صفر تا صد سرمایه گذاری در "ثروت"
به گزارش بورس نیوز، نشست خبری "آغاز فعالیت صندوق سرمایه گذاری خصوصی فیروزه" امروز بصورت آنلاین برگزار شد.
در ابتدای این نشست رامین ربیعی مدیرعامل گروه فیروزه ضمن معرفی این صندوق بیان کرد:
صندوقهای سرمایهگذاری علاوه بر اینکه در شرکتهای بورسی دارای پتانسیل سرمایه گذاری می کنند به سراغ شرکتهای بورسی که به سبب شرایط خاصی که دارند، به پتانسیل کافی نرسیده اند. حالا ممکن است این عدم شکوفایی کافی ناشی از محدودیت های مالی و عدم دسترسی به سرمایه مکفی یا عدم دسترسی به مدیریت و دانش روز و یا نبود تکنولوژی ها و ماشین آلات جدید بوده باشد. معمولا صندوق های سرمایه گذاری خصوصی (private equity) در این نوع شرایط، بلوک های مدیریتی و کنترلی این شرکت ها را خریداری می کنند و یک برنامه تغییر ساختار برای این شرکت ها تعریف میکنند که با تزریق پول و سرمایه و نیز استقرار بهترین مدیریت و تکنولوژی روز دنیا بتوانند پتانسیل های این شرکت ها را شکوفا کنند.
در حال حاضر، این نوع صندوق ها در دنیا بسیار شکل گرفته و روی شرکت هایی که پتانسیل های نهفته ای دارند که به دلایلی بالفعل نشده، تمرکز می کنند. برای مثال، در کشور ما در سال های اخیر مکررا در مورد شرکت هایی که برند قدیمی و شناخته شده ای داشته اند ولی به علت عدم کفایت سرمایه یا نبودن تکنولوژی و مدیریت روز، دچار مشکل شده و از رقبا جا مانده و بازار خود را از دست داده اند. تمرکز روی این شرکت ها یکی از اقداماتی است که توسط صندوق های سرمایه گذاری خصوصی(private equity) انجام می شود و به عبارت ساده تر، کار این صندوق ها بالفعل کردن پتانسیل های نهفته شرکت هایی است که معمولا با مشکل مواجه شده اند، از طریق تزریق سرمایه و آوردن مدیریت جدید و تکنولوژی و ماشین آلات روز می باشد.
یکی دیگر از اقدامات صندوق های سرمایه گذاری خصوصی، این است که به جای تمرکز روی شرکت های مشکل دار و تغییر ساختار این شرکت ها، روی شرکت های خوب و آینده دار غیر بورسی که مدیریت خیلی خوبی هم دارند، سرمایه گذاری می کنند و سهامدار اقلیت می شوند، با این امید که این شرکت ها روزی وارد بازار سرمایه خواهند شد و فرصت خروجی برای این صندوق ها ایجاد خواهد شد. این کار شبیه کاری است که venture capital ها (سرمایه گذاران خطرپذیر) در دنیا انجام می دهند؛ ولی در این مورد خاص میتوان روی تمام صنایع و شرکت های غیر بورسی سرمایه گذاری کرد. در بعضی کشورها حتی private equity fund ها جایگزین بودجه عمرانی کشورها شده و این صندوق ها عملا وارد پروژه های عمرانی و زیرساختی و ملی کشور شده و سعی می کنند با قراردادهای بلندمدت به توسعه زیرساخت های عمرانی کشور مثل راه آهن و فرودگاه و بیمارستان و... کمک کنند.
در گروه مالی فیروزه از بدو تشکیل شرکت (۱۵ سال قبل) به دنبال تاسیس صندوق private equity بودیم، ولی چارچوب مقرراتی تشکیل چنین صندوقی به تازگی توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تدوین شده و جزو اولین گروه هایی هستیم که نسبت به راه اندازی چنین صندوقی اقدام کرده و در واقع "فیروزه" دومین گروهی بوده مجوز فعالیت صندوق سرمایه گذاری خصوصی را اخذ کرده است. صندوق سرمایه گذاری خصوصی فیروزه، چند رشته ای بوده و البته روی برخی رشته ها هم بیشتر تمرکز خواهیم کرد.
