ديپلماسي و گفتگو تنها راه برای حل بلند مدت موضوع هسته اي ايران است

به گزارش خبرگزاری مهر ، جنبش عدم تعهد با صدور بیانیه ای حمایت خود از برنامه هسته ای صلح آمیز ایران را در پی انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرد. متن کامل این بیانیه را در زیر می خوانید :

اجراي موافقتنامه‌هاي پادمان معاهده عدم اشاعه هسته‎ای (NPT)  و قطعنامه‎هاي ذی ربط   شوراي امنيت  در جمهوري اسلامي ايران

نشست شوراي حكام آژانس بين‌المللي  انرژي اتمي

شهریور ماه 1393

آقای رئيس

1- جنبش عدم تعهد مايل است مراتب تشكر خود را از آقاي يوكيا آمانو مدير كل آژانس بين المللي انرژي اتمي بخاطر گزارش وی در خصوص اجراي موافقتنامه پادمان در جمهوري اسلامي ايران مندرج در سند GOV/2014/43 ابراز نمايد.

2- جنبش عدم تعهد مایل است اعتماد به حرفه ای و بی طرفی بودن دبیرخانه آژانس در انجام فعالیتهایش نسبت به اجرای پادمانهای معهده عدم اشاعه هسته ای در جمهوری اسلامی ایران را مجددا بیان کند.

3- قبل از بيان نقطه نظراتش در خصوص گزارش مدير كل، جنبش عدم تعهد مايل است مواضع اصولي خود را در باره اين موضوع مورد تاکید قرار دهد:

الف. جنبش عدم تعهد برحق اوليه و غير قابل انكار كليه كشورها براي توسعه، تحقيق، توليد و استفاده از انرژي اتمي براي مقاصد صلح آميز، بدون هر گونه تبعيض و منطبق با تعهدات قانوني مربوطه اشان، تاكيد مي نمايد. بنا بر اين، هيچ موردي نبايد به گونه اي تفسير شود كه منجر به ايجاد ممنوعيت يا محدوديت حقوق كشورها در توسعه انرژي اتمي براي مقاصد صلح آميز شود. انتخابها و تصميمات كشورها، شامل موارد (مربوط به) جمهوري اسلامي ايران، در زمينه استفـاده هاي صـلح آميز از فن آوري هسته اي و سيـاستـهاي چـرخه سـوخت مي بايست محترم شمرده شوند.

ب‌. جنبش عدم تعهد، آژانس بين المللي انرژي اتمي را بعنوان تنها مرجع ذيصلاح براي راستي آزمايي تعهدات پادماني مترتب بر اعضا مورد شناسايي قرار داده و تاکید می نماید که هیچ فشار یا مداخله غیر مقتـضی در فعاليـتـهاي آژانـس بویژه در فرآيند راسـتي آزمايي كه مي تواند کارایی و اعتبار آژانس را به مخاطره اندازد، نمی بایستی وجود داشته باشد.

پ. جنبش عدم تعهد بر تفاوت بنيادين ميان وظایف قانوني كشورها وفق موافقتنامه هاي پادمان مربوط به آنها با هر گونه اقدامات اعتماد ساز که بطور داوطلبانه اتخاذ می گردند و اين که این امر مــوجد تعهـدات قـانوني پادمـانی نمی گردد تاکید می نماید.

ت‌.جنبش عدم تعهد تاسيس منطقه عاري از سلاح هسته اي (NWFZ) در منطقه خاورميانه را بعنوان گامي مثبت در راه نائل شدن به هدف خلع سلاح هسته اي جهاني مورد تـوجه قرار داده و مراتـب حمـايت خود از تاسيـس چنـين منـطقه اي مطابق با قطعنـامه هاي مربوطة مجمع عمومي و شوراي امـنيت را تكرار مي كند.

