایت استاندارد‌های لازم در تولید است. در واقع، توسعه صادرات دارو در گرو افزایش کیفی محصولات تولیدی و ارتقای استاندارد‌های GMP شرکت‌های دارویی است. در این مسیر، بهبود برندینگ و بسته بندی و گسترش روابط بینالملل و مراودات مالی نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است.