در سال های اخیر در قالب خصوصی هم سرمایه گذاری های غیر بورسی متعددی انجام داده ایم و یک دپارتمان تخصصی برای سرمایه گذاری های غیر بورسی داریم که هم مدیریت سرمایه گذاری های قبلی را به عهده دارد و هم سرمایه گذاری های جدید خواهد داشت. مواردی هم بوده که در یک حوزه سرمایه گذاری کرده ایم و بعد از آن خارج شده ایم. مثلا در چند سال گذشته، سرمایه گذاری هایی در حوزه ساخت و ساز انجام شده و تلاش کرده ایم روی احداث پروژه های ساختمانی کوچک متراژ نزدیک به تهران سرمایه گذاری کنیم. یک پروژه مسکونی ۳۰۰ واحدی در منطقه کن بلوار کوهسار اجرا شد که سرمایه گذاری بسیار موفقی بود و حتی گرید منطقه را بالا برد.
در ادامه این نشست حسن ملیحی مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری سبحان و عضو کمیته سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری خصوصی فیروزه به ذکر توضیحاتی در مورد صندوق سرمایه گذاری خصوصی فیروزه پرداخت و گفت: "صندوق ثروت آفرین فیروزه" دومین صندوقی است که از سازمان بورس و اوراق بهادار مجوز پذیره نویسی خود را با نماد "ثروت" دریافت کرد. طول عمر این صندوق ۷ سال خواهد بود که ۶ سال اول، برای سرمایه گذاری ها بوده و سال هفتم سال تسویه و انحلال صندوق و تقسیم سودها بین سرمایه گذاران خواهد بود. اندازه این صندوق، یکصد میلیارد تومان(هزار میلیارد ریال) بوده که از این مبلغ، ۳۵ درصد ودیعه اول بوده و در زمان پذیره نویسی که از فردا آغاز می شود، تکمیل خواهد شد. این صندوق ۳ هیات موسس شامل شرکت سرمایه گذاری توسعه صنعتی ایران، شرکت سرمایه گذاری سبحان و شرکت سرمایه گذاری ایرانتالیا داشته و مدیر صندوق، شرکت توسعه صنعتی ایران (با نماد "وتوصا") خواهد بود. این ۳ شرکت، متعهد ۳۰ درصد سرمایه صندوق ثروت آفرین فیروزه شده اند و ۷۰ درصد مابقی، پذیره نویسی خواهد شد.
پس از فرآیند پذیره نویسی و ثبت صندوق، وجوه جمع آوری شده در اوراق بدهی و سپرده بانکی سرمایه گذاری خواهد شد تا اولین سرمایه گذاری صندوق در کمیته سرمایه گذاری مصوب شده و وجوه برای خرید یک پروژه تخصیص یابد. لذا تا قبل از اولین سرمایه گذاری، بازدهی این صندوق معادل یک صندوق درآمد ثابت خواهد بود و بعد از آن هم بازدهی صندوق بستگی به بازدهی سرمایه گذاری ها خواهد داشت که در گروه فیروزه، تجربه های موفقی در حوزه PE ثبت شده و آقای ربیعی به چند مورد اشاره کردند. در حال حاضر یک پایانه صادراتی در جیرفت در مرحله نزدیک به بهره برداری، شرکت استخراج شیشه، شرکت انبارهای عمومی و خدمات گمرکی البرز، رسانه طرفداری، و نیز شرکت های دیگری که در در حال حاضر در آنها کنترل مدیریتی داریم از جمله پتروشمیران و شرکت سرمایه گذاری امید فارس و.... در اختیار داریم. فعلا برنامه کمیته سرمایه گذاری ها، سرمایه گذاری حداقل در ۴ یا ۵ شرکت دیگر است و چندان تمایلی به تعداد بالاتر سرمایه گذاری ها نیستیم تا ارقام قابل توجه بوده و امکان ورود مدیریتی به آن شرکت ها و پروژه ها وجود داشته باشد.