ث‌.جنبش عدم تعهد مصونيت فعاليتهاي هسته اي صلح آميز را مورد تاييد مجدد قرار داده و تاكيد مي نمايد هر گونه حمله يا تهديد به حمله بر عليه تاسيسات هسته اي صلح آميز اعم از در حال فعاليت يا در حال ساخت كه بشريت و محيط زيست را در معرض خطر جدي قرار داده و نقض عمده حقوق بين الملل، اصول و اهداف منشور ملل متحد و مقررات آژانس بين المللي انرژي اتمي محسوب مي شود، تاكيد مي نمايد. جنبش عدم تعهد نياز به تدوين سند مذاكراتي چند جانبه جامع براي اعلام ممنوعيت حملات يا تهديد به حملات بر تاسيسات هسته اي مختص استفاده هاي صلح آميز از انرژي هسته اي را تصديق مي نمايد.

ج‌. جنبش عدم تعهد قوياً معتقد است كه کلیه موضوعات پادمان و راستي آزمايي، منجمله موارد مربوط به ايران، مي بايست در چارچوب آژانس بين المللي  انرژي اتمي و بر اساس مباني حقوقي و فني حل و فصل گردد. علاوه بر آن جنبش عدم تعهد تاكيد دارد كه آژانس مي بايـست به كار خود براي حل موضوع هسته اي ايران در چارچوب اختياراتش ذیل اساسنامه آژانس ادامه دهد.

چ. عدم تعهد تاكيد مي نمايد كه ديپلماسي و گفتگو از طريق صلح آميز و همچنين مذاكرات محتوايي بدون پيش شرط بين طرفهاي ذيربط مي بايستي بعنوان تنها روشهايي كه از طريق آنها  يک راه حل فراگير و پايدار براي موضوع هسته اي ايران قابل دستيابي است، باقي بماند.

4- جنبش عدم تعهد تاکید می کند که موضوع عدم اشاعه بایستی از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک حل و فصل گردد و اقدامات و ابتکاراتی که در این رابطه اتخاذ می گردند بایستی در چهار چوب حقوق بین الملل، کنوانسیونهای ذیربط و منشور سازمان ملل باشند.

5- جنبش عدم تعهد ملاحظه می نماید که مدير كل بار دیگر بیان داشته که آژانس قادر بوده است به راستي آزمايي عدم انحراف مواد هسته اي اظهار شده در ايران در تاسیسات هسته ای و مکانهای خارج از این تاسیسات که مواد هسته ای به طور عرفی استفاده می شود (LOFs) همانگونه که توسط ایران ذیل موافقتنامه پادمانهایش اعلام شده، ادامه دهد.

6- جنبش عدم تعهد از تمایز قائل شده، توسط مدیر کل، بین تعهدات ايران ذیل موافقتنامه هاي پادمان و سایر درخواستها توسط شورای امنیت سازمان ملل استقبال می کند. در این رابطه جنبش عدم تعهد ملاحظه می نماید که مدیر کل در گزارشش اظهار داشته که ایران شماری از تعهداتش برخاسته از مقررات مربوطه قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل را اجرا نمی کند. جنبش عدم تعهد یاد آوری می کند که  مدیر کل قبلا اظهارات ایران را گزارش کرده مبنی بر اینکه برخی از درخواستهای آژانس "هیچ مبنـای قـانونی ندارند زیرا آنها در چهار چوب مواقفتنـامه پادمان قرار نمی گیرند" اظهاراتی که توسط ایران نیز در سند INFCIRC/810 تشریح شده اند. جنبش عدم تعهد ایران را ترغیب می نماید به منظور فراهم آوردن اطمینانهای معتبر مبنی بر فقدان مواد و فعالیتهای هسته ای اعلام نشده در ایران مطابق با حقوق بین الملل، همکاریش با آژانس را تقویت کند.

7- جنبش عدم تعهد دبیرخانه را ترغیب می کند همچنان از درج جزئیات فنی گسترده در رابطه با اطلاعات حساس در گزارش مدیر کل خودداری کند.

8- عدم تعهد از همكاري مستمر بین آژانس و ايران همانگونه كه در آخرين گزارش مديركل ذکر شده استقبال نموده و در اين رابطه موارد زير را متذكر مي شود:

الف. ایران ذیل موافقتنامه پادمانهایش، 18 تاسیسات هسته ای و 9 LOFs را به آژانس اعلام کرده و آژانس همچنان عدم انحراف مواد هسته ای اعلام شده در این تاسیسات و LOFs را تحت راستی آزمایی دارد.

