اسیدپاشی نکنید؛ "بورس" یک برگ برنده دارد

به گزارش بورس نیوز به رغم آنکه گزارش‌های ۶ ماهه بسیاری از شرکت‌ها گزارش‌های خوبی بوده و آمار تولید و فروش ماهانه هم نشان می‌دهد در ۹ ماه گزارش‌های بهتری از این شرکت‌ها شاهد خواهیم بود اما بازار سرمایه واکنش مثبتی به این گروه‌ها نشان نداده و در جا زدن های بازار ادامه دارد.

حمید مرتضی کوشکی کارشناس بازارسرمایه در گفت‌وگو با بورس‌نیوز در خصوص وضعیت این بازار بیان کرد: اگرچه گزارش‌های ۶ ماهه برخی شرکت‌ها، گزارش‌های بسیار مطلوبی بوده و آمار تولید و فروش ماهانه به ما این سیگنال را داده که منتظر گزارش‌های خوبی در ۹ماه باشیم اما؛ بازار انتظار گزارش‌های عجیب و غریبی ندارد، چراکه پیش‌بینی انتشار چنین گزارش‌هایی از شرکت‌ها می‌شد.

وی ادامه داد: اما دلیل عدم اقبال فعالان بورس از شرکت‌هایی که گزارش‌های خوبی هم منتشر کرده‌اند، آن بوده که فعالان بازار به این موضوع توجه دارند که آیا آنچه سبب انتشار چنین گزارش‌هایی شده، در ماه‌های آینده و سال بعد هم ادامه خواهد داشت یا خیر!

مرتضی کوشکی تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین دلایل انتشار گزارش‌های مطلوب شرکت‌ها، نرخ ارز و قیمت کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی بوده و با توجه به احتمال توافق، پالس‌هایی به بازار ارز مخابره می‌شود که احتمال کاهش نرخ ارز و یک رکود نسبتاً بلند مدت در بازار ارز را تقویت می‌کند. با این شرایط اگر چه شرکت‌ها امکان ارائه گزارش‌های مطلوب ۹ماه و حتی ۱۲ماه را دارند ولی با توجه به تاثیر هزینه‌ها باید نگران گزارش‌های سال آینده باشیم.

نگاهی به حاشیه سود بورسی‌ها

وی افزود: در حال حاضر بسیاری از شرکت‌های بازار حاشیه سودی غیرنرمال دارند و دلیل غیر نرمال بودن این حاشیه سودها این بوده که درآمدهای این شرکت‌ها همسو با نرخ ارز رشد کرده اما؛ ساختار هزینه‌های شرکت‌ها همزمان با نرخ ارز رشد نکرده است.‌

این کارشناس بازارسرمایه اضافه کرد: همین موضوع باعث شده تاخیری در رشد هزینه‌ها مشاهده شود ضمن آنکه تاثیر موجودی مواداولیه هم موجب کاهش بهای تمام شده شرکت‌ها شده یعنی شرکت‌ها به سبب در اختیار داشتن موجودی مواداولیه و کالای ساخته شده با قیمت‌های پایین‌تر و فروش همین محصولات با قیمت‌های بالاتر، سود بهتری شناسایی کرده‌اند.

چالشی به نام عدم جهش درآمد شرکت‌ها

این فعال بازارسرمایه افزود: در شرایطی که به نظر می‌رسد قیمت‌های جهانی به سمت اصلاح خواهند رفت، تورم معقول‌تری خواهیم داشت و به سبب احتمال توافق، چشم‌انداز نرخ ارز کاهشی یا رکودی است، دیگر نمی‌توان انتظار داشت که درآمد شرکت‌ها آنقدر رشد داشته باشد که تأثیر افزایش هزینه‌ها را پوشش دهند؛ به عبارتی چالش سال ۱۴۰۱ افزایش بهای تمام شده و عدم جهش درآمد شرکت‌ها خواهد بود.

