بورس نم پس نمیدهد
به گزارش واحد آمار و نظرسنجی (آبسیم پلاس) بورس نیوز، بالاخره پس از کش و قوسهای فراوان، ایران به لیست سیاه FATF اضافه شد؛ موضوعی که در کنار تحریمها میتواند اقتصاد کشور را بیش از پیش محدود کند اما؛ نکتهای که از زبان بسیاری از کارشناسان شنیده میشود این است که این موضوع چندان تازگی ندارد و به سبب تحریم ها، قرار گرفتن یا نگرفتن در لیست سیاه FATF چندان تفاوتی ایجاد نمیکند.
با همه این اوصاف، در ساعات ابتدای امروز شاهد فشار فروش سنگین سهامداران در بازار سرمایه بودیم و در همان دقایق ابتدایی، دماسنج بازار سهام افت بیش از ۱۱ هزار واحدی داشت اما؛ همانگونه که انتظار میرفت ورق برگشت و نمودارها مجددا رو به صعود حرکت کردند که در نتیجه آن، شاخص کل با رشد ۳۰۰۰ واحدی به کار خود پایان داد.
در واقع، این برگشت به مدار صعود خود به خوبی نشان داد که لیست سیاه FATF دیگری رنگی ندارد و به موضوعی نخنما تبدیل شده است.
در نظرسنجی آبسیم پلاس، ۶۱ درصد از شرکتکنندگان اثر این موضوع را بر بازار سرمایه کم دانستند و ۱۶ درصد معتقد به اثرگذاری خیلی زیاد بودند. ۲۳ درصد دیگر میانه را انتخاب کردند و باور به اثرگذاری متوسط بودند.
در همین خصوص، ۱۰ کارشناس بازار سرمایه به این سوال که "آیا قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF بر بازار سهام اثر دارد یا ندارد؟" اینگونه جواب دادند:
این موضوع چندان بر مراودات بانکی کشور اثر ندارد؛ تا زمانی که تحریم ها به قوت خود باقی است، بودن یا نبودن در لیست سیاه FATF اثری بر اقتصاد و بورس ندارد. در دورانی که برجام هم امضا شد، عملا بانک ها نتوانستند LC خارجی باز کنند و اقدامی در خصوص یوزانس انجام نگرفت. وضعیت بازارهای ارز و سکه نیز به همین شکل خواهد بود؛ چرا که ورود ارز به کشور از درگاه هایی انجام می گیرد که ارتباطی با سازوکار FATF ندارد و تحریم ها مسیر ورود شفاف ارز را بسته است. بنابراین، FATF نمی تواند بازار ارز را هدف قرار دهد و بر بورس و ارز اثری ندارد.
اثرات منفی ناشی از این موضوع بر بازار سرمایه از قبل پیشخور شده و افرادی که احتمال قرار گرفتن ایران در لیست سیاه را میدادند از بازار خارج شدهاند و اکنون بورس مسیر خود را طی خواهد کرد اما؛ در بازار ارز، موجب رشد نرخ دلار خواهد شد و کمبود ارز را خواهیم داشت. به همین جهت، شرکت های صادرات محور و شرکت هایی که مواد اولیه خود را از خارج تأمین می کنند، با مشکل مواجه خواهند شد. حال باید دید با توجه به تورم، بر درآمد شرکت ها چه اثری می گذارد! به طور کلی، در بلند مدت به ضرر کسب و کار و توسعه سیاسی و اقتصادی کشور است اما؛ در کوتاه مدت تأثیر منفی بر بورس ندارد.
در کوتاه مدت اثری ندارد اما؛ به نظر می رسد در بلند مدت بر اقتصاد کشور و گردش مالی اثرگذار است. نقل و انتقال پول در شرکت های صادرات محور به مشکل برخورد می کند و تأثیر منفی بر اقتصاد و به دنبال آن، بازار سرمایه می گذارد.
چرا که در حال حاضر شرکت ها تبادل بانکی ندارند که قرار گرفتن در لیست سیاه FATF سلب درآمد کرده باشد. این امر در بازار ارز کمبود واقعی ایجاد نمی کند و تاکنون ارزی که در اختیار شرکت ها قرار می گرفته، ارتباطی به مباحث FATF نداشته است. کمبود احتمالی ارز هم زمانی ایجاد خواهد شد که تقاضای کاذب و سفته بازی وارد بازار ارز شود.
اثر این موضوع در معاملات امروز بازار سرمایه مشخص شد؛ در بلند مدت اثر خود را می گذارد اما؛ در حال حاضر بازار سهام روزهای داغی را سپری می کند و با قدرت نقدینگی صعود می کند و اثر این اقدام نمایان نمی شود. بازار ارز و سکه را شاید فعلا بتوانند کنترل کنند اما؛ واقعیت این است که راه های ارتباطی جهت ورود ارز و پول بسته خواهد شد و اثرات قرار گرفتن در لیست سیاه در بلند مدت بروز خواهد کرد.
به طور کلی این موضوع محدودیت ایجاد می کند؛ این که که جریان پول در بازار سرمایه جولان می دهد و با افزایش نرخ ارز درآمد شرکت ها رشد می کند، یک مقوله جدا است اما؛ این که عوامل دیگر، اثر قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF را خنثی کند، بحث دیگری است. نقل و انتقال پول و خرید مواد اولیه، در تصمیمات سرمایه گذاری مدیران اثر می گذارد. قطعا بازار ارز و سکه به صورت تدریجی با رشد همراه خواهد شد و منابع ارزی قابل دسترس نخواهد بود و نرخ دلار را افزایش می دهد.
با توجه به قدیمی بودن موضوع FATF، این موضوع در گذشته اثر خود را بر بازار سرمایه گذاشته و افت قیمت ها در این دوره، مقطعی است.
این امر بستگی دارد به داستان بانکها که آیا قادر به افزایش حساسیت خود هستند یا خیر!
این موضوع هزینه های صادرات را اندکی افزایش خواهد داد؛ ولی با توجه به محدودیت هایی که در حال حاضر با آن مواجه هستیم، این موضوع مشکل جدید خاصی به ما تحمیل نخواهد کرد.
تهدیدها و فرصتهایی که مرتبط با ریسکهای بازار شناسایی شده بودند، از جمله قرار گرفتن در لیست سیاه FATF، در سطح عمومی قیمتها لحاظ شده بود.