ستاد "تنظیم بازار" یا "بورس"

به گزارش بورس نیوز، بازارسرمایه این روزها از نقدشوندگی فاصله بسیار گرفته و راهکارهایی هم که به‌منظور بهبود وضعیت این بازار ارائه و اجرایی شده، بیش از آنکه به بهبود شرایط کمک کند باعث تشدید صف‌های فروش شده است.

روزبه شریعتی کارشناس بازار سرمایه بیدار در گفت‌وگو با بورس‌نیوز در خصوص دلیل عدم موفقیت طرح‌هایی که به‌منظور بهبود وضعیت بازار سرمایه اجرایی شده، بیان کرد: بدون شک تعامل رئیس جدید سازمان بورس اوراق بهادار با فعالان "بازارسرمایه" بیش از روسای قبلی سازمان بوده اما؛ به‌هرحال چند موضوع، اثرگذاری تصمیماتی را که در راستای اصلاح وضعیت بازار سرمایه اتخاذشده، کمرنگ کرده است.

وی ادامه داد: نخستین نکته ثبات رویه‌ای بوده که همواره مورد تأکید فعالان بورسی بوده و تصمیماتی که اخیراً اتخاذشده، عمدتاً با روش آزمون‌وخطا اجراشده‌اند؛ تغییر مکرر قوانین و مقررات بازار، سازوکار "بازار سرمایه" را زیر سؤال برده و این حجم از تغییرات به نفع این بازار نیست و نکته دیگر آنکه بارها اعلام‌شده تصمیمات متولیان بورس ‌بر اساس نظرات خبرگان این بازار اتخاذشده و هویت این خبرگان، برای فعالان سرمایه مبهم است.

شریعتی اظهارکرد: "بورس" بازاری شفاف بوده و به نظر می‌رسد شاکله فکری قانون‌گذار این بازار، شبیه ستاد تنظیم بازار بوده و به‌جای رگلاتوری و نظارت بر عرضه و تقاضا، روی قیمت‌گذاری تمرکز شده است!

وی افزود: توجه داشته باشید که طبق دستورالعمل‌ها، کارگزاری‌ها موظف به انتشار صورت‌های مالی خود هستند؛ ولی خبری از انتشار صورت‌های مالی سازمان بورس و اوراق بهادار نیست! گزارش عملکرد شورای عالی بورس و جلسات هیات مدیره سازمان بورس نیز منتشر نمی‌شود تا شفافیت "بازارسرمایه" افزایش یابد.

این فعال بازارسرمایه اضافه کرد: گزارش شفافی از معاملات صندوق توسعه بازار وجود ندارد و قطعاً اگر قبل از اجرای تصمیمات جدید در بازار سرمایه، توجیه منطقی از دلیل اتخاذ این تصمیمات ارائه شود؛ فعالان بازار هم واکنش منطقی‌تری خواهند داشت. برای مثال شاپور محمدی در اواخر دوران حضور خود در سازمان بورس و اوراق بهادار، تصمیم به محدودیت دامنه‌نوسان و اجرای دامنه‌نوسان منفی ۲_مثبت ۲ گرفت که در آن مقطع بسیاری از فعالان بازارسرمایه ازجمله بنده با این تصمیم مخالف بودند؛ حال‌آنکه اگر ایشان دلیل اتخاذ چنین تصمیمی را به‌طور شفاف مطرح می‌کردند، بسیاری از مشکلات ایجاد نمی‌شد.

شریعتی ضمن‌ انتقاد از اجرای دامنه نوسان نامتقارن اظهار کرد: هیچ‌یک از کارشناسان بازار سرمایه موافق تغییر دامنه نوسان معاملات از منفی ۲ درصد به منفی ۳ درصد نبودند؛ رکن اصلی بازارسرمایه، نقدشوندگی است که با اجرای دامنه نوسان نامتقارن، این رکن زیر سؤال رفته است. تجربه نشان داده هرگاه در بورسی با اعمال محدودیت، نقدشوندگی بازار کاهش‌یافته؛ روند نزولی هم‌شدت گرفته است.

کارشناس بازار سرمایه افزود: برای مثال، سال ۲۰۰۸ بعد از بحران مالی آمریکا با اعمال محدودیت‌هایی در بورس آمریکا، معاملات short sell (فروش استقراضی) را متوقف کردند و این اتفاق باعث شد سرمایه‌گذاران اقدام به فروش long sell کرده و نه‌فقط از ریزش بورس آمریکا جلوگیری نشد، بلکه ریزش‌ها تشدید شد. فراموش نکنید در بازار سرمایه ما هم هرساله بسیاری از حقوقی‌ها در پایان سال با فروش سهام‌ تامین‌ مالی کرده‌اند و درفروش‌های اخیر هم فروشنده‌ها، حقوقی‌های نهادی بوده‌اند که نیاز به تأمین نقدینگی داشته‌اند و برای تأمین مالی، هر سهمی را که نقدشوندگی بالاتری داشته، عرضه کرده‌اند. بنابراین این نکته که چرا به‌محض اینکه بازار اندکی مثبت می‌شود، فروش حقوقی‌ها در نمادهای بزرگ بازار شدت می‌گیرد، قابل توجیه است.

وی اضافه کرد: انتظار می‌رود اگر دامنه نوسان نامتقارن معاملات با نظر نخبگان بازار سرمایه اجرایی شده، اسامی نخبگان و دلایل اتخاذ چنین تصمیمی ارائه شود. ضمن اینکه یکی از راه‌های نظرسنجی و استفاده از خرد جمعی، نظرسنجی از نخبگان و کارشناسان بازار سرمایه قبل از اجرای هر تصمیم جدیدی است.

این کارشناس بازار سرمایه در رابطه با انتقاداتی که به سیاست‌های متولیان بازار سرمایه و نادیده گرفتن منافع سهامداران سهم‌های کوچک و متوسط مطرح می‌شود، گفت: بهترین راهکار برای افزایش نقدشوندگی بازار، افزایش هم‌زمان حجم‌مبنا و دامنه نوسان معاملات است تا هم معاملات، در دامنه نوسان پویاتری افزایش یابد و هم قیمت پایانی سهم به‌راحتی تغییر نکند.

وی افزود: عدم‌حمایت حقوقی‌ها از سهم‌هایشان یا به سبب کمبود نقدینگی است یا به خاطر عدم ارزندگی این سهم‌ها، رغبتی برای خرید وجود ندارد. حقوقی‌های سهم‌هایی که این روزها در صف فروش قفل‌شده، باید توضیح دهند چرا در روزهای صعود بازار سرمایه، فروش مناسبی نداشتند تا حالا توان حمایت از سهم‌های خود را داشته باشند و سهم‌ها روند منطقی‌تری داشته باشند. ضمن اینکه سهامداران عمده باید توجیه شوند که وقتی در بازار سرمایه حضور دارند باید در قبال روند قیمتی سهم، پاسخگوی رسانه‌ها و سهامداران خرد و... باشند. در غیر این صورت، بهتر است با خرید سهام از سهامداران خرد، اقدام به خروج از بازار سرمایه کنند و میدان را به شرکت‌هایی که برای ورود به این بازار صف‌کشیده‌اند، بسپارند!

• بیشتر بخوانید: 

شوخی و دهن کجی به سهامداران