ب. فعاليتهاي توليد مواد هسته اي، خصوصاً مواردي كه به غني سازي مربوط مي شود همچنان تحت اقدامات کنترلی و نظارتی آژانس قرار داشته، و تا کنون کارخانه غنی سازی سوخت FEP در نطنز و كارخانه نیمه صنعتی غني سازي سوخت (PFEP) همان طور که اعلام شده اند مشغول فعالیت هستند.

پ. آژانس راستی آزمایی نموده است که کارخانه غنی سازی تولید سوخت فوردو ( FFEP) مطابق با آخرین اطلاعات طراحی ارائه شده از سوی ایران ساخته می شود مطابقت داشته است گرچه آژانس همچنین اظهار داشته که اطلاعات بیشتری از سوی ایران در رابطه با این تاسیسات لازم است.

ت. آژانس به نظارت بر استفاده و ساخت سلولهاي داغ در تاسيسات هسته اي مربوطه در ايران ادامه داده و تایید می نماید که ایران فعاليتهاي بازفرآوري در هیچیک از تاسيسات اعلامی ذیل موافقتنامه پادمانهای ایران انجام نداده است.

ث‌.  آژانس در تاریخ 11 اوت 2014 راستي آزمايي اطلاعات طراحي در رآكتورآب سنگين را در اراك (IR-40​) انجام داد و ملاحظه کرد از زمان گزارش قبلی مدیر کل، هیچکدام از اجزاء عمده باقی مانده راکتور نصب نگشته اند.

ج‌.   ایران در 31 اوت 2014 یک رهیافت پادمانی برای راکتور IR-40 را با آژانس منعقد نمود.

ح‌.  مطابق سند "چهار چوب برای همکاری"، ایران اطلاعات و توضیحات بیشتری را به آژانس جهت ارزیابی نیاز یا کاربری اعلامی ایران برای توسعه چاشنی های انفجاری ((EBW ارائه داده است.

خ‌.  دسترسی مدیریت شده آژانس به کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژ و تاسیسات ذخیر سازی ادامه دارد.

د‌.  ایران اطلاعات ذیربط مورد توافق طرفین را ارائه نمود و بازدید فنی آژانس از یک مرکز تحقیق و توسعه سانتریفیوژ را نیز تنظیم کرد.

9- جنبش عدم تعهد توجه می نماید که مدیر کل در گزارش خود موضعش مبنی بر نیاز ایران به برداشتن گامهایی  به سوی اجرای کامل موافقتنامه پادمان و سایر تعهداتش به منظور ایجاد اعتماد بین المللی به ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته ایش، را تکرار کرده است. در این رابطه جنبش عدم تعهد ایران را تشویق می کند به همکاری کامل خود ادامه دهد.

10-    جنبش عدم تعهد از اجرای سه گام از پنج اقدام عملی توسط ایران پیرو سند "چهار چوب برای همکاری" که در تاریخ 20 می 2014 بین جمهوری اسلامی ایران و آژانس موافقت گشته بود و مطابق آن، آژانس و ایران توافق کردند همکاری و گفتگوی خود برای فراهم کردن اطمینان در خصوص ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته ای ایران از طریق حل و فصل کلیه موضوعات باقی مانده ای که تا کنون توسط آژانس حل و فصل نشده، را تقویت نمایند، استقبال می کند. جنبش عدم تعهد توجه می نماید که گفتگو در خصوص دو اقدام عملی دیگر آغاز شده و طی ملاقات فنی دیگری که مورد توافق ایران و آژانس قرار  گرفته، ادامه خواهد یافت. جنبش، ایران را به تداوم همکاری‌هایش با آژانس برای اجرای دو اقدام عملی باقیمانده تشویق می‎کند.

11-    علاوه بر این، جنبش عدم تعهد، ایران و آژانس را به تداوم کارشان با هدف نیل به توافق بر سر اقدامات عملی جدید تشویق می‎نماید.

