ابلاغیه جدید سازمان بورس روند تقسیم سود شرکت های هلدینگ را تغییر خواهد داد؟ (قسمت اول)

روند تقسیم سود هلدینگ‌ها تغییر خواهد داشت؟
بررسی روند سودآوری و تقسیم سود هلدینگ‌های شستا، وغدیر و فارس

بورس نیوز: 
در هفته های گذشته شاهد انتشار ابلاغیه از سازمان بورس در خصوص محدود نمودن میزان تقسیم سود ناشی از فروش پرتفوی سهام شرکت‌های هلدینگ (مادر) بودیم. بر اساس این ابلاغیه که در ۲۱ شهریور ماه امسال منتشر گردید، سود حاصل از فروش سهام موجود در سبد سهام شرکت در هر سال، تا میزانی که منجر به زیان انباشته نگردد، به حساب اندوخته سرمایه‌ای منتقل و پس از رسیدن به نصف سرمایه ثبت شده شرکت و بعد از طی فرآیند‌های اداری، قابل تبدیل به سرمایه خواهد بود. اندوخته سرمایه‌ای تا زمان ادامه فعالیت شرکت غیرقابل تقسیم خواهد بود و صرفا برای حفظ روند سوددهی شرکت و با پیشنهاد هیئت مدیره شرکت و تصویب مجمع عمومی عادی، هر سال می‌توان حداکثر تا ۲۰ درصد مبلغی که در همان سال به حساب اندوخته سرمایه‌ای منظور می‌گردد، بین صاحبان سهام تقسیم نمود.

بر همین اساس و در این گزارش که در سه بخش ارائه خواهد گردید، به بررسی روند سودآوری و تقسیم سود شرکت‌های هلدینگ پذیرفته شده در بازار سرمایه در سه سال گذشته بر اساس دسته بندی درآمد‌های محقق شده از سه بخش سود سهام دریافتی، سود ناشی از فروش و سایر درآمد‌ها می‌پردازیم. بر اساس آمار ارائه شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، ۱۱۳ شرکت در قالب هلدینگ و شرکت مادر فعالیت دارند. در گزارش پیش رو به بررسی عملکرد و تقسیم سود شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه و همچنین زیرمجموعه‌های با ساختار هلدینگ آن‌ها خواهیم پرداخت.

نتیجه کلی بررسی‌های صورت گرفته در عملکرد و میزان تقسیم سود سه سال گذشته این شرکت‌ها مشخص نمود که تقریبا تمامی شرکت‌های هلدینگ در این بازه زمانی سود ناشی از فروش سهام را در تقسیم سود خود لحاظ ننموده اند و صرفا سود ناشی از فروش سهام منجر به رشد سود هر سهم این شرکت‌ها شده است. همچنین، این ابلاغیه تحرکات قیمتی در سنوات گذشته را از انتشار اخبار فروش سهام هلدینگ‌ها منجر می‌گردید را تا حدی کاهش خواهد داد. به عنوان نمونه می‌توان به رشد قیمتی سهام گروه توسعه ملی (وبانک) اشاره نمود که در هفته‌های قبل قصد فروش سهام پتروشیمی شازند را داشت و در کمتر از یک هفته رشد قیمتی ۲۰ درصدی را تجربه کرد و علت این رشد قیمت، پیش بینی سرمایه گذاران در خصوص تقسیم سود ناشی از فروش سهام پتروشیمی شازند در مجمع آتی وبانک بود.

در قسمت اول این گزارش به بررسی عملکرد درآمدی و سودآوری و همچنین روند تقسیم سود سه هلدینگ بزرگ شستا، وغدیر و فارس به همراه زیرمجموعه‌های آن‌ها (شرکت‌هایی که ساختار هلدینگ و شرکت مادر دارند و مشمول ابلاغیه جدید سازمان بورس خواهند بود) می‌پردازیم.