مرتضی کوشکی گفت: اگر نرخ رشد ارز در ۶ماهه اول ۱۴۰۱ را تقریباً صفر در نظر بگیریم، با توجه به افزایش هزینه‌های حقوق و دستمزد، حامل‌های انرژی و ... شرکت‌ها و صنایع بورسی جذابیت چندانی برای سرمایه‌گذاری ندارند و البته این تحلیل با فرض توافق است و معتقدم تاثیر منفی توافق بر بازارسرمایه از تاثیر مثبت عدم توافق بر این بازار پررنگ‌تر خواهد بود.

توافق برجام چگونه بر بورس تاثیرگذار است

این کارشناس بازارسرمایه تصریح کرد: البته توافق از چندجانبه بر بازار سرمایه تاثیر گذار خواهد بود. قطعاً اولین تاثیر تحریم بر نرخ ارز مشاهده خواهد شد و به دنبال تغییر نرخ ارز، سایر بازارهای مالی هم واکنش نشان خواهند داد. در مرحله بعد باید ببینیم در مفاد قرارداد برجام در مورد ورود سرمایه گذاران خارجی به کشور چه مواردی لحاظ شده است.

وی اضافه کرد: نکته اینجاست که فعلاً بازارسرمایه در برزخ برجام قرار دارد، ولی با انتشار مفاد برجام، بخش‌های مختلف بازارسرمایه تعطیل نخواهد شد. برای مثال چنانچه در مفاد برجام، تسهیل سرمایه‌گذاری‌های خارجی در کشور لحاظ شده باشد، صنایعی که امکان همکاری‌های بین المللی و جوینت ونچر را دارند، بلافاصله مورد اقبال بازار قرار خواهند گرفت‌ یا اگر در مفاد برجام به FATF اشاره‌ای شده باشد، گروه بانکی مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. با این وضعیت می‌توان گفت اگرچه مفاد برجام مشخص نشده، اما می‌توان یک تحلیل کلی در مورد تاثیر برجام بر بازار سرمایه داشت.

این کارشناس بازارسرمایه ادامه داد: سهم‌های دلاری بازارسرمایه به شدت به نتیجه مذاکرات و مفاد برجام وابستگی دارند اما؛ سهم‌های ریالی چنین وابستگی ندارند و با توجه به چسبندگی قیمت‌ها، احتمال افت قیمت محصول سهم‌هایی که فروش ریالی و داخلی دارند نمی‌رود؛ بنابراین انتظار افت سودآوری در این شرکت‌ها هم نداریم. با چنین نگاهی به بازارسرمایه و رفتار بازار سرمایه این روز‌ها کاملاً منطقی و تحلیلی است. معتقدم سرمایه‌گذارانی که در حال حاضر در بازار سرمایه ما حضور دارند یا سرمایه‌گذاران حرفه‌ای هستند یا سرمایه‌گذارانی هستند که اگرچه سابقه فعالیت کمتری در این بازار دارند، اما قدمی در مسیر سرمایه گذاری حرفه‌ای برداشتند و نگاه تحلیلی تری به بازار سرمایه دارند.

انتقاداتی به دستگاه‌های نظارتی بورسی

کوشکی در ادامه با اشاره به برخی انتقاداتی که این روز‌ها در بازار سرمایه ما مطرح است و انتظار ورود دستگاه‌های نظارتی به این بازار را دارند، اظهار کرد: پول بسیار هوشمند است و معتقدم اعتراض‌ها و انتقادات سهامداری و ورود دستگاه‌های نظارتی به بازارسرمایه نه تنها مشکلات این بازار را برطرف نخواهد کرد، بلکه همان باقی مانده پولی را هم که در این بازار وجود دارد فراری داده و اعتماد سرمایه‌گذاران را بیش از پیش سلب خواهد کرد.