همواره در بازار سرمایه، یک خلا داشتیم و شرکت های کوچک و SME ها نمی توانستند از فرصت های بازار سرمایه استفاده مناسبی داشته باشند. با وجود این صندوق ها و توسعه ابزارهای مالی جدید ، این شرکت ها نه تنها می توانند از این فرصت استفاده کنند؛ بلکه حتی می توانند از مشاوره های فنی و مدیریتی هم استفاده کنند و معادل آن توسعه یابند تا به بلوغ اولیه رسیده و وارد بازار سرمایه شوند و این فرصت خوبی است. استراتژی اولیه صندوق سرمایه گذاری خصوصی ثروت آفرین فیروزه هم بر این است که خروج صندوق ثروت آفرین فیروزه از این شرکتها، همزمان با ورود این شرکتها به بازار سرمایه باشد. یعنی شرکت ها وارد بازار سرمایه شدند و بعد، اقدام خروج از آنها کنیم تا کمکی هم به SME ها برای تعالی و رشد این شرکت ها و نزدیک شدن آنها به بازار سرمایه باشد.
سپس به سوالات خبرنگاران پاسخ داده شد.
حداقل مبلغ مورد نیاز برای سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری خصوصی ثروت آفرین فیروزه چقدر است؟
ملیحی: حداقل میزان سرمایه گذاری، خرید یک یونیت معادل ۱۰۰ میلیون تومان است که البته ودیعه اولیه ۳۵ میلیون تومان خواهد بود (در زمان پذیره نویسی اولیه) و فاصله ودیعه اولیه تا مبلغ کل طبق اطلاعیه ای که بعدا توسط کمیته سرمایه گذاری انجام خواهد شد، پرداخت می گردد.
محدودیتی در سرمایه گذاری در حوزه ای خاص وجود ندارد و با پرداخت ودیعه اول، در هر حوزه ای می توان سرمایه گذاری کرد؟
ملیحی: حوزه های سرمایه گذاری در امیدنامه مشخص شده که شامل حوزه محصولات کشاورزی و دامپروری، محصولات شیمیایی و مشتقات ذیل آن، صنایع غذایی، صنایع فلزی و معدنی، صنایع لجستیک، صنایع بسته بندی و صنعت کاغذ و مقوا جزو صنایع هدف ما هستند که فرصت های خوب سرمایه گذاری در این صنایع شناسایی شده و با تایید و تصویب کمیته سرمایه گذاری، در آن شرکت سرمایه گذاری انجام خواهد شد. گروه فیروزه تجربه سرمایه گذاری در بسیاری از حوزه ها را داشته و دلیل انتخاب این حوزه ها، تجربه مدیریت مشابه در این صنایع و دانش کافی در مورد این صنایع بوده است.
به هر حال در بازار PE باید فرصتهای مناسب غنیمت شمرده شود. محدود کردن حوزه های سرمایه گذاری، ممکن است سبب شود بعضی فرصت های سرمایه گذاری و نیز کمک به توسعه شرکت های کوچکتر نادیده گرفته شود. اما در آینده با توسعه صندوقهای سرمایه گذاری خصوصی احتمالا به صورت تخصصی تر در حوزههای مختلف سرمایهگذاری خواهیم کرد. اما برای صندوقهای اول تصمیم بر این بوده که در حوزههای گستردهتری امکان فعالیت سرمایه گذاری وجود داشته باشد. البته این الزام نیست و ممکن است سرمایه گذاری ها در یک یا دو صنعت انجام شود.
آیا سرمایه گذاری روی استارتاپ ها هم انجام خواهد شد؟
ربیعی: صندوق جسورانه فیروزه بیشتر روی حوزه استارتاپها تمرکز داشته است. صندوق های بورسی ابتدا باید فرآیند پذیره نویسی را طی کرده و بعد پروسه اجازه فعالیت و بعد هم در بازار سرمایه قابل معامله خواهند شد.
