آقایان مسئول، فقط حرف زدن ممنوع!
به گزارش بورس نیوز، دلار نیمایی به ۲۴۲۲۰ رسیده ولی کماکان فاصله نرخ ارز در سامانه نیما با بازار آزاد مشهود است.
مهدی سوری کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با بورس نیوز در این خصوص بیان کرد: باید این اصل کلی را بپذیریم که هر کالای دو نرخی در اقتصاد، مفسده زا است. این معضل سالهاست که مورد بحث و بررسی قرار گرفته و باید گفت خیلی اوقات، اشخاصی که با آنها به‌عنوان اخلالگر اقتصادی برخورد می‌شود به معنای واقعی اخلالگر نیستند، بلکه از فرصتی که دو نرخی بودن بازارها ایجاد کرده، سوء استفاده کرده اند و اخلالگر واقعی در واقع آنانی هستند که چنین فرصتی را در اقتصاد فراهم کرده اند. این واقعیتی است که تقریباً تمامی مسئولان و سیاستگذاران ما به آن اذعان دارند، اما منفعتِ رانت ایجاد شده در این شرایط، آنقدر هست که افرادی که از این قضیه منتفع می شوند، مجال اصلاح شرایط را ندهند.
وی در ادامه با اشاره به فاصله معنادار نرخ ارز در سامانه نیما با نرخ ارز در بازار آزاد و تاثیر منفی این دو نرخی بودن ارز بر سودآوری صنایع صادرات محور، اظهار کرد: در حال حاضر فاصله نرخ ارز در سامانه نیما با نرخ ارز در بازار آزاد حدود ۲۵ درصد است. یعنی اگر شخصی کالایی را با قیمت تمام شده یک دلار وارد کشور کرده و با همان یک دلار هم در بازار به فروش برساند، بازهم سود ۲۵ درصدی نصیب وارد کننده خواهد شد! در مقابل صادرکننده کالای ایرانی باید حداقل ۲۵ درصد سود کند تا تازه در نقطه سر به سر قرار بگیرد. حمایت از تولید که سالهاست شعار آن را مطرح می‌کنیم، با اصلاح همین سیاست‌ها محقق خواهد شد.
صادرات چه میزان درآمدزایی دارد
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: بررسی گزارشات نشان می‌دهد درآمد صادراتی شرکت‌ها با نرخ‌های فعلی ۲۵ درصد رشد داشته و افزایش فروش با فرض ثابت بودن حاشیه سود، منجر به رشد ۲۵ درصدی سود شده است. رفع فاصله نرخ ارز نیمایی با نرخ بازار آزاد قطعاً تاثیر مثبت بیشتری بر حاشیه سود شرکت‌ها خواهد داشت و وقتی شرایطی را فراهم کنیم که حال تولید کننده و صادر کننده مساعد باشد، قیمت سهام هم رشد خواهد کرد.
سوری اضافه کرد: بازار سرمایه همواره تحت تاثیر رشد درآمد واقعی شرکت‌ها و یا رشد تورم، پتانسیل رشد دارد؛ اما امیدواریم رشد بازار سرمایه بر اثر بهره وری و رونق تولید باشد. نکته اینجاست که در اقتصاد ما یک نگرش قیم مآبانه حکمفرماست که عده‌ای تصور می‌کنند با سیاست‌های دستوری، اقتصاد به ثبات خواهد رسید.
قوام السلطنه‌ای که بورسی‌ها ندارند
این فعال بازارسرمایه تاکید کرد: عده‌ای از مردم ما هنوز آرزو می‌کنند‌ای کاش قوام السلطنه‌ای وجود داشت که ماست‌ها را کیسه می‌کرد! حال آنکه تجربه نشان می‌دهد هر گونه حرکت مداخله گرانه و دستوری در اقتصاد کشور و تلاش برای کنترل دستوری قیمت‌ها، در بلندمدت نتیجه معکوس به همراه دارد.
این کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: شاید در کوتاه مدت و در برخی مقاطع، وضعیتی ایجاد شود که دولت‌ها ناچار باشند در نقش حمایتی در امور بازارها مداخله کنند؛ اما باید به محض عبور از بحران، دولت از آن بازار خارج شود و اجازه دهد عرضه و تقاضا، بازار را تنظیم کند. متاسفانه شاهد آن هستیم که سیاستگذاران ما در مورد جزئیات بازار سرمایه اظهار نظر می‌کنند و اتفاقاً خیلی از این نظرات هم غیرکارشناسی است!
