۶ اشتباه رایج سرمایه گذاری از نگاه هومن مقراضی (قسمت دوم)
به گزارش بورس‌نیوز، هومن مقراضی، اشتباهات رایج سرمایه‌گذاری (قسمت اول) را در مقاله قبلی اشاره کردند و در این مقاله به ۳ اشتباه بعدی که عموم معامله گران مرتکب می‌شوند اشاره دارند.
۴) این معامله حتماً به روند صعودی برمی‌گردد!
از نگاه هومن مقراضی، تصور نادرست چهارم این است که قیمت یک دارایی یا یک سهم بالاخره زمانی به روند صعودی بازمی‌گردد. معامله کردن با چنین دیدگاهی می‌تواند زیان‌های جبران‌ناپذیری را برای سرمایه‌گذاران به دنبال داشته باشد. این دیدگاه مخصوصاً در بازار‌هایی که در آن‌ها اهرم (leverage) وجود دارد، عواقب دردناک‌تر و زیان‌های سنگین‌تری را به سرمایه گذران تحمیل خواهد کرد. بسیاری از مواقع دیده‌شده که افراد در یک معامله نادرست باقی می‌مانند به امید اینکه قیمت بر خواهد گشت، اما در پایان چیزی جز ضرر و نابودی سرمایه نصیبشان نمی‌شود.
راه صحیح این است که برای هر معامله‌ای حد ضرر تعیین شود و به‌دوراز احساسات و تعصب، وقتی قیمت به حد ضرر رسید از آن معامله خارج شویم. پافشاری بر معامله ضرر ده در بازار‌هایی که لورج دارند می‌تواند کل حساب شما را نابود کند و اصطلاحا کال مارجین شوید. در سایر بازار‌ها که لورج ندارند مثل بورس تهران هم، نگهداری یک سهم ضرر ده به امید اینکه یک روزی برمی‌گردد شما را از کسب سود در سایر سهم‌ها بازمی‌دارد. یعنی اگر شما آن سهم را می‌فروختید و با سهم دیگری جابجا می‌کردید فرصت جبران ضرر را داشتید، اما صبر کردن طولانی به معنی خواب سرمایه است که خود نوعی ضرر است. همیشه حواستان به هزینه فرصت‌های ازدست‌رفته باشد.
برای مثال تصور کنید، در اوج دورانی که بیت کوین در سال ۲۰۱۷ موردتوجه قرارگرفته بود و بسیاری از افرادی که سابقه سرمایه‌گذاری در دارایی‌های پرریسک را پیش‌تر نداشتند وارد این بازار شده بودند، شخصی در نقطه‌ای که در نمودار مشخص‌شده است در اواخر سال ۲۰۱۷ در سطح ۱۵ هزار دلاری اقدام به خرید بیت کوین کرده باشد. پس‌ازآن بیت کوین کمی صعود کرد، اما سپس روند نزولی را آغاز کرده است و ۳ سال بعد در سال ۲۰۲۰ تازه به نقطه‌ای رسیده است که شخص موردنظر، بیت کوین‌هایش را خریداری کرده بود. به‌این‌ترتیب در این سه سال، نه‌تن‌ها دارایی این فرد با افت شدید مواجه شده است، (از ۱۵ هزار دلار تا ۵ هزار دلار کاهش یافت) بلکه فرصت سرمایه‌گذاری در دارایی‌های با بازدهی مناسب‌تر (مثل سهام اپل، گوگل و آمازون که در مدت مشابه حداقل ۳ تا ۵ برابر رشد داشتند) را نیز ازدست‌داده است.
در ادامه هومن مقراضی اشاره کرد که در این حالت علاوه بر از بین رفتن سرمایه فرد، و همچنین از دست دادن فرصت‌های سرمایه‌گذاری مناسب‌تر، فشار روحی روانی ناشی از این امر نیز تلفات جبران‌ناپذیری برای فرد سرمایه‌گذار به دنبال خواهد داشت. شاید بعضی‌ها بگویند بالاخره بعد از ۳ سال که قیمت برگشت بالا و مثبت شد، اما توجه کنید که اولاً بسیاری از سرمایه‌گذاران قادر نیستند ۳ سال در ضرر بمانند.
آن‌ها یا به پول خود نیاز دارند و مجبور می‌شوند با ضرر بفروشند و یا ازنظر روحی توانایی تحمل این ضرر را برای ۳ سال ندارند و بسیاری از کسانی که ۲۰۱۷ خرید کردند درنهایت با ضرر از بازار خارج شدند. کسانی هم که توانستند کل ۳ سال را صبر کنند، عملاً فرصت‌های خوب سرمایه‌گذاری در طول آن ۳ سال را از دست دادند. آن‌ها می‌توانستند در این ۳ سال روی سهم‌های جذاب سرمایه‌هایشان را چند برابر رشد دهند و بعد در سال ۲۰۲۰ با شروع روند قوی بیت کوین واردش شوند. پس ماندن در معامله ضرر ده برای طولانی‌مدت اصلاً به صلاح نیست و همواره باید به حد ضرر معاملات پایبند بود.