بین هر یک از این مراحل به سبب مقررات و آیین نامه ها چند ماه وقفه خواهد افتاد. صندوق جسورانه فیروزه فعلاً فقط ۱۰ درصد از مبلغ تادیه شده (از ۵۰ میلیارد تومان، ۵ میلیارد تومان) را جذب کرده تا اولین سرمایه گذاری انجام شود و سپس برای واریز مابقی مبلغ درخواست داده شود. جهت سرمایه گذاری این ۵ میلیارد تومان با چندین گروه مذاکره صورت گرفته و احتمالاً در این صندوق روی یک یا دو مجموعه، سرمایهگذاری بزرگترین داشته باشیم و مابقی شامل سرمایه گذاری های کوچک تر شود
بعد از قطعی شدن موضوع، اسامی شرکت هایی که از طریق هر یک از صندوق ها روی آنها سرمایهگذاری خواهد شد، بصورت رسمی اعلام میگردد.
هدف اولیه از سرمایهگذاری روی فیروزه پلت محقق شد؟
ربیعی: بیش از ۴۵ مورد به مذاکره رسیده که در نهایت تا کنون ۲ معامله موفق از طریق فیروز پلت انجام شده است. در مورد این ۲ معامله نمیتوان جزئیات زیادی مطرح کرد اما هر دو معامله شامل خرید سهام از سهامداران خرد بود.
به هر حال سرمایه گذاری از این طریق پروسه طولانی پیش رو دارد. چندین مورد بوده که هیئت مدیره شرکتها اجازه انجام معامله را نداده اند؛ چرا که استارتاپ ها قراردادهای سهامداری دارند که باید این معاملات را تایید کنند.
سوال اختصاصی خبرنگار بورس نیوز
لطفاً در مورد نقدشوندگی این صندوق توضیح دهید.
ملیحی: صندوق سرمایه گذاری خصوصی ثروت آفرین فیروزه همانند سایر صندوقهای فعال در بازار سرمایه از جمله نوآفرین، قابلیت معامله در بازار سرمایه را داشته و سرمایه گذاران می توانند یونیت های خود را از طریق بازار سرمایه واگذار کنند. معمولاً هم با گذشت زمان ارزش افزوده روی هر یونیت این صندوق ایجاد می شود که این ارزش افزوده باز سرمایهگذاران نیست که قبل از اتمام عمر صندوق اقدام به واگذاری اولویت های خود کنند و سود حاصل از سرمایه گذاری ها در سال پایانی شناسایی و تقسیم خواهد شد. اما این صندوقها نقدشوندگی بالایی داشته و صاحبان یونیت ها قبل از پایان عمر این صندوق ها امکان معامله یونیت ها را در بازار سرمایه خواهند داشت.
سوال اختصاصی خبرنگار بورس نیوز
آیا امکان سرمایهگذاری خارجی مثلاً در حوزه سهام شرکتهای خارجی و ارزهای دیجیتال هم از طریق این صندوق فراهم است؟
ملیحی: سرمایه گذاری ها فقط در حوزه هایی که در امیدنامه مشخص شده انجام میشود و امکان سرمایهگذاری در حوزه هایی که خارج از امیدنامه باشد و یا مورد تایید سازمان بورس نباشد، انجام نخواهد شد.
چرا ورود استارت آپ هایی همچون شیپور و دیجی کالا به بازار سرمایه (عرضه اولیه در بازار) با وجود تمام صحبتهایی که مطرح شده هنوز محقق نشده است؟
ربیعی: تا جایی که بنده اطلاع دارم کافهبازار ، شیپور و دیجی کالا، درخواست رسمی پذیرش در بازار فرابورس و داده و مدارک و مستندات خود را به صورت کامل به فرابورس ارائه کردهاند. اما از دلیل اینکه چرا تاکنون عرضه اولیه سهام این شرکت را در برابر اتفاق نیفتاده اطلاع دقیقی ندارم. اما خبر پذیرش تپسی خبر بسیار خوبی بود و عملاً شروع روند امیدوارکنندهای برای ورود سایر استارتاپ ها به بازار سرمایه خواهد بود.
آیا ثروت امکان سرمایهگذاری روی حوزه استارتاپها را هم دارد یا نه؟
ملیحی : سیاست گروه فیروزه بر این است که سرمایهگذاری روی حوزه استارت آپ ها از طریق صندوق جسورانه فیروزه و سرمایه گذاری های غیر بورسی از طریق صندوق "ثروت" انجام شود.
