فرش قرمزی برای نسل Z در بازار سرمایه

به گزارش بورس نیوز، "اعتماد از دست رفته" مهمترین چالش بازار سرمایه بعد از ریزش سنگین بورس تهران بود. با مثبت های چند هفته اخیر، این سوال مطرح می شود که آیا اعتماد از دست رفته سرمایه گذاران به این بازار، ترمیم شده است یا خیر. 

پویا ودایع روانشناس صنعتی و تحلیلگر بازارسرمایه در گفت‌وگو با بورس‌نیوز در خصوص چگونگی بهبود شرایط جو روانی حاکم بر بازارسرمایه، گفت: نبود اعتماد و اطمینان به پارامترهای سرمایه‌گذاری از سوی سرمایه‌گذاران کاملاً به فضای روانی حاکم بر اقتصاد بازمی‌گردد زیرا بدبینی سرمایه‌گذار و طبقه‌های مختلف اجتماعی به آینده اقتصاد باعث شده که رفتارهای هیجانی از تمام قشرهای اجتماع رخ دهد و نمود آن را می‌توان در انبار کردن کالاها به‌واسطه ترس از تحریم، بی‌ثباتی نرخ‌ها و ... دید و از سوی دیگر نیز این رفتار در بازارسرمایه کاملاً صدق می‌کند چراکه رفتار پول حقوقی‌ها، باعث تصمیم‌گیری هیجانی حقیقی‌ها شده و ترس پودرشدن سرمایه‌های آن‌ها کاملاً بازارهای باثبات را به بازار بی‌ثبات تغییر می‌دهد.

وی با اشاره به اینکه ترس اغلب سرمایه‌گذاران در بورس از چند فاکتور اساسی و بنیادی نشات گرفته است، اضافه کرد: مهم‌ترین عامل رفتارهای هیجانی که باعث بی‌ثباتی و بی‌اعتمادی در بازار شده را باید ضعف آموزشی سرمایه‌گذارانی نامید که بدون چراغ راه و مسیری روشن، برچسب سهامداری را به خود زدند اما؛ شرایط مبهم بازار با سرمایه آن‌ها به‌صورت مهمان‌نوازانه رفتار نکرد.

روانشناس صنعتی و تحلیلگر بازارسرمایه ادامه داد: از سوی دیگر، تخریب اعتماد سرمایه‌گذاران به‌واسطه سیاست‌گذاری‌های مسئولان بورس و البته شرایط زندگی شخصی سرمایه‌گذاران و ... به ترس و خروج سرمایه آن‌ها از بورس دامن زد چراکه این افراد بدون آموزش به این بازار آمدند؛ اگر آموزش در بازارسرمایه وجود داشت، سرمایه‌گذار در ابتدا انگیزه ورود و زمانی برای ماندگاری سرمایه‌ خود در این بازار را حداقل برای خود ترسیم می‌کرد.

ودایع با اشاره به اینکه بارها نسبت به ورود دسته‌ای سهامداران بی‌تجربه و بدون آموزش به بازارسرمایه هشدارها داده شد، اما گوشی شنوا نبود، تصریح کرد: اصلاح و شاید ترکیدن حبابی که بازارسرمایه تجربه کرد و باعث ضرر رساندن به جیب همه سهامداران شد، ناشی از سیاست‌های غلطی بود که سازمان بورس و دیگر شرکت‌های وابسته اتخاذ کردند و این در صورتی است که همین سازمان و شرکت‌ها می‌توانستند ضربه‌گیر اتفاقات نامیمون در بورس باشند.

روانشناس صنعتی و تحلیلگر بازارسرمایه با اشاره به اینکه رفتار سرمایه‌گذار آسیب‌دیده مخرب از رفتارهای افراد خارج از گود بوده، تأکید کرد: اگر سرمایه‌گذاری در بازار به سوددهی برسد شاید نهایتاً چند نفر را از این سودسازی مطلع کند اما؛ سرمایه‌گذاری که در ضرر گیرکرده طبیعتاً مشکل خود را جار زده و گلوله را به سمت اعتماد دیگر سرمایه‌گذاران رها می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: رفتارهای منفعلانه‌ای که از سازمان در خصوص شفاف شدن وضعیت و عدم اطلاع‌رسانی‌های صحیح نیز اوضاع را به‌گونه‌ای پیش برد که هوش سرمایه، فرار را برقرار ترجیح می‌داد؛ عدم اعتمادسازی‌ها تنها به خاطر عدم آگاهی‌سازی‌ها است زیرا سازمان و فعالان بورسی نتوانستند از شبهات بازار بکاهند و جو مثبتی را به بازار تزریق کنند.

ودایع با اشاره به اینکه اعتمادسازی، بسیار سخت‌تر است، اظهارکرد: نگرش اعتماد به بازارهای سرمایه‌ای یک‌شبه نابود می‌شود اما؛ یک‌شبه نمی‌توان نگرش و اعتماد در بازارهای مالی و سرمایه‌ای ایجاد کرد حتی اگر نهاد و سازمان‌های مسئول شاخص‌سازی را هم انجام دهند، سرمایه کاملاً به رفتارسازی‌های شاخص عکس‌العمل منفی نشان می‌دهد.

وی ادامه داد: اعتقاددارم که اعتماد به بازار بازنگشته است و کماکان بسیاری از افراد مردم را به خروج از بورس تشویق می‌کنند بنابراین مسئولان سازمان باید ازنظر روانشناسی ماه‌ها جو روانی و اعتمادسازی را با آموزش و رفتارهای عملگرانه مانند یقه‌گیری متخلفان را به نمایش بگذارد تا سهامدار متوجه شود کسانی در آینده نمی‌توانند بازار را دست‌کاری کنند؛ شاید این‌گونه بازار بازگردد و اعتماد زیر تابلوی بورس خودنمایی کند.

روانشناس صنعتی و تحلیلگر بازارسرمایه در خصوص چگونگی اعتمادسازی روانی برای جذب سرمایه نیز تأکید کرد: مسئولان سازمان بورس نباید بار دیگر برای اعتمادسازی، مهره خود را بر اساس ورود سرمایه‌گذاران جدید و پرریسک به بازارسرمایه بسوزانند بنابراین سهامداران جدیدالورود یا کسانی که این بازار را زیر نظر داشتند و ریزش‌ سرمایه‌ها را دیدند، نه‌تنها ریسک ورود به بورس را نمی‌کنند بلکه راضی کردن آن‌ها نیز جزو نشدنی‌های اقتصاد است . پس، اهالی سازمان بورس باید بار دیگر به‌واسطه سهامداران و سرمایه‌گذاران قدیمی اقدام به اعتمادسازی کنند زیرا هزینه این رفتار ازلحاظ زمانی و سرمایه‌ای بسیار کمتر خواهد بود.

ودایع در پایان خاطرنشان کرد: اگر برای استارت‌آپ‌ها و نسل Z  در بازار فرش قرمز پهن شود تا این افراد با دید بلندمدت سرمایه خود را وارد بازارسرمایه کنند که شاید در چنین شرایطی، حجم مناسبی نقدینگی به بازار وارد شود.

• بیشتر بخوانید:

۴ صنعتی جذاب تا پایان سال