محاسبه ارزش جایگزینی نیروگاه ها، پالایشگاه ها و...
نیروگاه بادی
الف) ظرفیت تیپیکال
اصولاً نیروگاه‌های بادی در کشور از نظر ظرفیت با نیروگاه‌های سیکل ترکیبی و نیروگاه بخار قابل‌مقایسه نمی‌باشد و ظرفیت آنها بسیار بسیار کمتر (با ظرفیت حدود ۳۰۰ کیلووات تا ۶۰۰ کیلووات) است.
ب) مخارج سرمایه‌ای
مخارج موردنیاز برای هر کیلووات نیروگاه بادی رقمی حدود ۱۱۰۰ تا ۱۲۰۰ یورو (با درنظر گرفتن زمین و موارد دیگر- اصطلاحاً جاروکرده یا همان turn key می‌باشد.
پالایشگاه
الف) ظرفیت تیپیکال
پالایشگاه‌های کشور را می‌توان در سه دستۀ پالایشگاه‌های کوچک (با ظرفیت پالايش نفت خام کمتر از ۵۰هزار بشکه در روز)، پالایشگاه‌های متوسط (با ظرفیت پالايش نفت خام حدود ۱۲۰هزار بشکه در روز) و پالایشگاه بزرگ (با ظرفیت پالايش نفت خام بین ۲۵۰هزار تا حدود ۴۰۰هزار بشکه در روز) قابل‌طبقه‌بندی است.
ب) مخارج سرمایه‌ای
سرمایهٔ موردنیاز برای احداث یک پالایشگاه حدود ۱۵هزار دلار به ازای پالايش نفت خام هر بشکه در روز است که البته بسته به شرایط می‌تواند بیشتر هم شود.
اوره و آمونیاک
الف) ظرفیت نصب‌شدهٔ تیپیکال
ظرفیت استاندارد اوره و آمونیاک در کشور مشابه پتروشیمی لردگان است که حدود ۱/۸ میلیون تن در سال است. گفتنی است بزرگترین واحد اوره و آمونیاک کشور، پتروشیمی پردیس (در سه فاز) است که سه برابر ظرفیت تیپ یادشده (حدود ۵/۴ میلیون تن در سال) می‌باشد.
ب) مخارج سرمایه‌ای
مخارج موردنیاز به صورت کامل (جاروکرده یا همان turn key) با ظرفیت ذکرشده و با بهترین تکنولوژی اروپایي حدود ۵۰۰میلیون یورو (با ظرفیت یک میلیون و هفتاد و پنج هزار تن در سال) می‌باشد.
متانول
الف) ظرفیت نصب‌شدهٔ تیپيكال
ظرفیت نصب‌شدهٔ تیپ متانول در کشور مشابه پتروشیمی آپادانا و پتروشیمی مرجان است که حدود ۱/۶۵ میلیون تن در سال است. شایان ذکر است بزرگترین واحد اوره و آمونیاکی کشور پتروشیمی زاگرس با دو برابر ظرفیت تیپ (حدود ۳/۳ میلیون تن در سال) می‌باشد.
ب) مخارج سرمایه‌ای
مخارج موردنیاز به صورت کامل (جاروکرده یا همان turn key) با ظرفیت تیپ ذکرشده و با بهترین تکنولوژی اروپایی حدود ۵۰۰میلیون یورو (با ظرفیت یک میلیون و ششصد و پنجاه هزار تن در سال) است.
در پايان، لازم به ذكر است مي‌توان ارزش جایگزینی شرکت‌ها را برای صنایع میان‌دست پتروشيمي، پايين‌دست پتروشيمي، كارخانه لبنيات، نیروگاه خورشیدی، شركت‌های پرداخت الكترونيك (psp) و شركت‌های تیپيك ديگر برآورد كرد كه در اين رابطه دو ملاحظه مهم را بايد در نظر گرفت:
١- اين اطلاعات برآوردي و سرانگشتی است و طبعاً نمي‌توان آن را به‌صورت خام در خصوص خالص ارزش روز دارایی‌های یک شرکت به‌کار بست و باید عواملی نظیر نوع تکنولوژی، عمر شرکت و موارد دیگر را در نظر گرفت؛
۲- ارایهٔ ارزش جایگزینی در این یادداشت‌ها (یادداشت شمارهٔ ۱۴۵، ۱۴۶ و ۱۴۷) به این منظور نیست که در ارزشیابی سهام خرد لزوماً بايد رويكرد غالب باشد، بلكه بايد در كنار ساير رويكردها (تنزيل جريان نقدي و ضرايب قيمتي) مورد استفاده قرار گيرد و نهايتاً كارشناس ارزشيابي بر اساس تجربه و قصاوت حرفه‌ای خود و با توجه به هدف ارزشيابي، ارزش سهام شرکت را برآورد کند./ عباس گمار کارشناس بازار سرمایه
