بازارگردانی سفته بازها

به گزارش بورس نیوز رشد چشمگیر بازار سرمایه در سال جاری، نگرانی‌هایی ایجاد کرده و مهمترین سوال فعالان این بازار این است که آیا رشد این بازار واقعی بوده و استمرار خواهد داشت یا نه؟

احسان سلطانی اقتصاددان در خصوص وضعیت بازار سرمایه به بورس نیوز اظهار کرد: کاهش ارزش ریال افزایش قیمت‌ها را به دنبال دارد، از قیمت مسکن تا طلا و اقلام دیگر؛ ارزش دارایی‌های بازار سرمایه باید نسبت به ۲ سال گذشته حدود ۳ برابر شده باشد در حالی که این اتفاق نیفتاده است.

وی افزود: در بازده ۲ ساله، ارزش جاری بازار بورس ۲۷۸ درصد و شاخص کل بورس ۳۱۵ درصد افزایش داشته که اختلاف قابل توجهی نسبت به دلار و مسکن دارد. این افزایش ناشی از عملیات سفته بازی و کاغذی بوده و باعث شده بازار بیش از ارزش خود معامله شود. بورس تهران برای چندمین بار است که با این رویداد مواجه شده، رشد عجیب و بعد هم رکود چندین ساله‌ای که به نفع هیچ کس نیست. ارزش جاری بازار از ۱۵۰۰ هزار میلیارد عبور کرده و با توجه به کاهش دارایی ها، ارزش جاری بورس باید در نهایت ۱۲۰۰ هزار میلیارد باشد و با این حساب، حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از ارزش جاری بورس، حباب است.

سلطانی تصریح کرد: قیمت سهم‌های بازار سرمایه رشد زیادی کرده و اولین دلیل این رشد به موجب سهام شرکت‌های پتروشیمی و فولاد و... بوده که به موجب رانت افزایش نرخ ارز، قیمت سهام شان افزایش و سود عظیمی کسب کردند و به تبع آن شاخص کل بالا رفت. یکی دیگر از دلایل رشد بازار هم این بوده که هرچه عرضه می‌شود، حقوقی‌ها می‌خرند و بازار داغ می‌شود، معاملات الگوریتمی می‌کنند و قیمت‌ها را دستکاری و افزایش می‌دهند. افرادی که قیمت‌ها را دستکاری می‌کنند عمدتا وابسته به دولت هستند و قصدشان این است که سهام شرکت‌های دولتی و غیر دولتی را شیرین بفروشند و این حباب ایجاد شده در آینده بحران ساز خواهد بود و در نهایت مردم زیان خواهند کرد و ممکن است بازار سرمایه تا ۳ سال دچار رکود شود.

وی اضافه کرد: با توجه به افزایش قیمت مواد غذایی و لبنی و سایر اقلامی که به صورت لوکس مصرف نمی‌شوند، تقاضای مصرفی مردم کاهش داشته و این کاهش مصرف، نشان از فقیر‌تر شدن مردم دارد. در بازار‌های جهانی نیز عدم اطمینان وجود دارد. با توجه به اینکه فروش نفت ایران به شدت کاهش پیدا کرده و این کاهش ادامه دار نیز است و دامنه تحریم‌ها نیز گسترده‌تر شده؛ پیش بینی می‌شود ماه آینده دچار مشکلات جدی خواهیم شد و با توجه به شرایط اقتصادی و سیاسی قیمت سهم‌ها ریزش خواهد داشت.

این تحلیلگر اقتصادی در خاتمه گفت: تنها توصیه‌ای که می‌توان کرد، احتیاط در معاملات و سرمایه گذاری‌ها است. با توجه به تحریم و تورم و تنش‌های سیاسی با کشور امریکا، منطقی‌تر بود که سهم‌های بازار کاهش قیمت پیدا کنند.
ضمن اینکه صنایع بورسی هم با مشکلاتی مواجه هستند. شرکت‌های پتروشیمی چالش کاهش صادرات به سبب تحریم را پیش رو دارند و خودروسازان هم مرتبا در حال تحقق زیان هستند. افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها هم از بار مشکلات شرکت‌ها نمی‌کاهد و فقط برای سفته بازان جذاب است. با این شرایط، شاید بهتر باشد سرمایه گذاران به سمت بازار‌های کم ریسک‌تر مانند طلا، حرکت کنند.