مداخله و حرف‌درمانی مسئولان ممنوع!
سوری افزود: مادامی که سیاستگذاران فقط حرف بزنند، به بازار سرمایه لطمه خواهند زد. سران قوا باید بپذیرند بازار سرمایه، بازاری خود انتظام و تخصصی بوده و باید به مکانیزم‌های آن احترام گذاشت و درخواست کمک‌ها را از کانال مدیران سازمان بورس و تشکل‌های صنفی فعال در بازار سرمایه پیگیری کرد و خودشان مستقیماً در امور اجرایی این بازار مداخله نکنند.
این فعال بازارسرمایه خاطرنشان کرد: در چند روز گذشته رئیس قوه قضاییه اظهاراتی در خصوص بازار سرمایه مطرح کردند که بخشی از آن به مذاق اهالی بازار خوش آمد و بخشی از صحبت‌های ایشان هم کاملاً غیرکارشناسی و نادرست بود. موضوع این نیست که آیا صحبت‌های رئیس قوه قضاییه در مورد جزئیات اجرایی بازارسرمایه صحیح بود یا نه.
سوی اظهارکرد: موضوع اینجاست که چرا باید ایشان را در قامت یک کارشناس بازار سرمایه، در مورد جزئیات مربوط به این بازار اظهارنظر کنند؟ چرا نباید ساز و کاری فراهم کرد که سران قوا و مسئولان به منظور حمایت از این بازار و کمک به رفع مشکلات فعالان بازار سرمایه، اجماعی از نظرات کارشناسان بازار سرمایه را بشنوند وسپس با کمک مشاوران خود، تصمیم سازی کرده و به رفع مشکلات کمک کنند؟ اینجاست که جای تشکل‌های صنفی با حضور فعالان بازار سرمایه، تحلیل گران و مدرسان بازار سرمایه در این بازار خالی است.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: به دلیل همین خلأ‌ها است که گاهی شاهد آن هستیم وقتی سیاسیون قصد بررسی مشکلات بازار سرمایه را دارند، از کارشناسانی مشاوره می‌گیرند که شاید چندان خوشنام هم نباشند!
مداخله دستوری و نمایش روند مخرب آن
سوری تصریح کرد: به طور کلی مداخله مستقیم قوه مجریه و قوه مقننه و قوه قضاییه در بازار سرمایه، مخرب است و باید به مکانیزم‌های بازار سرمایه، روند عرضه و تقاضا و تخصصی بودن این بازار احترام گذاشت.
این فعال بازارسرمایه افزود: بخش عمده مشکلات بازار سرمایه ناشی از مداخله‌های دستوری است که در سال‌های گذشته در صنایع صورت گرفته است. مثلاً با مداخله دستوری در صنعت نیروگاهی و تولید برق و تولید گاز و... صرفه سرمایه گذاری در این حوزه‌ها را زیر سوال برده ایم و این روز‌ها شاهد آن هستیم که یکی از بزرگترین دارندگان منابع گازی جهان، با معضل تامین گاز برای صنایع مواجه است!
وی گفت: کشوری که قرار بود از مزیت انرژی ارزان قیمت برخوردار باشد، با چالش قطعی برق روبرو است! بحران تامین آب برای نقاط مختلف کشور نیز به دلیل همین سیاست‌های نادرستی است که سیاستگذاران در پیش گرفته اند.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: به دلیل همین سیاست‌گذاری‌های نادرست است که از یک سو مردم با میانگین درآمدی خیلی کمتر از میانگین درآمدی سایر کشور‌های دنیا، چندین برابر آن کشور‌ها برای خرید یک خودرو هزینه صرف می‌کنند و از سوی دیگر، صنعت خودروسازی هم تبدیل به یک صنعت لخت شده است.
سوری در پایان گفت: همین سیاست گذاری‌های دستوری بود که سرمایه‌گذاری در صنعت قند و شکر را فاقد توجیه اقتصادی کرد و برای سال‌ها هیچ سرمایه‌گذاری جدیدی در این صنعت صورت نگرفت! این طرز تفکر باید اصلاح شود. همانطور که پذیرفتیم برای مدیریت یک تیم فوتبال نیاز به استفاده از تجربیات یک مربی خارجی است، سیاستگذاران ما نیز باید بپذیرند در امور اقتصادی به مشاورانی قوی‌تر احتیاج دارند! متاسفانه در کشور ما حتی از تجربیات مشاوران اقتصادی، به درستی استفاده نمی‌شود!
