به گزارش بورس نیوز، روشهای زیادی برای پیش بینی نرخ ارز وجود دارد. در اینجا، به چند مورد از رایجترین شیوهها اشاره میکنیم.
برابری قدرت خرید، قدرت نسبی اقتصاد، و مدلهای اقتصادسنجی
۱. برابری قدرت خرید یا قدرت خرید یکسان، شاید محبوبترین شیوه آموزشی در اکثر کتابهای اقتصادی میباشد. این رویکرد، مبتنی بر نظریه قیمت واحد است که بیان میکند کالاهای یکسان در کشورهای مختلف باید قیمتهای یکسانی داشته باشند. طبق روش برابری قدرت خرید، قیمت یک مداد در کانادا با در نظر گرفتن نرخ ارز و بدون احتساب هزینههای مبادله و حمل و نقل، باید برابر قیمت یک مداد در ایالات متحده باشد. به عبارت دیگر، نباید فرصت دلالی برای کسی وجود داشته باشد که مدادهای ارزان قیمت را از یک کشور بخرد و در کشور دیگری با سود بفروشد. روش برابری قدرت خرید، پیشبینی میکند که نرخ ارز برای جبران تغییرات قیمتی ناشی از تورم بر اساس این اصل اساسی تغییر خواهد کرد.
بهعنوان مثال، فرض کنید که انتظار میرود قیمت مداد در ایالات متحده تا سال آینده ۴ درصد افزایش یابد در حالی که قیمتها در کانادا فقط ۲ درصد افزایش یابد. تفاضل تورم بین دو کشور:
۴%_۲%=۲%
یعنی انتظار میرود قیمت مداد در ایالات متحده نسبت به قیمت در کانادا سریعتر افزایش یابد.
در این شرایط، روش برابری قدرت خرید پیشبینی میکند که دلار آمریکا تقریباً ۲ درصد کاهش یابد تا قیمت مداد بین هر دو کشور نسبتاً یکسان شود. بنابراین، اگر نرخ فعلی مبادله ۹۰ سنت آمریکا به ازای هر دلار کانادا باشد، برابری قدرت خرید نرخ مبادله جفتارز را اینطور پیش بینی میکند:
(۱+۰.۰۲) X (US $۰.۹۰ per CA $۱) =
یعنی برای خرید یک دلار کانادا ۹۲ سنت آمریکا لازم است.
یکی از رایجترین برنامههای پیشبینی برابری قدرت خرید باشاخص Big Mac Index تشریح شده است که گردآوری و نشر آن هم توسط اکونومیست The Economist است.
۲. قدرت نسبی اقتصادی:
همانطور که از نام آن پیداست، رویکرد قدرت نسبی اقتصادی به قدرت رشد اقتصادی در کشورهای مختلف نگاه میکند تا مسیر نرخ ارز را پیش بینی کند.
منطق پشت این رویکرد مبتنی بر این ایده است که یک محیط اقتصادی قوی بارشد بالقوه، اقبال بیشتری برای جذب سرمایهگذاری از سوی سرمایهگذاران خارجی داردو برای خرید سرمایهگذاری در کشور مورد نظر، سرمایهگذار باید ارز کشور مقصد را خریداری کند و همین افزایش تقاضاست که باعث افزایش ارزش پول میشود.
این رویکرد فقط به قدرت اقتصادی نسبی بین کشورها توجه نمیکند. یکی دیگر از عواملی که میتواند سرمایه گذاران را به یک کشور خاص بکشاند، نرخ بهره است نرخهای بهره بالاتر در اقتصادهای سالم، سرمایهگذارانی را که به دنبال بالاترین بازدهی سرمایهگذاریهای خود هستند، جذب میکند و سبب افزایش تقاضا برای ارز اقتصادقوی میشود و منجر به افزایش ارزش پول میگردد. برعکس، نرخهای بهره پایین نیز گاهی اوقات میتواند سرمایهگذاران را ترغیب کند که از سرمایهگذاری در یک کشور خاص اجتناب کنند یا حتی ارز آن کشور را با نرخهای بهره پایین وام بگیرند تا سرمایهگذاریهای دیگر را تامین کنند.
زمانی که نرخ بهره در ژاپن در پایینترین حد بود، بسیاری از سرمایه گذاران این کار را با ین ژاپن انجام دادند. این استراتژی معمولاً به عنوان تجارت حمل و نقل Carry trade شناخته میشود.
متد قدرت نسبی اقتصاد برخلاف رویکرد برابری قدرت خرید، نرخ ارز را پیشبینی نمیکند، در عوض، این رویکرد به سرمایه گذار یک حس کلی از افزایش یا کاهش ارزش ارز و نگرش کلی از قدرت حرکت روند میدهد؛ و معمولاً در ترکیب با سایر روشهای پیش بینی برای ایجاد یک نتیجه کامل استفاده میشود.
۳. مدلهای اقتصادسنجی در پیشبینی نرخ ارز:
یکی دیگر از روشهای رایج مورد استفاده برای پیشبینی نرخ ارز شامل جمعآوری عواملی است که ممکن است بر حرکت ارز تأثیر بگذارد و مدلی ایجاد شود که این متغیرها را به نرخ ارز مرتبط کند عواملی که در مدلهای اقتصاد سنجی به کار میروند معمولاً مبتنی بر تئوری اقتصاد هستند، اما هر متغیری را میتوان اضافه کرد اگر تصور شود که به طور قابلتوجهی بر نرخ ارز تأثیر میگذارد.
فرض کنید که یک پیش بینی کننده برای یک شرکت کانادایی وظیفه پیش بینی نرخ مبادله USD/CAD را در سال آینده دارد:
آنها معتقدند که یک مدل اقتصاد سنجی روش خوبی خواهد بود و عواملی را که فکر میکنند بر نرخ ارز تأثیر میگذارد تحقیق کرده اند. آنها از تحقیقات و تحلیلهای خود به این نتیجه میرسند که عواملی که بیشترین تأثیر را دارند عبارتند از:
تفاضل نرخ بهره بین ایالات متحده و کانادا (INT)، تفاضل رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) و نرخ رشد درآمد (IGR) بین دو کشور.
این روش احتمالاً پیچیدهترین و زمانبرترین رویکرد است، اما زمانی که مدل ساخته شد، دادههای جدید را میتوان به راحتی به دست آورد و به آن متصل کرد تا پیشبینیهای سریع انجام شود.
پیش بینی نرخ ارز کار بسیار دشواری است و به همین دلیل بسیاری از شرکتها و سرمایه گذاران ریسک ارزی را هج hedge میکنند.
امیدواریم این مقاله، موقعیت مناسب برای شروع تحقیقات شما در بازار ارز بینالملل (فارکس) باشد.
افروزپورقربان؛ کارشناس اقتصادی
علیحیدری؛ کارشناس اقتصادی