12-    جنبش عدم تعهد منتظر گزارش مدیرکل به نشست ماه نوامبر شورای حکام، در خصوص پیشرفت اجرای دو اقدام باقیمانده‌ای که قبلا مورد توافق قرار گرفته و همچنین درباره اقدامات عملی احتمالی بعدی می‎باشد.

13-    جنبش عدم تعهد، ادامه مباحث بین آژانس و ایران را به منظور حل همه موضوعات باقی مـانده،  اعم از گذشته و حال، که تـا کنون توسط آژانس حل و فصل نشده، تشویق می نماید.

14-    جنبش عدم تعهد توجه دارد که آژانس، در اجرای سند "چهار چوب برای همکاری" نگرانی های امنیتی ایران را از جمله از طریق استفاده از دسترسی مدیریت شده و حفاظت از اطلاعات محرمانه، مورد توجه قرار خواهد داد.

15-    جنبش عدم تعهد همچنین توجه دارد که ایران هنوز اسناد مربوط به مطالعات ادعایی را دریافت نداشته است. در این چهار چوب جنبش عدم تعهد از درخواستهاي پيشين مدير كل خطاب به آن دسته از اعضايي كه اطلاعاتی را در ارتباط با « مطالعات ادعایی» به دبیرخانه ارائه کرده اند، برای موافقت با اینکه آژانس تمامی اسناد مربوطه را به ایران ارائه نماید، کاملا حمایت می نماید. جنبش عدم تعهد يكبار ديگر نگرانيهاي خود را نسبت به ايجاد موانع در اين خصوص كه فرآيند راستي آزمايي آژانس را با مانع مواجه می سازد، ابراز مي دارد. جنبش عدم تعهد در اين رابطه، خاطر نشان مي سازد كه مديركل قبلا طی سند GOV/2009/55 گزارش نموده: 

الف. آژانس بطور مستقل ابزارهای محدودی را برای اثبات صحت مدارک ارائه شده که اساس مطالعات ادعائی را تشکیل می دهند در اختیار دارد.

ب‌.  محدوديتهاي اعمال شده از سوي برخی اعضا در قبال در اختیار گذاشتن اطلاعات به ايران، انجام مذاکرات مشروح را با ایران در این خصوص براي آژانس مشكلتر مي سازد. 

16-    جنبش عدم تعهد از تصمیم ایران برای ادامه همکاری با آژانس استقبال می کند  و كماكان منتظر است که اجراي پادمان در ايران به صورت معمول به انجام برسد. در این چهار چوب، جنبش عدم تعهد، آژانس و ایران را تشویق می کند، به منظور فراهم نمودن روشنگری در خصوص موضوعات شناسایی شده در گزارش و با نظر حل و فصل سریع این موضوعات مطابق برنامه عمل « تفاهم نامه جمهوري اسلامي ايران و آژانس در خصوص مدالیته حل و فصل موضوعات باقي مانده» ((INFCIRC/71l و سند "چهار چوب برای همکاری"، تلاشها را مضاعف کرده،  به فوریت به تعامل محتوایی خود ادامه دهند.

17-    جنبش عدم تعهد از فعالیتهای نظارت و راستی آزمایی آژانس در جمهوری اسلامی ایران، در ارتباط با برنامه مشترک اقدام که در تاریخ 24 نوامبر 2014 بین جمهوری اسلامی ایران و Eu3+3 در ژنو توافق گشت قدردانی می کند و به روز رسانی انجام گرفته در ضمیمه سوم گزارش مدیر کل، در مورد اجرای اقدامات داوطلبانه توسط ایران که در ارتباط با برنامه مشترک اقدام تعهد گشته را مورد توجه قرار می دهد.

18-     جنبش عدم تعهد موضع اصولي خود را مبني بر اينكه ديپلماسي و گفتگو تنها راه برای حل بلند مدت موضوع هسته اي ايران مي باشند ، تصريح مي نمايد جنبش عدم تعهد بدین منظور همه کشورهای عضو را نسبت به مشاركت مثبت، تشويق مي نمايد.

متشكرم آقاي رئيس.