نحوه مدیریت بهینه صندوق، نقش بازار سرمایه در حل مسئله بازنشستگی

به گزارش بورس‌نیوز، در نشست نقش خصوصی سازی صندوق‌های بازنشستگی و بیمه عمر در کمک به حل مسائل اقتصادی که در نمایشگاه کیش اینوکس برگزار شد، مهدی گودرزی، عضو هیات مدیره کارگزاری آگاه، در ابتدای صحبت‌های خود در خصوص صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی خصوصی اظهار داشت: امید است بتوانیم به موضوع ضرورت صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی بپردازیم و فرصت‌هایی که این صندوق‌ها می‌توانند برای کارکنان و شرکت‌ها ایجاد کنند را تبیین کنیم. این محصول در جهان سابقه دارد و به عنوان راه‌حلی برای مسئله بازنشستگی، که دغدغه‌ی تمام کشورها است، به کار گرفته شده است. این زنجیره می‌تواند به امنیت مالی افراد پس از دوران بازنشستگی کمک کند.

وی ادامه داد: در این نشست به بررسی تلاش‌های ایران در راستای تقویت سیستم بازنشستگی و معرفی صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی می‌پردازیم و تفاوت آن‌ها با ساختارهای موجود را بررسی می‌کنیم.

حسین عبده تبریزی، مدیرعامل آکادمی دانایان نیز در این نشست به وضعیت صندوق‌های بازنشستگی پرداخت و گفت: افزایش سن جمعیت یک پدیده‌ی واقعی است و صندوق‌های بازنشستگی در سراسر جهان با چالش‌هایی روبرو هستند. در ایران، مشکلات ما به دلیل دخالت دولت و برخی تصمیمات فرهنگی و سیاسی خاص مضاعف شده است؛ از جمله بازنشستگی‌های زودهنگام و عدم تخصیص بهینه‌ی منابع.

گودرزی افزود: بر اساس گزارشات، حجم ۳۰۰ صندوق سرمایه‌گذاری بزرگ دنیا بالغ بر ۲۲ تریلیون دلار است و بزرگترین صندوق‌های بازنشستگی به ژاپن و نروژ اختصاص دارند که هر کدام نزدیک به ۱.۷ تریلیون دلار منابع دارند. این کشورها با انباشت قابل توجه منابع در صندوق‌های بازنشستگی خود، از مشکلات این زمینه مصون مانده‌اند. اما در ایران صندوق‌های بازنشستگی کارایی کافی ندارند.

وی درباره‌ی نقش بازار سرمایه در مدیریت بهینه‌ی صندوق‌ها و رویکرد جدید صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی در ایران توضیح داد: این صندوق‌ها به دلیل ساختارهای تصمیم‌گیری حرفه‌ای، از مدیریت سلیقه‌ای مصون‌اند و منافع مدیران صندوق با منافع دارندگان واحدها هم‌سو است. همچنین، مدیریت صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی به شرکت‌های مدیریت دارایی بخش خصوصی واگذار می‌شود که این شرکت‌ها باید دارای سابقه و توانگری مالی کافی باشند.

در ادامه نشست، وی در خصوص نحوه‌ی سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها گفت: “شرکت‌هایی که قصد دارند برای کارکنان خود صندوق بازنشستگی تکمیلی ایجاد کنند، منابعی از سوی کارکنان و خودشان به این صندوق‌ها تخصیص می‌دهند. ترکیب دارایی فعلی این صندوق‌ها شامل سهام، طلا و اوراق با درآمد ثابت است که در گذر زمان با اضافه شدن صندوق‌های املاک و مستغلات بهینه خواهد شد.”

وی تاکید کرد: این صندوق‌ها نه تنها آرامش خاطر مردم پس از دوران بازنشستگی را فراهم می‌کنند، بلکه با جذب منابع کلان و سرمایه‌گذاری بلندمدت، به ثبات بازارهای مالی کمک خواهند کرد.

وی همچنین با اشاره به تجربه کشورهای منطقه مانند عربستان و امارات اظهار داشت: این کشورها اهمیت این موضوع را درک کرده و به جای تکیه صرف بر دولت، به تقویت صندوق‌های بازنشستگی پرداخته‌اند. عربستان با ادغام صندوق‌ها و مدیریت یکپارچه، این سیستم را بهبود بخشیده و امارات نیز پوشش خود را برای غیرشهروندان گسترش داده است.

گودرزی در ادامه به تجربه‌ی ترکیه نیز اشاره کرد و گفت: دولت ترکیه با ارائه منابع مالی به صندوق‌های بازنشستگی به شرط سرمایه‌گذاری بلندمدت در بازار سهام، به بهبود این سیستم کمک کرده است. نیازی نیست به کشورهای دور نظیر سوئد یا ژاپن نگاه کنیم؛ کشورهای همسایه‌ی ما هم اقدامات اساسی در این حوزه انجام داده‌اند.

در بخش دیگری از این نشست، سروناز درواری، مدیرعامل بیمه زندگی آگاه، به چالش‌ها و فرصت‌های بیمه‌های زندگی اشاره کرد و بیان داشت: بیمه‌های زندگی سال‌هاست که در کشور ما وجود دارند و توسعه یافته‌اند؛ اما هنوز با استانداردهای جهانی فاصله دارند. این بیمه‌ها به‌ویژه در بخش سرمایه‌گذاری باید جذابیت بیشتری پیدا کنند و با ارائه مشوق‌های مالیاتی به گزینه‌ای جذاب برای مردم تبدیل شوند.

وی افزود: در برخی کشورها، تمام حق بیمه‌های زندگی معاف از مالیات هستند که باعث افزایش تقاضا می‌شود. اگر این بیمه‌ها به عنوان مکمل بازنشستگی مورد توجه قرار گیرند و معافیت‌های مالیاتی بیشتری برای آن‌ها در نظر گرفته شود، می‌توانند به عنوان یک ابزار مالی موثر برای مشتریان عمل کنند.

این نشست به بررسی چالش‌ها و فرصت‌های صندوق‌های بازنشستگی و بیمه‌های زندگی پرداخت و بر ضرورت اصلاحات ساختاری و ارائه مشوق‌های مالیاتی به منظور تقویت این ابزارها تاکید شد.