صادرات، چگونه میتواند جایگاه "صنایع شیر ایران"را بیش از پیش تحکیم کند؟
بورس نیوز:
صنعت لبنیات ایران، به‌عنوان یکی از ارکان مهم اقتصاد کشاورزی و غذایی کشور، سابقه‌ای غنی و تأثیرگذار دارد که قدمت آن به بیش از هفت دهه می‌رسد. این صنعت با آغاز فرآیند صنعتی‌سازی در دهه ۱۳۲۰ و با تأسیس نخستین کارخانه مدرن فرآوری شیر تحت عنوان "آلفا"، وارد مرحله‌ای نوین شد. این کارخانه، که به‌عنوان پیشگام تولید شیر پاستوریزه در ایران شناخته میشود، با ظرفیت روزانه ۵ تن، نه‌تنها تحولی در فرآوری شیر ایجاد کرد، بلکه نقش بسزایی در ارتقای سطح بهداشت عمومی ایفا کرد.
در دهه‌های ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰، صنعت لبنیات ایران شاهد جهشی چشمگیر بود. احداث کارخانه‌های بزرگ شیر پاستوریزه در تهران و سایر شهر‌های مهم کشور، از جمله اقدامات زیربنایی این دوره محسوب میشود. تأسیس کارخانه شیر پاستوریزه تهران در سال ۱۳۳۶ با همکاری وزارت بهداری، سازمان برنامه، و یونیسف، نقطه عطفی در دسترسی به شیر بهداشتی و استاندارد بود. این اقدام نه‌تنها تقاضا برای شیر خام را افزایش داد، بلکه به توسعه دامداری‌های مدرن و گسترش واحد‌های تولیدی در شهر‌هایی مانند تبریز، رشت، و آبادان انجامید.
در ادامه، با اجرای برنامه‌های عمرانی و توسعه‌ای کشور، صنعت لبنیات وارد مرحله‌ای جدید شد. تشکیل شرکت سهامی صنایع شیر ایران در سال ۱۳۴۷، گامی استراتژیک در جهت یکپارچه‌سازی و توسعه این صنعت بود. این شرکت با ایجاد واحد‌های تولیدی در سراسر کشور، نقش کلیدی در تأمین نیاز‌های تغذیه‌ای جامعه و ارتقای سلامت عمومی ایفا کرد. برنامه‌هایی همچون تغذیه رایگان دانش‌آموزان و سرمایه‌گذاری‌های گسترده در احداث کارخانه‌های شیر پاستوریزه، نشان‌دهنده جایگاه حیاتی این صنعت در مسیر توسعه پایدار و بهبود شاخص‌های سلامت ملی بوده است. این پیشینه غنی، صنعت لبنیات ایران را به یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور تبدیل کرده است، بخشی که نه‌تنها در تأمین امنیت غذایی نقش دارد، بلکه به‌عنوان موتور محرکه رشد اقتصادی و اجتماعی نیز عمل می‌کند.
سوال اصلی که پیش می‌آید این است که آیا سرمایه گذاری در صنعت لبنیات کشور میتواند ضامن سرمایه شما باشد؟!
آیا صنعت لبنیات جایی برای رشد خواهد داشت؟
گسترش شهرنشینی و تغییرات در سبک زندگی افراد طی دهه‌های اخیر تأثیرات چشمگیری بر الگو‌های مصرف غذایی و در نتیجه بر صنایع مختلف، از جمله صنعت لبنیات، داشته است. در گذشته، مصرف محصولات لبنی عمدتاً به شکل سنتی و به‌صورت محلی انجام می‌شد؛ اما با افزایش جمعیت شهرنشین و تغییر در الگو‌های زیستی، این روند دستخوش تغییراتی بنیادی شده است.