اما ممکن است یک استارتاپ به مرحلهای از بلوغ رسیده باشد که احساس کنید با سرمایه گذاری از طریق صندوق ثروت امکان به شکوفایی رسیدن این استارتاپ وجود دارد و در این استارت آپ سرمایه گذاری کنیم.
سوال اختصاصی خبرنگار بورس نیوز
برآورد شما از بازدهی ۱ الی ۵ ساله صندوق ثروت آفرین ستاره چقدر است؟
ملیحی: در دنیا چنین مرسوم است که صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت، پایینترین بازدهی را دارند. بعد از آن، صندوقهای سرمایهگذاری در سهام که ریسک بالاتری دارند، بازدهی مورد انتظار بالاتری هم دارند. بعد از صندوق های سرمایه گذاری در سهام، صندوق های سرمایه گذاری خصوصی (PE) هستند که بازدهی بالاتری نسبت به صندوق سرمایهگذاری در سهام دارند و در نهایت صندوقهای جسورانه، بازدهی مورد انتظار بالاتری دارند.
پیشبینی ما هم بر این است که با برنامه ریزی هایی که انجام شده نسبت به صندوق های فعال در بازار سرمایه بازده بالاتری برای سرمایه گذاران محقق کنیم. البته بازدهی این صندوق تا حد زیادی به عوامل اقتصادی کشور بستگی دارد اما تلاش میشود با تیم خوب و متخصصی که در این صندوق حضور دارند، بتوان پروژههای مناسبی برای سرمایهگذاری انتخاب کرد که بازدهی مطلوبی هم به همراه داشته باشد. البته در امیدنامه صندوق سرمایه گذاری ثروت، بازدهی سالانه این صندوق ۵۸ درصد پیش بینی شده است.
آیا از بین صنایعی که در امیدنامه برای سرمایهگذاری اشاره شده، صنعت خاصی اولویت دارد؟
ملیحی: البته اولویتی برای سرمایه گذاری ها تعیین نشده، اما صنایعی هستند که به علت پروژه های در دست انجام، بازدهی مورد انتظار معقولی دارند که صندوق ثروت آفرین فیروزه تلاش می کند با انتخاب شرکت هایی که بتوان با تحول در ساختار و مدیریت آنها، موجب شکوفایی شان شد، حداکثر بازدهی ممکن برای سرمایه گذاران محقق گردد. ولی فعلا مشخص نیست اولین سرمایه گذاری در چه صنعتی انجام خواهد شد. فعلاً چند پروژه پر پتانسیل شناسایی شده که بعد از انجام فرایند پذیره نویسی اولیه و قطعیت سرمایه گذاری روی هر یک از این موارد، اطلاع رسانی رسمی انجام خواهد شد.
آیا قرار است ساز و کار فیروزه پلت اصلاح گردد یا طبیعت این نوع از سرمایه گذاری ها اقتضا میکند تعداد سرمایه گذاری های موفق در آنها محدود باشد؟
ربیعی: هردو. از یک طرف در یک شرکت خصوصی که اطلاعات مالی آن افشای عمومی نمی شود و حتی بسیاری از سهامداران خرد هم به اطلاعات مالی دسترسی ندارند،
و هدف هم این بوده که خریدار و فروشنده مقابل هم قرار بگیرند، این هدف اولیه تا حدود زیادی محقق شده و حتی اگر همه موارد، منتج به معامله نشده؛ اما از نظر قرار دادن خریدار و فروشنده در مقابل هم عملکرد قابل قبولی داشتیم. ضمن اینکه حتی اگر خریداری برای خرید سهام استارت آپی که در لیست ما موجود نباشد، ابراز تمایل کند؛ تلاش می کنیم استارت آپ مورد نظر وی را پیدا کنیم.
هدف ما در فیروز پلت بیش از آنکه اقتصادی باشد معرفی خریداران و فروشندگان در حوزه استارتاپها به یکدیگر بوده تا صاحبان استارت آپ هایی که با مشکلات مالی متعددی دست و پنجه نرم می کنند بتوانند سرمایهگذارانی شناسایی کنند.
در مورد این صندوق اینجا بیشتر بخوانید.