وی گفت: این سیاه‌نمایی‌ها، اسیدپاشی به چهره بازارسرمایه است. ابتدا باید به بررسی آنچه در این بازار گذشت بپردازیم و مسئولیت اشتباهات خود را بپذیریم و بعد انتظار جبران ضرر و زیان از مسئولان بازار را داشته باشیم.

این کارشناس بازارسرمایه خاطرنشان کرد: فراموش نکنید در جایی می‌توان انتظار جبران ضرر و زیان از مسئولان و متولیان بازار سرمایه را داشت که اشتباه متولیان این بازار موجب ضرر و زیان سهامداران شده باشد. به عنوان مثال اگر اشتباه حسابرس و ارائه یک گزارش اشتباه در سامانه کدال، موجب گمراهی سرمایه‌گذاران شود می‌توان انتظار برخورد و جبران ضرر و زیان سهامداران را داشت، اما وقتی سرمایه گذاران بر اساس تحلیل شخصی و با میل و اختیار خود در سهمی سرمایه‌گذاری می‌کنند، نمی‌توان دیگران را مقصر ضرر و زیان آن معرفی کرد. البته تعدیل بازده مورد انتظار فعالان بازار سرمایه، نقطه قوتی در این بازار است که نوید آن را می‌دهد که فعالان این بازار به تدریج با نگاه منطقی‌تر و تحلیلی‌تر و همچنین انتظار بازدهی معقولانه تری در این بازار، سرمایه گذاری می‌کنند.

این فعال بازارسرمایه اضافه کرد: در صورت توافق و رکود در بازار‌های مختلف بازار سرمایه اگرچه می‌تواند گزینه مناسبی برای جذب سرمایه‌های سرگردان باشد، اما هر چه قدر سیاه نمایی در مورد وضعیت بازار سرمایه بیشتر باشد و دستگاه‌های نظارتی از جمله مجلس و قوه قضاییه بیشتر در مورد مشکلات این بازار اظهارنظر کنند، احتمال ورود سرمایه‌های سرگردان به بازار سرمایه کمتر خواهد بود.

مرتضی کوشکی تاکید کرد: در مقابل توسعه واقعی بازار سرمایه در جذب سرمایه‌های خرد به این بازار موثر خواهد بود. برعکس عده‌ای از فعالان و کارشناسان بازار سرمایه، موافق ورود شرکت‌های جدید و عرضه‌های اولیه در این بازار هستم. چرا که هرچه عمق بازار سرمایه افزایش یابد، سرمایه گذاران بیشتری در این بازار حضور خواهند داشت و گزینه‌های بیشتری پیش روی سرمایه‌گذاران قرار خواهد گرفت. آنجاست که حتی اگر اقتصاد ما در فاز رکودی فرو رود و بعضی شرکت‌های بازار سرمایه هم پتانسیل رشد سودآوری نداشته باشند، باز هم می‌توان در دل این بازار شرکت‌هایی یافت که برای سرمایه گذاری جذاب هستند. کما اینکه در سال ۹۵ نیز با وجود رکود بازار‌های مختلف، بعضی از صنایع بورسی سود‌های مناسبی محقق می‌کردند و اتفاقاً مورد اقبال فعالان بازار سرمایه هم بودند. این موضوع می‌تواند برگ برنده برای بازار سرمایه باشد.

کوشکی در خاتمه با اشاره به رفتار بازار سرمایه در روز‌های اخیر گفت: این که در یکی دو روز گذشته عرضه‌ها در نماد‌های دلاری بیش از نماد‌های ریالی بازار بوده و حتی برخی ریالی‌ها رشد کرده، نشان می‌دهد فعالان بازار سرمایه نگاهی کاملا تحلیلی به این بازار دارند. بازار سرمایه این روز‌ها رفتار تنشی و هیجانی ندارد و این موضوع، نقطه قوتی برای این بازار است که می‌تواند نویدبخش روز‌های روشنی پیش روی این بازار باشد.