سیل نقدینگی و "سیل‌بند"
به گزارش بورس‌نیوز، سال ۹۷ بازار‌های موازی با "بورس" همچون « ارز، طلا و مسکن» رشد فراوانی را تجربه کردند.
در این بین بسیاری معتقد بودند که ورود "سیل نقدینگی" به این بازارها، زمینه‌ساز رشد افسارگسیخته آن را فراهم ساخت اما؛ هنگامی که به آرامی تب‌وتاب خریداران فروکش کرد و با خروج نقدینگی از این بازارها، شاهد رکود سنگین و افت نسبی قیمتها در بازار مسکن و کاهش نرخ ارز و آرامش بازار ارز بودیم.
"بازار سرمایه" نیز در نیمه نخست سال جاری، مامن نقدینگی شد و "بورس تهران" جهش خیره کننده‌ای را به نام خود به ثبت رساند طوری که بسیاری از مردم عادی، "کد سهامداری" دریافت کرده تا از نوشیدن شهد شیرین سرمایه‌گذاری در بورس، عقب نمانند و این مهم‌ترین علت و شاهراه جریان نقدینگی به "بورس" شد ولی رگبار و لرز پاییزی بدجور به پیکره جوان و تازه‌واردهای این بازار زد و "سهامداران" صاعقه‌زده در شوک ریزش بازار، آب‌شدن سرمایه هایشان را به نظاره نشسته‌اند. گفته می‌شود در ۳ روز کاری آخر هفته قبل حدود ۷۲۴ میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج شده است.
حال سوال اصلی این است؛ آیا نقدینگی از بازار سرمایه خارج خواهد شد؟ در این صورت، مسیر بعدی جریان نقدینگی کجاست؟
عبدالحسین ساسان اقتصاددان در گفتگو با بورس نیوز در این خصوص بیان کرد: نمی‌توان گفت ریزش"بورس" به دلیل ترکیدن حباب قیمت سهم‌ها بوده یا ناشی از جو روانی حاکم بر بازار است چراکه معتقدم منفی‌های بازار‌سرمایه تحت تاثیر این دو عامل نبوده و حرکت بازارها دلیل دیگری دارد.
وی ادامه داد: در کشور ما، توزیع ثروت ناعادلانه صورت گرفته و گروهی رانت‌خوار، ثروت عظیمی به دست آورده‌اند و هر چه حجم نقدینگی در کشور افزایش می‌یابد، ثروت این عده بیشتر می‌شود.
این اقتصاددان افزود: "ثروت و سرمایه"، همچون بارانی است که اگر تدابیر لازم برای هدایت آن به مسیر درست اندیشیده نشود، همچون سیل، ویرانگر خواهد بود؛ در کشور ما برنامه‌ریزی صحیحی برای هدایت نقدینگی صورت نگرفته و به نظر می‌رسد صاحبان ثروت و سرمایه، هوشمندانه پول را به بازار‌های دلخواه هدایت کرده و بعد از رشد آن بازار و کسب سود، نقدینگی از آن بازار خارج شده و راه بازار دیگری در پیش می‌گیرد؛ اما متاسفانه مقصد بعدی نقدینگی مشخص نیست ولی چه بسا مجددا کوچ کوتاه مدتی به بازار مسکن داشته باشند.
ساسان در پاسخ به این سؤال که «نقدینگی باید به سمت کدام بازار می‌رفت که ویرانی در پی نداشته باشد؟» گفت: نرخ رشد نقدینگی و ثروت، به شدت افزایش یافته و هیچ یک از تئوری‌های مبارزه با ثروت، مانع رشد ثروت نشده، فقط باید راهکاری یافت که پول و ثروت به مسیری هدایت شود که مردم آسیب نبینند.
وی اضافه کرد: در کشور‌های دیگر، بازار هنر (اعم از نقاشی و سینما و ...) توسعه یافته و برای جذب پول‌های بزرگ و سرگردان، نوعی سیل بند تلقی می‌شود ضمن آنکه امکان خرید کشتی‌های لوکس تفریحی و ... نیز فراهم شده و صاحبان ثروت، پول خود را در این حوزه‌ها خرج می‌کنند.
این اقتصاددان تصریح کرد: این اقدامات به معنای افزایش فاصله طبقاتی نیست، چرا که در حال حاضر بخش زیادی از پول از کشور خارج شده و صرف تفریحات در سایر کشور‌ها می‌شود که این موضوع اصلا به نفع اقتصاد کشور نیست. از سوی دیگر، ورود سیل پول به بازارها هم مشکلاتی مانند افزایش شدید قیمتها را به دنبال خواهد داشت.
ساسان در پایان خاطرنشان کرد: "سیل نقدینگی"، نیاز به سیل بند دارد تا ویرانی ایجاد نکند؛ اما اینکه پول را چطور و به چه مسیری می‌توان هدایت کرد، امری است که می‌بایست بطور دقیق و کارشناسانه، مورد بررسی قرار گیرد.