۵) به‌محض اینکه قیمت به نقطه سربه‌سر برسد این سهم را می‌فروشم و از شر آن خلاص می‌شوم!
در اشتباه پنجم رایج سرمایه‌گذاری، به موضوعی اشاره داریم که گریبان گیر بسیاری از معامله گران، حتی معامله گران باتجربه‌تر بازار هم می‌شود. آن‌ها وقتی در ضرر هستند به خود می‌گویند به‌محض اینکه قیمت به نقطه سربه‌سر برسد این سهم را می‌فروشم و از شر آن خلاص می‌شوم! برای مثال تصور کنید سهمی از ۱۰۰۰ تومان به ۶۰۰ تومان افت کند. زمانی که سهمی با چنین افت جدی‌ای مواجه شده است، رشد مجدد قیمت سهم از ۶۰۰ تومان به ۱۰۰۰ تومان به معنی رشد ۶۶ درصدی است و معمولاً انتظار ۶۶درصد رشد از یک سهم در شرایط عادی انتظار زیادی است.
اگر قرار است شما ۶۶درصد سود کسب کنید تا ضررتان جبران شود باید برای آن برنامه‌ریزی کنید؛ بنابراین اصرار بر نگهداری این دارایی تا زمان بازگشت به سطح خریداری امری نادرست است و شاید بهتر باشد در چنین مواردی سرمایه‌گذار بازیان دارایی را بفروشد و در یک یا چند معامله دیگر سعی کند درنهایت زیان خود را جبران کند. برای مثال شاید لازم باشد در دو معامله هر یک با کسب بازدهی ۳۰ درصدی، سرمایه ازدست‌رفته خود را بازیابد؛ بنابراین سرمایه‌گذار باید واقع‌بین باشد، اشتباهی که مرتکب شده است را بپذیرد و درصدد جبران آن از طریق معاملات و سرمایه‌گذاری در سایر دارایی‌های پربازده‌تر برآید.
۶) اگر همه موقعیت‌های خوب یا سهم‌های خوب را معامله کنم بیشتر سود می‌کنم!
اشتباه ششم در سرمایه‌گذاری گرفتن موقعیت‌های متعدد و یا داشتن تعداد زیاد سهام در پرتفوی سرمایه‌گذار است. باوجوداینکه همواره متنوع سازی پرتفو برای کاهش ریسک به سرمایه‌گذاران پیشنهاد می‌شود و گفته می‌شود همه پولتان را در یک سبد نزارید، اما باید توجه داشت که تعداد بسیار زیاد سهم در پرتفو یا داشتن چندین معامله همزمان در فارکس، اثر معکوس دارد و ریسک را بالا می‌برد. همواره به سرمایه‌گذاران پیشنهاد می‌شود که تعداد سهام تا حدی باشد که توان بررسی روند روزانه این سهم‌ها و اتفاقات مربوط به آن، همچنین اطلاعات منتشرشده در مورد آن‌ها وجود داشته باشد. سرمایه‌گذاران باید به نحوی چینش پرتفوی خود را انجام دهند که بتوانند به‌دقت اطلاعات مربوط به دارایی‌های خود را زیر نظر داشته باشند. طبق تجربه دانشجویان هومن مقراضی بسیار دیده‌شده که داشتن تعداد زیادی سهم یا موقعیت همزمان فارکس باعث شده فرد نتواند به همه آن‌ها به‌موقع سرکشی کند و به دلیل غفلت از آن‌ها، متحمل زیان شده. مخصوصاً زمانی که بازار به‌سرعت دستخوش نوسان می‌شود و شما زمان زیادی برای فکر کردن و تصمیم‌گیری ندارید، مدیریت همزمان تعداد زیادی سهم یا معامله، دشوارتر می‌شود؛ بنابراین سرمایه‌گذاران باید بتوانند تعادلی برقرار کنند بین اصل متنوع سازی پرتفوی‌شان، با توان مدیریت کردن آن پرتفو و سعی کنند تعداد موقعیت‌های معاملاتی‌شان نه خیلی زیاد و نه خیلی کم باشد. معمولاً در بازار سهام برای پورتفو‌های میان‌مدتی بین ۵ تا ۱۰ سهم و برای نوسان گیری و یا پوزیشن‌های فارکس نهایتا ۳ معامله همزمان را توصیه می‌کنند، اما باز تعداد دقیق معاملات بستگی به توانایی مدیریت شما دارد.
هومن مقراضی / تحلیلگر ارشد بازار‌های مالی از لندن
