کاهش نرخ سود گواهی سپرده به ۲۵ درصد

به گزارش بورسنیوز، در سال ۱۴۰۲، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اقدام به انتشار گواهی سپرده با نرخ ۳۰ درصد بهعنوان ابزاری برای جذب نقدینگی و هدایت آن به سمت بخش تولید و کنترل نوسانات بازار ارز نمود.
با نزدیک شدن به سررسید این اوراق، برخی منابع از احتمال تمدید آن خبر میدادند، اما اطلاعات دریافتی از بانک مرکزی نشان میدهد که با توجه به سررسید گواهی سپرده خاص ۳۰ درصدی در ۱۱ بهمن سال جاری، این گواهیها با توجه به یکساله بودن مهلت آن در تاریخ سررسید وفق دستورالعمل مربوطه «به اتمام خواهد رسید».
طبق سیاست جدید بانک مرکزی، بانکها میتوانند بهمنظور تأمین مالی طرحهای سودآور و پیشران از قابلیت گواهی سپرده خاص برای این طرحها بر اساس طرح توجیهی و بازدهی بالای آنها استفاده نمایند. نرخ این گواهیها نیز بر اساس نرخ بازدهی داخلی هر طرح تولیدی تعیین خواهد شد.
با پایان سررسید اوراق گواهی سپرده ۳۰ درصدی و عدم تمدید آن، برخی بانکها از امروز نسبت به انتشار اوراق گواهی سپرده ۲۵ درصدی اقدام کردهاند. بانک مرکزی اعلام کرده که بانکها میتوانند برای تأمین مالی طرحهای توسعهای از قابلیتهای گواهی سپرده خاص بهرهبرداری کنند، اما این امر بستگی به نرخ بازدهی واقعی پروژهها خواهد داشت.
معاون اقتصادی بانک مرکزی پیشتر در خصوص نرخ سود اوراق گواهی سپرده گفته بود که نرخ قطعی سود گواهی سپردههای خاص بر اساس بازدهی واقعی پروژه و در زمان بهرهبرداری تعیین میشود. به استثنای مجوز ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی گواهی سپرده خاص ۳۰ درصدی که در انتهای سال قبل به منظور تأمین سرمایه در گردش بنگاهها صادر شد، تاکنون تقریباً برای تمامی گواهیهای پذیرفته شده تأمین مالی پروژهها نرخ علیالحساب آنها ۲۵ درصد بوده و برنامهای برای کاهش این نرخ وجود ندارد، مگر آنکه بازدهی واقعی پروژهها کمتر از این میزان باشد.
گواهی سپرده ۳۰ درصدی به عنوان ابزاری برای جذب نقدینگی مازاد و هدایت آن به سمت بخشهای مولد اقتصاد طراحی شده بود. هدف اصلی این طرح، کنترل نوسانات بازار ارز و جلوگیری از افزایش بیرویه قیمت دلار بود. با این حال، این طرح با چالشها و انتقاداتی نیز مواجه بوده است:
۱. تأثیر محدود بر بازار ارز: برخی منتقدان این ابزار را در کنترل نوسانات بازار ارز بیاثر و موقتی میدانند و بر این باورند که مشکلات اساسی اقتصادی با این سیاست حل نمیشود. اگرچه نرخ بالای این اوراق باعث جذب بخشی از نقدینگی به سمت آن و کاهش فشار بر نرخ دلار شد، اما تأثیر این اوراق در کنار سایر عوامل بازار ارز باید مورد بررسی قرار گیرد.
۲. خسارت به بازار سرمایه: جذب نقدینگی به سمت گواهی سپرده ۳۰ درصدی باعث کاهش جذابیت بازار سرمایه شده و خروج سرمایه از بورس میتواند به نزول ارزش سهام و کاهش معاملات در این بازار منجر گردد.
۳. بازار بینبانکی: بانک مرکزی با استفاده از این اوراق، سیاستهای پولی خود را به کار برده و جذب نقدینگی مازاد از بازار بینبانکی بر نرخ سود این بازار تأثیرگذار بوده و به نوبه خود بر سایر تسهیلات بانکی نیز اثر گذاشته است.
۴. بخش تولید: یکی از اهداف اصلی برقراری گواهی سپرده ۳۰ درصدی تأمین مالی بنگاههای اقتصادی بود. با این حال، نیاز به بررسیهای دقیقتر برای فهم میزان تحقق این هدف وجود دارد.
اگرچه انتشار اوراق گواهی سپرده به جذب نقدینگی و کنترل نوسانات بازار ارز کمک کرده، اما به تنهایی نمیتواند مشکلات ساختاری اقتصاد ایران را حل کند. لذا، همکاری فعالانه بانک مرکزی و بخشهای اقتصادی در استفاده از سیاستهای مکمل و ضمانت اجرای بهتر این سیاستها ضروری به نظر میرسد. با توجه به مسیر جاری و چالشهای پیش روی بانک مرکزی، طراحی سیاستهای دقیق و اثرگذار نوین برای ضمانت موفقیت این گواهیها و سایر اوراق مالی از اهمیت بالایی برخوردار است.
انتهای پیام/