شرکت شستا به همراه ۵ شرکت زیرمجموعه آن ساختار هلدینگ و شرکت مادر را دارند. این شرکت‌ها شامل گروه دارویی تامین، نفت و گاز و پتروشیمی تامین، سرمایه گذاری پتروشیمی، سیمان تامین و سرمایه گذاری صدر تامین هستند.

شرکت نفت و گاز تامین که ۷۰.۱ درصد سهام آن متعلق به شستا و ۸.۹ درصد سهام آن متعلق به صبا تامین (از دیگر زیرمجموعه‌های شستا است) بیشترین سود سهام دریافتی شستا را تامین می‌کند. سال مالی این شرکت ۳۱ اردیبهشت ماه است. در جدول زیر روند درآمدها، سودآوری و تقسیم سود این هلدینگ پتروشیمی ارائه شده است.

همان گونه که در جدول مشاهده می‌شود، بخش عمده‌ی سودآوری این شرکت از محل سود سهام دریافتی از شرکت‌های زیرمجموعه است. همچنین نسبت سودآوری این شرکت نیز همواره بالا بوده است. با توجه به این موارد به نظر نمی‌رسد که ابلاغیه جدید بورس منجر به تغییرات مهمی در روند تقسیم سود این شرکت شود.

شرکت گروه دارویی تامین یکی دیگر از هلدینگ‌های بزرگ زیرمجموعه شستا محسوب می‌شود.۳۵.۲ درصد از سهام این شرکت متعلق به شستا است. این شرکت نیز همان گونه که در جدول زیر مشاهده می‌شود، نسبت تقسیم سود بالایی دارد و بخش اعظم سودآوری آن از محل سود سهام دریافتی از شرکت‌های سرمایه پذیر تحقق می‌یابد. همانند تاپیکو، ابلاغیه جدید بورس اثر خاصی در روند تقسیم سود تیپیکو نخواهد داشت.

شرکت سرمایه گذاری صنایع پتروشیمی یکی دیگر از زیرمجموعه‌های غیرمستقیم شستا است که ۶۷.۴ درصد از سهام آن متعلق به تاپیکو است. این شرکت نیز همان گونه که در جدول پایین درج شده است، تمامی سود خالص خود را از محل سود سهام دریافتی از شرکت‌های سرمایه پذیر کسب نموده است. روند تقسیم سود این شرکت نیز نظم خاصی نداشته است و در حالی که در سال ۱۴۰۰ تنها ۱۰ درصد سود خالص تقسیم شده است، این رقم در سال جاری به ۱۱۳ درصد رسیده است.

یکی دیگر از هلدینگ‌های زیرمجموعه شستا، شرکت سرمایه گذاری صدر تامین است. در جدول زیر روند کسب درآمد، سودآوری و تقسیم سود آن در سه سال گذشته ارائه شده است.

در پایان این بخش روند کسب درآمد، سودآوری و تقسیم سود هلدینگ شستا (به عنوان سهامدار نهایی هلدینگ‌های اشاره شده) در جدول زیر ارائه شده است.

همان طور که مشاهده می‌شود، درآمد ناشی از فروش سهام در حدود ۲۰ تا ۴۰ درصد از کل درآمد‌های شستا را در سال‌های اخیر به خود اختصاص داده است. همچنین، روند تقسیم سود این هلدینگ منظم نبوده است و به نظر می‌رسد که با توجه به وضعیت صندوق تامین اجتماعی و پرداختی‌های ضرروی آن، نسبت تقسیم سود شستا نیز تغییر می‌کند. به هر حال با توجه به ابلاغیه جدید سازمان بورس، تقسیم سود ناشی از فروش سهام این هلدینگ محدود خواهد شد و این موضوعی است که سهامداران شرکت می‌بایست در ارزیابی تقسیم سود این شرکت لحاظ کنند.

در بخش دوم این گزارش، به بررسی روند سودآوری و تقسیم سود هلدینگ سرمایه گذاری غدیر و سایر هلدینگ‌های زیر مجموعه آن می‌پردازیم. این شرکت‌ها شامل گسترش نفت و گاز پارسیان، توسعه سرمایه و صنعت غدیر و توسعه صنایع و معادن غدیر است.