شهرنشینی، با خود تحولاتی در شیوه زندگی افراد به همراه آورده است که از جمله آنها میتوان به کاهش زمان در دسترس خانوار‌ها برای تولید و تهیه محصولات غذایی به روش سنتی اشاره کرد. افزایش اشتغال افراد در بخش‌های غیرکشاورزی، به‌ویژه در محیط‌های شهری، موجب شده است تا تقاضا برای محصولات بسته‌بندی‌شده، باکیفیت و استاندارد افزایش یابد. این تغییرات باعث کاهش مصرف محصولات لبنی سنتی و رشد تقاضا برای محصولات صنعتی شده است که قابلیت نگهداری و حمل‌ونقل بهتری دارند.
با گسترش شهرنشینی در دهه‌های اخیر در کشور‌های در حال توسعه همچون ایران سبک زندگی و حتی رژیم غذایی افراد را به کلی تغییر داده و بستر مناسبی برای شرکتهای غذایی، علی الخصوص شرکتهای لبنی فراهم کرده است.
گسترش شهرنشینی فرصتی برای شرکتهای فعال در حوزه لبنیات فراهم آورده تا با توسعه فناوری‌های تولید، بسته‌بندی، و توزیع، سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دهند. شرکت‌هایی مانند پگاه با استفاده از فرصت‌های ناشی از این تغییرات، توانسته‌اند جایگاه خود را در بازار مستحکم کنند. این شرکت‌ها با عرضه محصولات متنوع و متناسب با نیاز‌های مصرف‌کنندگان شهری، نظیر ماست‌های پروبیوتیک، شیر‌های کم‌چرب و انواع محصولات لبنی آماده مصرف، پاسخگوی تقاضای جدید بازار بوده‌اند.
به نقل از تحلیل صنعت لبنیات ارائه شده توسط گروه مالی فارابی در آبان ۱۴۰۳
اگرچه گسترش شهرنشینی فرصت‌های بسیاری برای صنعت لبنیات ایجاد کرده است، اما چالش‌هایی نیز به همراه دارد. رقابت شدید در بازار، تغییرات قیمت مواد اولیه، و الزامات استاندارد‌های کیفی از جمله این چالش‌هاست. شرکتهای فعال در این حوزه باید با سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، بهبود زنجیره تأمین و توسعه بازار‌های صادراتی، از این فرصت‌ها بهره‌برداری بهینه کنند.
به این ترتیب میتوان چشم انداز مثبتی نسبت به این صنعت داشته و هرچه بیشتر به سمت مدرنیته حرکت میکنیم فضا برای این صنعت باز میشود. اما سوالی که پیش می‌آید کدام دسته از شرکت‌ها میتوانند عایدی مناسبی برای سرمایه گذاران خود فراهم آورند؟
شرکتهای پیشگام صنعت لبنیات کشور
شرکتهای نام‌آشنا و باسابقه‌ای در ایران وجود دارند که علاوه بر قدمت نیم‌قرنی خود، مزیت‌های رقابتی چشمگیری را نیز در اختیار دارند؛ مزیت‌هایی که سرمایه‌گذاران میتوانند با تکیه بر آنها، در افق بلندمدت به سودآوری و امنیت سرمایه خود امیدوار باشند. از میان این شرکت‌ها، «صنایع شیر ایران» به‌عنوان یکی از بزرگترین بازیگران صنعت لبنیات کشور، جایگاه برجسته‌ای را به خود اختصاص داده است. این شرکت مادر، مجموعه‌ای گسترده از شرکتهای بورسی و غیربورسی را در زیرمجموعه خود دارد. شایان ذکر است که بسیاری از شرکتهای فعال در بازار سرمایه که در حوزه لبنیات حضور دارند، از شرکتهای تابعه این هلدینگ بزرگ به شمار می‌روند؛ مسئله‌ای که به تقویت اعتبار و جذابیت آن نزد فعالان بازار کمک شایانی کرده است.
صنعت لبنیات کشور از چندین بازیگر اصلی تشکیل شده است که بزرگترین آنها صنایع شیر ایران است.
