"افت نرخ سهم‌ها"، نسخه درمان یا چای‌نبات!

به گزارش بورس نیوز، این روزها عده‌ای بر طبل حذف دامنه نوسان معاملات می‌کوبند و معتقدند برای ایجاد تعادل در بازار سرمایه، باید اصلاح قیمتی بیشتری صورت بگیرد تا سهم‌ها برای خریداران جذاب شود! حال‌آنکه بسیاری از سهم‌های بازار در ۹ ماه اخیر بیش از ۷۰ درصد ریزش داشته و تحمل ریزش بیشتر برای سهامدارانی که با وعده‌های دولتمردان وارد این بازار شده‌اند، قابل‌درک نیست. ضمن اینکه عده‌ای از آن‌ها که امروز به‌راحتی ادعای حباب در قیمت سهم‌ها را مطرح می‌کنند، در روزهای صعود بازار سرمایه، خود جزو مشوقان مردم به سرمایه‌گذاری در بورس بودند!

مجتبی معتمدنیا کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفت‌وگو با بورس‌نیوز در این خصوص بیان کرد: وجود حباب یا عدم حباب در قیمت سهم‌ها، موضوعی کاملا انتزاعی است و هیچ شخصی نمی‌تواند برای کل بازارسرمایه نسخه بپیچد و اعلام وجود حباب یا عدم حباب در کلیت بازار سهام کند. "حباب" برای فعالان بازارسرمایه، تعابیر مختلفی دارد و تحلیلگران و کارشناسان بازارسرمایه فقط می‌توانند در میان سهم‌های یک گروه مشخص، سهم ارزنده‌تر را معرفی کنند.

وی افزود: معمولاً سرمایه‌گذاران در روندهای مثبت بازار، دچار خوش‌بینی مفرط شده و در روندهای منفی، دچار بدبینی مفرط می‌شوند. بنابراین هیچ کارشناسی الزاماً نمی‌تواند روند بازار را تشخیص دهد و در خوش‌بینانه‌ترین حالت می‌تواند تشخیص دهد با مؤلفه‌های موجود، آیا سهم ارزندگی دارد یا نه. اما ارزندگی سهم ارتباطی باقیمت سهم ندارد و "ارزندگی" تنها یکی از عوامل اثرگذار بر عرضه و تقاضای یک سهم و به دنبال آن قیمت سهم خواهد بود. بنابراین حتی اگر بازار سرمایه، ریزش بیشتری هم محتمل شود، ارزندگی سهم‌ها افزایش خواهد یافت؛ اما این ارزندگی منجر به رشد بازار نخواهد بود. کمااینکه در چند ماه اخیر باوجود ریزش سنگین قیمت سهم‌ها، تقاضایی شکل نگرفته است. به نظر می‌رسد برای تغییر این شرایط، باید عواملی که موجب ترس بازار سرمایه شده، کمرنگ‌تر شود تا تحلیل و ارزندگی سهم‌ها در روند بازار سرمایه، اثرگذارتر باشد.

این کارشناس بازارسرمایه تاکید کرد:‌ اینکه اصلاح قیمت بیشتر سهم‌ها، جذابیت و افزایش تقاضا ایجاد می‌کند، منطقی است؛ ولی تداوم افت قیمت‌ها و اصلاح سهم‌ها لزوماً به معنای به تعادل رسیدن بازار سرمایه نخواهد بود. این بازار، نسبت به ۵ سال قبل، بسیار نابالغ عمل می‌کند و این عدم بلوغ، به دلیل کاهش میانگین تجربه فعالان بازار سرمایه است. بازار سرمایه باید دوره گذار را پشت سر بگذارد و البته برای بهبود وضعیت بازار و کاهش ترس سهامداران، نقدینگی جدیدی به این بازار تزریق شود. مادامی‌که نقدینگی در بازار سرمایه وجود نداشته باشد، ریزش قیمت‌ها جذابیتی ایجاد نمی‌کند. فراموش نکنید برای سرمایه‌گذاران، همواره Capital Gane (سود حاصل از فروش دارایی به قیمتی بالاتر از قیمت خرید) بیش از سود تقسیمی سهم‌ها اهمیت دارد. با توجه به اینکه در شرکت‌ها و صنایع بورسی معمولاً هیچ طرح توسعه‌ای و برنامه‌ای برای افزایش ظرفیت تولید و رشد متهورانه سود وجود ندارد و سودآوری شرکت‌ها فقط به علت تورم رشد می‌کند، سود تقسیمی شرکت‌ها جذابیت چندانی ندارد.

معتمدنیا در پاسخ به این سوال که "آیا برای ایجاد تعادل در بازار سرمایه، باید اجازه داد قیمت سهم‌ها بیش از آنچه در این چند ماه ریزش داشته، افت کند تا برای خرید جذاب شود یا نه" ، گفت: اگرچه افت قیمت بیشتر سهم‌ها، جذابیت خرید را افزایش می‌دهد؛ اما مشکل اصلی بازار سرمایه، کمبود نقدینگی است و چه‌بسا اگر بعضی سهم‌های بازار نسبت به قیمت‌های فعلی، ۵۰ درصد هم افت کنند؛ بازهم نقدینگی کافی برای ایجاد تعادل در بخشی از سهم‌های بازار سرمایه وجود نداشته باشد!‌ سرمایه‌گذاران بر اساس متغیرهای موجود تصمیم‌گیری و اظهارنظر می‌کنند و ممکن است با تغییر متغیرهای موجود، تحلیل‌ها و تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران هم فرق کند.

این کارشناس بازارسرمایه تصریح کرد: اصولاً سرمایه‌گذاران باید با بررسی متغیرها اقدام به سرمایه‌گذاری در هر بازاری کنند و مسئولیت سرمایه‌گذاری خود را هم بپذیرند. از همین رو، معتقدم سرمایه‌گذاران حرفه‌ای این بازار حق اعتراض به شرایط موجود را ندارند. اما نمی‌توان از مردم عادی که با روند بازار سرمایه و قاعده بازی در این بازار آشنایی ندارند، چنین انتظاری داشت. واقعیت این است که روند ورود سرمایه‌گذاران جدید به بازار سرمایه اشتباه بود و وقتی بدون تبیین روند این بازار برای تازه‌واردها، مسئولان مردم را به این بازار فراخواندند، حالا هم باید در قبال ضرر و زیان این اشخاص پاسخگو باشند.

معتمدنیا در پایان اضافه کرد: البته یکی از عوامل اثرگذار بر اقبال بازار سرمایه و ورود سرمایه‌گذاران به این بازار و رشد شارپ و غیرمنطقی قیمت برخی سهم‌ها، طمع سرمایه‌گذاران بوده است. اما مقصر این وضعیت، سیاست‌گذاران اقتصادی و دولت و متولیان بازار سرمایه هستند که اجازه چنین رشدی را دادند. حالا هم بهترین حداقل کاری که می‌توان برای کاهش مشکلات بازار سرمایه انجام داد، حمایت دولت از سهامداران خرد حقیقی است که با سرمایه‌های پایین وارد این بازار شده و حالا بخش عمده سرمایه خود را ازدست‌داده‌اند!

• بیشتر بخوانید: 

مسئولیت دعوت به "بورس" را بپذیرید