شرکت هلدینگ گسترش نفت و گاز پارسیان اصلی‌ترین زیرمجموعه سرمایه گذاری غدیر محسوب می‌شود و ۶۵ درصد از سهام این شرکت در اختیار هلدینگ غدیر است. در جدول زیر روند سودآوری و تقسیم سود پارسان در سه سال گذشته ارائه شده است.

همان گونه که در جدول فوق نیز مشاهده می‌گردد، بخش اعظم سودآوری این شرکت سرمایه گذاری از محل درآمد‌های ناشی از سود سهام دریافتی محقق شده است و سود ناشی از فروش سهم ناچیزی از کل سودآوری این شرکت را داشته است. تقسیم سود شرکت نیز بیش از ۸۰ درصد بوده است. با این ارقام، مشخص است که ابلاغیه جدید سازمان بورس اثری بر روند تقسیم سود پارسان نخواهد داشت.

دومین شرکت مورد بررسی از زیرمجموعه‌های غدیر، شرکت توسعه صنایع و معادن غدیر (۹۵ درصد از سهام این شرکت متعلق به وغدیر می‌باشد) است که این شرکت نیز همانند پارسان، بخش اصلی سود خود را از محل سود سهام دریافتی از شرکت‌های زیرمجموعه شناسایی می‌کند و ابلاغیه جدید بورس تغییری در روند تقسیم سود شرکت نخواهد داشت. درصد تقسیم سود این هلدینگ نیز بیش از ۸۰ درصد بوده است. در جدول زیر آمار و اطلاعات هلدینگ توسعه صنایع و معادن غدیر ارائه شده است.

سومین شرکت بررسی شده در این بخش، شرکت توسعه سرمایه و صنعت غدیر است. ۷۵ درصد از سهام این شرکت متعلق به سرمایه گذاری غدیر می‌باشد. در جدول زیر روند کسب درآمد، سودآوری و تقسیم سود آن ارائه شده است.

همان گونه که در جدول فوق نیز مشاهده می‌گردد، سود ناشی از فروش سهام بالایی از کل سود شرکت دارد. با این حال، روند تقسیم سود شرکت به جز سال ۱۳۹۹ در وضعیت حداقلی خود قرارد دارد. (در سال ۱۳۹۸ با توجه به وجود زیان انباشته، سودی تقسیم نشده است.)

در پایان این بخش، روند کسب درآمد، سودآوری و تقسیم سود هلدینگ سرمایه گذاری غدیر نیز ارائه شده است.

در جدول فوق مشاهده می‌گردد که بیش از ۹۰ درصد از کل درآمد‌های شرکت از محل سود سهام دریافتی از زیرمجموعه‌ها محقق شده است. روند تقسیم سود نیز بین ۸۰ تا ۹۰ درصد سود خالص بوده است. به این ترتیب به نظر نمی‌رسد که ابلاغیه جدید سازمان بورس اثر مهمی در روند تقسیم سود این مجموعه داشته باشد.

آخرین شرکت مورد بررسی در اولین بخش از این گزارش، هلدینگ صنایع پتروشیمی خلیج فارس به عنوان بزرگ‌ترین هلدینگ پتروشیمی کشور است. در جدول زیر روند کسب درآمد، سودآوری و تقسیم سود این هلدینگ ارائه شده است.

به جز سال ۱۳۹۹، در سال‌های اخیر بیش از ۹۰ درصد سودآوری از محل درآمد سود سهام و سایر موارد (از جمله سود تسعیر ارز) محقق شده است. روند تقسیم سود نیز کمتر از ۵۰ درصد بوده است. به این ترتیب در خصوص این شرکت نیز می‌توان عنوان کرد که ابلاغیه جدید سازمان بورس در خصوص محدود نمودن تقسیم سود ناشی از فروش سهام، اثر خاصی بر روند تقسیم سود هلدینگ خلیج فارس نخواهد داشت.

پایان مطلب در بخش اول