علاوه بر «صنایع شیر ایران»، شرکتهای دیگری همچون «عالیس» و «کالبر» نیز از جمله نام‌های موفق و پرآوازه این صنعت هستند. هرچند این دو شرکت مزیت‌های رقابتی خاص خود را دارا هستند، اما به‌دلیل جوان‌تر بودن و سابقه کمتر، نتوانسته‌اند به‌اندازه پگاه که یکی از قدیمی‌ترین و خوش‌نام‌ترین بازیگران بازار لبنیات کشور است، در ذهن عموم شناخته شوند.
نگاهی به آمار‌های فروش صنعت لبنیات نیز گواهی روشن بر جایگاه رفیع «صنایع شیر ایران» در این عرصه است. این شرکت، سهم قابل‌توجهی از بازار داخلی را در اختیار دارد؛ عاملی که میتواند به سهامدارانش اطمینان و دلگرمی مضاعفی برای سرمایه‌گذاری پایدار و بلندمدت ببخشد.
به نقل از تحلیل صنعت لبنیات ارائه شده توسط گروه مالی فارابی در آبان ۱۴۰۳
صادرات برگ برنده شرکتهای صنعت لبنیات
نگاهی به روند‌های جهانی قیمت لبنیات نشان می‌دهد که شرکتهای صادرات‌محور، با بهره‌گیری از فرصت‌های موجود در بازار‌های بین‌المللی، قادر خواهند بود در بلندمدت علاوه بر افزایش سودآوری سهامداران، سهم بازار خود را حفظ کرده و موضع رقابتی‌شان را تحکیم بخشند.
در این میان، قیمت جهانی محصولاتی مانند کره و پودر شیر کامل، رشد‌های بی‌سابقه‌ای را تجربه کرده و سقف‌های قیمتی جدیدی را به ثبت رسانده‌اند. چنین جهش‌هایی در کنار نرخ بالای ارز، مزیت رقابتی ویژه‌ای را برای صادرکنندگان فراهم می‌کند. از سوی دیگر، راه‌اندازی سامانه جدید ارزی توسط بانک مرکزی نیز بستر تسهیل صادرات را مهیاتر از گذشته ساخته است.
قیمت کره جهانی در سقف قیمتی ۴ ساله خود قرار دارد
قیمت پودر شیر کامل ۳۷۲۰ دلار در هر تن بوده که در بالاترین قیمت ۳ ساله خود قرار دارد
در این چشم‌انداز، «صنایع شیر ایران» به‌عنوان یکی از بزرگترین هلدینگ‌های لبنی کشور، با تکیه بر شبکه گسترده شرکتهای زیرمجموعه خود میتواند به شکلی چابک و هوشمندانه در مسیر صادرات گام بردارد. حرکت به سوی بازار‌های خارجی نه‌تنها موجب افزایش درآمد‌های ارزی و تقویت سودآوری خواهد شد، بلکه این شرکت را قادر می‌سازد رقبا را از میدان به در کرده و جایگاه بی‌بدیل خود را در صنعت لبنیات تثبیت کند.
سخن آخر
در نهایت، با توجه به مزیت‌های رقابتی برجسته و زیرساخت‌های گسترده‌ای که «صنایع شیر ایران» در اختیار دارد، این شرکت در مسیر حفظ و تحکیم جایگاه خود در صنعت لبنیات ایران، به ویژه با حرکت استراتژیک به سمت بازار‌های صادراتی، قادر خواهد بود فاصله خود را با رقبا به طور چشمگیری حفظ کند. با رشد بی‌سابقه قیمت‌های جهانی و بستر مساعد ارزی، این شرکت میتواند نه تنها سهم بازار داخلی خود را تحکیم بخشد، بلکه در عرصه جهانی نیز جایگاه رفیعی پیدا کند و با بهره‌گیری از فرصت‌های بین‌المللی، مسیر سودآوری پایداری را برای سهامداران خود فراهم آورد.
پایان مطلب
نویسنده: علیرضا مبصر
